Logboek 2013/4 Gorinchem

Uitsnede van een kaart van J.M. Martini uit 1741. De pijl wijst de plek aan, waar we nu wonen

 Direct naar

 het laatste

 verslag

Het laatste kwartaal van 2013 zullen we in Gorcum doorbrengen, terwijl ons schip in de marina van Ragusa ligt. Ik heb daar gemengde gevoelens over; niet dat de boot er niet veilig is, integendeel, maar tja - hoe moet ik het zeggen? - ik zou graag af en toe even kijken hoe onze Dulce erbij ligt.

In dit kwartaal zal, als het allemaal goed gaat, het tweede deel van mijn boek uitkomen. Daar hangen een groot aantal promotie-activiteiten mee samen. De boekpresentatie, waarschijnlijk weer in Utrecht, signeer- en voorleessessies en lezingen. Ook wil ik me opnieuw gooien op het schrijven van een tweede boek. Opnieuw een roman.

Ondertussen leven we in ons dierbaar appartementje op de Lingesluis. De plattegrond van Gorcum hierboven is gemaakt door J.M. Martini in 1741. Bij de pijl is de plaats waar we nu wonen; duidelijk is dat ons huis c.q. zijn voorganger er toendertijd nog niet was. Het zou dan tegenover de molen hebben gestaan, die je rechts bij de invaart in de stad ziet. Helaas werd die molen gesloopt. Er was toen nog geen sluis, de Linge stroomde door de stad rechtstreeks uit in de Merwede. Je had dus eb en vloed in de stad en nogal eens overstromingen. Links onder de pijlpunt zie je de Waterpoort met links ervan aan de Tolsteeg het Tolkasteel, dat er vandaag de dag nog is. Grappig is dat er op Het Eind al bomen stonden aan de havenzijde, net als ertegenover op de Kriekenmarkt. De Kalkhaven was nog een haven, die via de Krommenhoek in de Lingehaven uitkwam. Rechts op de uitsnede zijn het Dalems poortje en molen De Hoop te zien. Die zijn er allebei ook nog. Maar de Waterpoort werd 120 jaar geleden gesloopt, vanwege het vrachtverkeer van en naar het pontveer over de Merwede.

De nieuwe 'Anton Pieck'-lantaarns 's ochtends vroeg op de sluis

Dinsdag 01-10-2013

Begin van een nieuwe kwartaalpagina. Er komen meer feiten over de noodlottige stranding van een migrantenboot bij Ragusa. De stranding blijkt bij het badplaatsje Sciccli te zijn geweest, direct oostelijk van Marina di Ragusa. Het aantal opvarenden is bijgesteld naar circa 150, het aantal dodelijke slachtoffers bleef op 13. Zie de Daily Mail, die ook de naargeestige foto's brengt.

De dagen zijn zonnig en koud tegelijk. Nog steeds een fikse wind uit het oosten. 's Ochtends vroeg neem ik een foto van de nieuwe 'ouderwetse' straatlantaarns - type Anton Pieck, zeg maar - die deze zomer allemaal geplaatst zijn (zie foto hierboven). We geven toe dat ze hiermeer op hun plek zijn dan de rare, futuristische bollen die er eerst stonden. Om half negen begeef ik me in het file-geweld. Ik ben op weg naar Nunspeet, waar ik ten kantore van mijn accountant/belastingadviseur een bespreking heb met een inspecteur van de belastingen. Een boekencontrôle, om precies te zijn. Heb ik nooit eerder gehad. Gelukkig valt het mee, de inspecteur is een redelijke man en de schade valt mee. (Hoe zit het? Dat is geen geheim. Na MST was ik zzp'er; ik deed advies- en interimklussen in mijn eenmanszaakje Tychè Consult. Tychè = 'het gelukkige toeval' in het Grieks én de naam van mijn vorige boot. Na 2007, toen we vertrokken, kwamen er geen inkomsten meer, behoudens de fee voor wat artikelen in 'Zeilen'. Nu was ik van plan de inkomsten van mijn boek in het bedrijfje te sluizen. Daardoor kan ik o.m. onkosten en BTW verrekenen. De inspecteur gaat vandaag daarmee accoord. Een auteur is kennelijk voor hem toch een ondernemer, alleen mag ik geen verliezen meer maken. Anders moet ik de zaak opheffen)

Op de terugweg rijd ik langs Nijkerk en lunch bij mij mijn uitgever Jan-Willem. Hij serveert broodjes met roerei en een glas droge, witte Macon. We worden het eens over het uitbrengen van deel 2 ('Lucas student') deze herfst, waarbij ik ook enig gering risico draag. Ik ben per slot 'ondernemer' voor de fiscus. De vormgever zal in de komende dagen de definitieve covers van de delen 1 en 2 voorleggen. De beoogde datum voor de boekpresentatie is woensdag 13 november, de lokatie is dezelfde als voor deel 1: Bar Bistro Madeleine op het Wed 3a in Utrecht. Volgende week zal ik uitnodigingen verzenden, maar noteer het vast in je agenda. Verder zal Jan-Willem met twee dozen met deel 1 zenden, die ik bij boekhandels in den lande in consignatie kan geven.

Terug thuis bel ik Pim van Bar Bistro 'Madeleine' in Utrecht en reserveer de datum van de presentatie van deel 2. Terug naar boven

De Sony E-reader van Ans in gegevensoverdrachtmodus verbonden met de laptop

Woensdag 02-10-2013

Uitgever Jan-Willem mailt dat deel 1 van mijn boek nu ook als e-book verkrijgbaar is op de website van BoekenRoute. Dat is de website van de zogenaamde 'zelfstandige uitgevers'. Die website, gestart in 2005, wil de kleinere uitgevers in Nederland een betere kans bieden hun boeken te verkopen. 'De top 100 van de Nederlandstalige boeken zijn goed verkrijgbaar, krijgen alle publiciteit, en worden dus goed verkocht. De andere, vele duizenden, vaak opmerkelijke en bijzondere titels krijgen niet de nodige aandacht, en zijn lastig verkrijgbaar en dan nog uitsluitend bij de uitgever zelf', schrijft men. Overigens is de papieren versie van mijn boek ook op de grote online-verkoopsites verkrijgbaar, zoals bij Bol.com, en ik neem naar aan dat ook het e-book daar binnenkort te vinden is.

Het is natuurlijk een leuke uitdaging om het te proberen, temeer waar het e-book slechts € 6,99 kost. Dus schrijf ik me bij BoekenRoute en bestel het book. Even later kan ik het vanaf de website downloaden. Het gaat allemaal snel en gemakkelijk, het bestand staat in PDF-format op mijn harde schijf. Dan komt de volgende fase, ik moet het book overzetten op de Sony E-reader van Ans. Daartoe koppel ik de reader met een USB-kabeltje aan de laptop. Het schermpje toont vraagt of ik in 'gegevensoverdrachtmodus' wil gaan. Dat wil ik (zie foto hierboven). Ik kopieer vervolgens het bestand naar de reader, ontkoppel de USB-verbinding en zie: mijn boek staat erop. Een kind kan de was doen.

Dat mijn boek nu ook als e-book verkrijgbaar is, moet nog aan den volke verkondigt worden. Ik zet berichtjes op LinkedIn, Twitter en Facebook. Iemand vraagt of het een Epub is. Ik vermoed van niet, omdt het in PDF is. Ik zal het Jan-Willem eens vragen. Over de rest van de dag valt niets te melden dan dat Ans 's middags van haar oudste dochter terugkeert met een bloempotje groene bieslook. Die voegt ze aan het kruidentuintje in de serre toe. Terug naar boven

Gorcum. Het poortje van de Gasthuissteeg aan de kant van de Grote Kerk

Donderdag 03-10-2013

In ons clubje van TenPages-auteurs op Facebook bespreken we gnuivend een term, die een van de leden heeft gebezigd: schrijfontduiking. Iedereen blijkt het fenomeen te kennen uit eigen ervaring. Bezig gaan met allerlei zaken, die ogenschijnlijk belangrijk zijn, maar in feite dienen om niet te gaan zitten schrijven. Om het schrijven uit te stellen. Ik ken het maar al te goed. Is schrijven dan niet leuk? Jazeker wel, als je de start hebt gemaakt en eenmaal bezig bent. Maar eerst moet je de hobbel van 'beginnen' nemen. Net als vroeger bij het maken van je huiswerk.

Met inachtneming van het bovenstaande snap je dat ik mijn dag begin met bijvoorbeeld het doen van boodschappen in de binnenstad. Een lekkere frisse, zonnige dag in de vroege herfst. Ik heb iets leuks te doen, namelijk het aanschaffen bij het Qizip computers in de Westwagenstraat van een smartphonehouder voor de auto, en een adapter voor het stopcontact van de sigarettenaansteker. Met een USB-kabeltje heb je voeding voor je smartphone en kun je hem gebruiken voor een navigatieprogramma met kaarten en GPS. Iedereen weet dat allang maar ik ben in dit opzicht een laat geroepene.

Op de terugweg sla ik af in de Gasthuisstraat en loop door de nauwe Gasthuisgang naar Achter de Kerk. De Gorcumse binnenstad heeft veel mooie steegjes en dit is er één van. Vroeger, in de 15e eeuw, stond hier het Gasthuis.  Nu zijn er slechts restanten van muurwerk en de houtconstructie van over. Aan de kerkzijde staat een oud poortje met een puntige fronton erop. Het zonlicht zet de zijmuur van de Grote Kerk in lichterlaaie, het poortje steekt er donker en geheimzinnig tegen af (foto hierboven). Hierna drink ik een kopje koffie bij Joke in het antiquariaat.

Thuis lees ik in het nieuws dat er weer een boot, afgeladen met migranten is vergaan. Nu voor de kust van het Italiaanse mini-eilandje Lampedusa. Van de mogelijk 500 opvarenden zijn al meer dan 90 lichamen geborgen; 200 worden nog vermist. Een ramp. Op de foto's zie ik de kade in de haven waar de kustwacht de overlevenden opvangt. In september 2008 lagen we daar precies tegenover afgemeerd en zagen soortgelijke taferelen. Een dag later kwamen wij zo'n ellendige boot vol wanhopige mensen op zee tegen (lees het verhaal van die ontmoeting hier).

Ik ga aan het werk (schrijfontduiking) met de smartphone. Uit de beschikbare apps (vreselijke term!) kies ik de gratis navigatiesoftware mét kaarten van de hele Benelux van Navfree. Het downloaden van de kaarten kost ruim een halfuur, maar het hebben ervan op de harde schijf heeft het voordeel dat je software in de auto kunt gebruiken zonder de hele tijd online te zijn. Ik probeer het uit en het werkt geweldig. Dit succes inspireert me (schrijfontduiking) om de Sony E-reader van Ans ter hand te nemen. Had ik het maar niet gedaan. Waarom deed ik dat? Nou, zonder bedoeling eigenlijk - maar ik zie dat de volledige boekencollectie wég is. Dat moet gebeurd zijn toen ik mijn eigen e-book erop zette. Heb ik toen gelijk alle andere boeken gewist? Het lijkt erop. Ik haal het micro-SD-kaartje eruit en stop het in de computer. Een zucht van verlichting: alle boeken staan er nog op, maar de reader 'ziet' het kaartje niet meer. Volgt een zoektocht (de gebruiksaanwijzing staat ook op de laptop) maar dit fenomeen komt er niet in voor. En passant slaag ik wel in iets totaal anders, namelijk het contact maken van de reader met mijn WiFi-netwerk. Niet direct de bedoeling, maar je hebt toch wat. Na een tijdje peinzen verzin ik deoplossing: het micro-D-kaartje stop ik weer in de computer, ik koppel de reader eraan met het USB-kabeltje en dan kan ik de boekenbestanden van het kaartje naar het eigen geheugen van de reader kopieëren. Ook dat kost tijd, wel twintig minuten, maar dan staat alles erin. Ondertussen is het tegen vijfen en Ans keert terug van een middag met haar vriendin Jannie. Ze gaat terstond aan het werk: een brood bakken met zwarte olijven erin. Tja, en ik moet mijn dagelijks verslag nog maken, dus....schrijfontduiking. Morgen dan maar. Terug naar boven

Vrijdag 04-10-2013

De maandelijkse update van de gemiddelde wereldtemperatuur van klimaatscepticus Roy Spencer toont over september 2013 een plus van 0,37^o Celsius (zie hierboven). De afwijking blijft dus hoog. Ondertussen verscheen er een dikke studie van het IPSO (International Programme on the State of the Ocean), 'Perils, Prognoses and Proposals', klik hier). Het is een bevestiging van de conclusies die het IPSO twee jaar geleden al trok:

'De opwarming van de zee, de daling van het zuurstofniveau in het zeewater en de toegenomen verzuring zijn directe gevolgen van de klimaatverandering. Een massaal uitsterven van zeeplanten- en dierensoorten is al in gang gezet en gaat sneller dan verwacht.'

Een tegenvaller. De belastinginspecteur die ik eergisteren sprak, heeft zijn huiswerk gemaakt en ontdekt dat - anders dan ik dacht - het schrijven van een boek een van BTW vrijgestelde prestatie is. Ik mag dus er dus geen BTW over verrekenen. De over 2013 verrekende BTW moet ik derhalve terugbetalen. Gelukkig is dat niet veel. De voorgaande jaren laat hij zitten en daar heb ik dan weer geluk bij.

Grappig. Vandaag vindt ik een boek in de brievenbus. Een afgeschreven bibliotheekboek, 'Grote zeiltochten' van wereldzeilster Naomi James uit 1989, een beschrijving van vijftien zeiltochten van de 16e eeuw tot heden. Geen idee wie het in de bus stopte, maar ik vind het erg aardig.

Bij het Financieel Dagblad lees ik dat terroristen vanuit de Sinaï-woestijn de veiligheid van het Suezkanaal bedreigen. Eind augustus werd een groot containerschip vanaf de oever beschoten met granaatwerpers. Er was geen schade 'en het incident wordt bewust gebagatelliseerd, maar de Egyptische autoriteiten zijn enorm geschrokken, aldus een ingewijde bij de Suezkanaal Autoriteit (SCA), de beheerder van de vaargeul.' Het leger zou inmiddels 80.000 soldaten hebben ingezet om het 200 kilometer lange kanaal te beveiligen en langs het kanaal wordt een veiligheidswal opgetrokken. De enige autobrug over het kanaal is al twee maanden dicht. Hier een foto van die brug, de Salam brug, genomen toen we er begin 2011 onderdoor voeren op weg naar de Rode Zee. Toen zagen we al om de kilometer een militaire post op beide oevers, terwijl er een groot aantal drijvende pontonbruggen langs de kant lagen. Nog varen de zeeschepen door het kanaal, maar een gedwongen sluiting van zal grote repercussies hebben voor de wereldeconomie.

Vannacht regen, veel regen. Vanmorgen trekt het weg naar het noordoosten en breekt de zon door. Het is minder koud dan in de voorgaande dagen. We lopen door de stad om boodschappen te doen. met Anja Kok van Boekhandel Cursief maak ik een afspraak voor een signeersessie betreffende deel 2 op zaterdagmiddag 16 november a.s. Bij Boekhandel De Mandarijn maak ik kennis met de nieuwe boekhandelaar, de voormalige stadsdichter Ro van Doesburg. Ik wijs hem erop dat mijn boek op een nagenoeg onzichtbare plaats staat. Hij legt een exemplaar in het volle zicht op een tafel en dat is natuurlijk erg aardig van hem. Tja, als ze je niet zien dan kopen ze je niet.

Weer thuis. Ans gaat naar haar moeder. Ik installeer de smartphonehouder in de auto. Het 12V-stekkertje blijft niet goed vastzitten in het contact van de sigarettenaansteker. Een takje ertussen brengt uitkomst. Straks, op weg naar Inge in Heukelum, zal ik de navigatiesoftware eens uitproberen.  Terug naar boven

Vlnr. schoondochter Nicky, Ans en haar zoon Derrick en één van hun drie poezen

Zaterdag 05-10-2013

Een mooie, zachte herfstdag. De oostenwind is afgenomen en hoge bewolking filtert het zonlicht. Het wordt liefst vier- tot vijfentwintig graden. Toch dringt er af en toe een donkergrijze regenwolk tussen, maar die waait over. Naast ons zijn ze bezig om de winkel van Bouwman Watersport leeg te ruimen. Op ons gemak doen we wat boodschappen in de stad. Op de hoek van de Langendijk en de Kerksteeg treffen een oude bekende van mijn tijd in het Beatrixziekenhuis. Altijd leuk, zo'n ontmoeting, we zagen elkaar 14 jaar geleden voor het laatst. Hij wist dat we aan het varen waren, maar niets van mijn boek. 'Nou, ik ga het zeker kopen', zegt hij. 'Mooi zo!', antwoord ik. Of ben ik te gretig? Er is in de commercie geen scherpe grens tussen bescheidenheid en het maar laten gaan, geloof ik. Hoop ik. We lopen even langs bij Anja van Boekhandel Cursief om definitief de signeersessie af te spreken voor deel 2: zaterdag 16 november a.s. vanaf 14.00 uur. We kopen twee mooie kinderboeken voor Thijs en Lisa, mijn kleinkinderen bij wie we volgende week op bezoek zullen gaan. Laat ze vooral vroeg beginnen met boeken! Bij De Mandarijn ligt mijn boek niet meer prominent op de tafel; is het verkocht of weggehaald? Ik ga het niet vragen. In de Tinnegietersteeg halen we bij de Franse Winkel twee knoflookbroden. Morgen komt mijn zoon Bas eten en die houdt daar wel van. Later ga ik voor een kop koffie bij Rijk langs; ik ben erg content dat hij weer ceremoniemeester wil zijn bij de presentatie van deel 2 in Utrecht, volgende maand. We praten als zo vaak over boeken. Daarover kun je altijd en eeuwig praten. Wie van ons heeft eigenlijk het meest gelezen? Dat is een tussen ons verzwegen thema. Ik denk - eerlijk gezegd - dat hij dat is. Rijk blijkt onder andere deel te hebben uitgemaakt van een leeskring voor dikke boeken. Die club las bijvoorbeeld . 'Ulysses' van Joyce, 'Der Mann ohne Eigenschaften' van Musil en de volledige temps perdu van Marcel Proust. Dat is mij allemaal niet gelukt, maar ik ben verrast als blijkt dat Rijk een andere dikke pil niet kent: 'Het eiland van het tweede gezicht' van Albert Vigoleis Thelen. Niet alleen volgens Maarten 't Hart een van de beste boeken van de vorige eeuw. Bijna 1000 bladzijden. De eerlijkheid - alweer! - gebiedt te zeggen dat ik er niet doorheen kon komen, maar Ans heeft het zelfs tweemaal gelezen.

Om half drie gaan we op weg naar Amsterdam-Noord voor een bezoek aan Ans' zoon Derrick en zijn Engelse vriendin Nicky. Vol verwachting zet ik mijn gratis Navfree navigatieprogramma, gisteren gedownload, op mijn nieuwe smartphone aan. De teleurstelling is groot; als we in Amsterdam zijn is het programma pas op de A2 ter hoogte van Vianen. De damesstem van het toestel roept dat we links moeten invoegen als we bij Derrick voor de deur staan. Enfin, moeder Ans en haar zoon hebben elkaar al maandenlang niet gezien en het wordt heel gezellig. Nog meer als tegen half zeven de rest van Ans' aanhang naar binnen marcheert: de dochters Barbara en Tessa met hun volledige gezinnen. Schoonzoon Michel - een kenner! - zegt dat dat gratis Navfree programma helemaal niet goed is. Veel te traag. Dat heb ik gemerkt, zeg. Op zijn gezag gooi ik het van smartphone af en load ik een ander down: Navigon van Garmin. Dat is niet gratis maar er is een aanbieding van € 39,95. Na enig geklooi weten we het te installeren. Op de thuisreis werkt het geweldig. Ook weer opgelost. Nu moet ik toch eens een keer zoeken naar zeekaarten, want die GPS die in mijn smartphone zit, werkt prima. Het zou een mooie back-up zijn voor onze kaartplotter aan boord. Een derde-lijns back-up, want we hebben natuurlijk ook nog de C-map kaarten op de kleine notebook-computer, gekoppeld aan een eigen GPS'je. Ach, en steeds als ik zoiets bedenk of iets anders dat betrekking heeft op de boot, dan heb ik zo tergend veel zin om weer te varen! Dat duurt echter nog wel even. Terug naar boven

In een vermakelijk debat met Bas in de woonkamer

Zondag 06-10-2013

Bas komt vandaag. Even voor drieën gaat de bel. Hij is op tijd! Grijnzend staat hij met een tas vuile was voor de deur. Hij ziet er goed uit, wat dikker dan voor ons vertrek in juni. Zijn dikke haar is een stuk langer en het staat hem goed. We drinken koffie en gaan samen een lange wandeling over de Gorcumse stadswallen maken. Buiten is het bewolkt en toch warm, zeker over de twintig graden. Gezinnen rapen kastanjes onder de hoge bomen op de wal. Het is maanden geleden dat we elkaar het laatst zagen, dus we praten honderduit. Bas heeft het nog steeds geweldig naar zijn zin op het Haags Conservatorium. 'De beste beslissing van mijn leven, pa.' Hij geniet van zijn eerste (echte) studiejaar, hoewel hij hard moet werken. Hoewel? Een vriend die op de TU-Delft zit moet veel harder werken, zegt hij. Op de avond 14 oktober a.s. wordt een compositie van Bas uitgevoerd in Het Nutshuis in Den Haag, een podium voor kunst, cultuur en maatschappij. Daar ga ik natuurlijk naar toe! De uitvoering is in het kader van het programma 'TEST'. Sinds 2008 worden de zalen van het Nutshuis jaarlijks een aantal keren beschikbaar gesteld aan avantgardistische, creatieve studenten van het Koninklijk Conservatorium. Tijdens TEST wordt het gebouw ‘overgenomen’ door de studenten Compositie en het publiek uitgenodigd voor een altijd verrassend spektakel. De toegang is gratis. Van Bas wordt een compositie uitgevoerd voor tenorsax en piano die 'Den Duvelmakere 1 en 2' heet. De titel van het stuk betreft de bijnaam voor de 15e eeuwse schilder Hiëronymus Bosch, omdat hij zoveel duivelse helse taferelen schilderde.

Als we bij de grote Merwedesluis komen, blijkt het oude verdedigingsgebouwtje 'De Caponnière' geopend. We gaan eens kijken. Een aardige jonge vrouw ontvangt ons. Ze stelt zich voor als Steffie, de jongste dochter van de bekende Gorcumse wijnhandelaar Jaap van Ouwerkerk. ooit, in 1992, leverde hij de 'breinwijn' voor de kunstmanifestatie BRAIN/Internal Affairs. Zijn dochter is jl. 1 oktober La Caponnière begonnen, een wijn- en proeflokaal dat ieder weekend geopend is van 13.00 tot 19.00 uur. We kijken even rond. Een houtkacheltje geeft een aangename warmte in de kelderachtige ruimte. Er staan stoelen en tafeltjes en in de nissen langs de wanden liggen wijnflessen. Je kunt er overigens ook koffie of thee drinken.

We lopen verder over de wallen. Bij de voormalige kruitmagazijntjes op de Dalemwal zien we ook de deuren open staan. Een dame wenkt ons binnen. Er is een expositie van werk van de beeldend kunstenares Liesbeth Crooijmans: intrigerende, abstracte beelden van marmer en andere steensoorten. Weer terug thuis discussiëren we over de rol van kunst in de samenleving en de noodzaak voor overheden om die al of niet te subsidiëren. We trekken vergelijkingen met subsidies voor sport en voor kerken. Is dat noodzakelijk? Het is een vermakelijk debat met deze zoon van mij, kunstenaar in de dop.

Zo vliegen de uren voorbij. We praten ook over het verleden, toen we elkaar zelden of nooit zagen. Het gesprek verheldert veel. Bas geniet van de mosselschotel met knoflookbrood, die Ans serveert. Ondertussen is zijn was klaar. Om half tien loop ik met hem naar het station. Vanaf de toren van de Grote Kerk dwarrelen carillonklanken naar beneden. 'Hoor, Mozart, pa', zegt Bas. Dat had ik niet gehoord. Ik lever hem op tijd af voor de trein naar Dordrecht. Daar zal hij overstappen op de intercity naar Den Haag. Een snelle verbinding. Bas belooft wat vaker langs te komen, maar eerst zie (en hoor) ik hem in elk geval op 14 oktober in Het Nutshuis. En verder wacht ik het wel af. Vermoeid van wandeling, wijn en woorden maar erg tevreden, loop ik door de nog warme straten terug. Terug naar boven

Gemeentewerklieden hangen bloembakken met winterviolen op. Ans kijkt toe

Maandag 07-10-2013

Het dodental van de scheepsramp bij Lampedusa blijkt vanmorgen gestegen naar bijna 200. De beschrijving van de duikers van de vondst van talrijke lichamen bij het wrak is aangrijpend: 'Op de zeebodem lagen lichamen bedekt door zand. In het wrak vonden zij lichamen van mensen die in elkaars armen zijn gestorven.' Over de hele wereld reageert men geschokt, ook in Europa, waar de verdronken migranten hoopten een beter leven te vinden. Een Italiaanse minister noemt de situatie in het afgeladen opvangkamp op Lampedusa 'beschamend', net als de nieuwe paus. Maar laten we eerlijk zijn: niemand biedt een oplossing, ook ik niet. Strijd om leefruimte en volksverhuizingen zijn van alle tijden. Niemand wil de toegang tot Fort Europa vrijgeven uit angst dat we overlopen worden door enorme hoeveelheden gelukszoekers, die we geen banen kunnen bieden. We verkeren zelf immers temidden van groeiende werkeloosheid en een hardnekkige crisis. Dus blijven we zitten met onze  machteloosheid en schaamte, terwijl de mensen uit Afrika blijven proberen en blijven verdrinken.

Vanmorgen is het mistig op de sluis. In het nieuws: Duitse meteorologen waarschuwen voor een ongemeen strenge winter, dit jaar. Het zou de koudste winter in honderd jaar worden. 'Die stärksten Fröste sollen auf Januar und Februar fallen, so Jung. Mit Wärme dürfe man dabei erst zum April rechnen', zegt een weerkundige. Hm. Ik weet het niet. In het laatste decennium is door de opwarming aan de noordpool vaker sprake van een blokkade, waarbij een hogedrukgebied de passage van depressies voor langere tijd verhindert. Het is gevolg van grotere kronkelingen van de straalstroom in de hogere luchtlagen, als gevolg van de toegenomen warmtenenergie in het systeem. Arctische kou blijft dan langer boven Europa liggen. Dat kan een oorzaak zijn en de verminderde activiteit van de zon kan aan de koude bijdragen. Maar zeker weten, dat is er niet bij, evengoed hoort de gebruikelijke kwakkelwinter tot de mogelijkheden.

De mist trekt als gauw op en het wordt een 'mooie, zonnige herfstdag. Buiten zijn gemeentewerklieden bezig bakken met winterviooltjes op de hekken rond de haven en de sluis op te hangen (foto hierboven). We lopen over de maandagochtendmarkt en drinken koffie op het terras van het 't Oude Stadthuys. Het is zo warm dat ik mijn jasje uittrek. Thuis schuiven we de ramen van de serre open.

Dezer dagen schreef ik over de bedreiging van de doorvaart van het Suezkanaal door islamitische militanten uit de Sinaï. Vandaag melden de kranten dat vijf Egyptische soldaten werden doodgeschoten bij de stad Ismailia. Kennelijk werd niet op passerende zeeschepen geschoten.

Morgen gaan we op bezoek bij mijn dochter Floor en haar twee kinderen. Zij en Pijke zijn een dikke maand geleden verhuisd van IJburg naar een straat bij het Vondelpark. Terug naar het centrum van Amsterdam. Terug naar boven

Lisa en Thijs. In elk geval liefhebbers van boeken. Je krijgt de indruk dat Thijs over het gelezene nadenkt

Dinsdag 08-10-2013

Om negen uur rijden we vanochtend naar Amsterdam, voor een bezoek aan mijn dochter Floor in hun nieuwe huis, vlakbij het Vondelpark. Het navigatieprogramma van Navigon brengt ons er feilloos heen. Inderdaad, aan het eind van de vrij korte straat kun je zo het park inlopen. Inderdaad, het buurtje waar Floor nu woont met haar gezin ziet er gezellig uit met tal van restaurantjes, winkels, een paar supermarkten en kinderdagverblijven en groene planten langs en voor de gevels. Heel wat beter dan het kale, winderige IJburg. Ze hebben er goed aan gedaan te verhuizen. Bovendien is de woning gelijkvloers en ligt op de begane grond, met een tuintje aan de achterkant. Gelukkig kennen de kinderen me nog, nou ja, Thijs (3,5) in elk geval en Lisa (1,5) laat zich zonder protest een kusje geven. Het is fijn om ze alledrie weer te zien. De kinderboeken die we hebben meegenomen lijken in de smaak te vallen (foto hierboven). Hier nog twee foto's. Later wordt het nog gezelliger, als mijn eerste ex, de moeder van Floor, langskomt.

Om een uur of een rijden we weer terug naar Gorcum. Ans gaat naar haar dochter Barbara en ik denk een timmerklusje uit. Het zint me al lang niet dat onze kookboeken onoverzichtelijk en rommelig in een van de keukenkastjes staan en liggen. Daar moet een mooi kastje voor komen en het geval wil dat er boven de doorgang naar de gang daarvoor nog een plekje is. Ik ontwerp zo'n kastje en meet alles zorgvuldig uit. Helaas is de auto er niet, anders had ik de benodigde planken en schroeven meteen gehaald. Morgen dan maar. Na het maken van mijn dagelijks verslag plaats ik een kaart van de aktuele weerfronten op de Atlantic en de Med op de homepage, afkomstig van de uitstekende weersite Meteoconsult.fr. Die zal ik voorlopig dagelijks verversen. Bij Sicilië zie je nog steeds slecht weer vanwege een hardnekkig lagedrukgebiedje. Helaas zijn de fraaie kaarten van Sembach niet meer op Internet te zien. Waarom weet ik niet. Terug naar boven

In de gele cirkel het nieuwe kastje voor de kookboeken. Direct bij de keuken, zie je wel? Let op het tegenoverliggend kastje, boven de deur van mijn studeerkamer. Een fraai spiegelbeeld.

Woensdag 09-10-2013

Een overgangsdag tussen de mooie, stille herfstdagen en een periode met koud, onstuimig weer. Vanavond zal het beginnen met regen en veel wind. De temperaturen zullen terugzakken naar circa 11 graden. We rijden naar de Praxis aan de Spijksedijk om MDF-plaat op maat te laten zagen en schroeven en meubelhoekjes te kopen, alles voor de uitbreiding van de boekenkasten voor onze kookboeken. Op de terugweg halen we bij Specsavers onze nieuwe brillen op, waaronder de mooie rooie voor mij. Jullie krijgen hem bij gelegenheid wel te zien.

Thuis aan het werk. Een kritisch punt is uiteraard of ik alles correct heb opgemeten, anders past het niet in elkaar. Het valt echter goed uit, hoewel ik het kastje eerst verkeerd om in elkaar zet. Achterste voren, zogezegd. Ans had er al voor gewaarschuwd en kijkt me in een spottend stilzwijgen aan terwijl ik het kastje weer uit elkaar haal. Enfin, het resultaat mag er uiteindelijk zijn. Het kastje zit direct bij de keuken, boven de doorgang naar de gang en vormt met het tegenoverliggende kastje boven de deur van mijn studeerkamer een mooi spiegelbeeld (zie hierboven). Feestelijk zetten we de weinige kookboeken erin, de meeste zijn namelijk nog op de boot.

Later op de middag komt Barbara op de thee met Esri en een vriendinnetje en met de kleine Vajèn, waar ze 's woendags altijd op past als haar zus Tessa naar haar werk is. We zijn alweer drie weken hier. Opnieuw heb ik dat gevoel dat de dagen maar voortjagen en dat het alsmaar sneller gaat, hoe ouder je wordt.  Terug naar boven

Navigeren met Navionics op de smartphone. Je ziet de Merwede bij Gorcum. Het rode pijltje rechts in het midden is de GPS-positie (ons huis)

Donderdag 10-10-2013

Bij het opstaan regent het, maar de dag is uiteindelijk droger en minder koud dan voorspeld. De bomen langs de haven verliezen nu snel hun blad (foto hier). In Ragusa is het weer opgeknapt; er was veel regen de laatste dagen. Op mijn studeerkamer load ik op advies van enige zeilende lezers de navigatiesoftware van Navionics down op mijn smartphone. Kosten: € 19,95. Het ziet er goed uit, zie hierboven. Geschikt als reserve, mocht de kaartplotter aan boord het begeven. Tot dusver gebruikte ik als back-up de kaarten van C-map met een apart GPS'je, gekoppeld aan de kleine notebook-PC. Maar die wil van de week niet meer starten. Wat betreft navigatie aan boord met kaarten op een smartphone moet ik bekennen dat ik aanvankelijk uiterst scepisch was. Ik herinner me dat de bemanning van het dit voorjaar op de Noordzee zoekgeraakte Nederlandse schip 'Warnow' ermee navigeerde. Ik was daar kritisch over, maar nu moet ik toegeven dat het eigenlijk goed werkt. Het schermpje is klein, okay, en je ziet je GPS-coördinaten niet. Maar het valt me toch mee. Natuurlijk is de bescherming tegen vocht gering, maar je kunt er vast wel een waterdichte hoes of iets dergelijks voor vinden.

Weinig te melden. Dat we boodschappen doen, dat geloof je wel. Ik begin aan een mooi boek, een dikke pil: 'In the Shadow of the Sword. The battle for Global Empire and the End of the Ancient World', oftewel hoe de oude rijken van Rome en Perzië plaats maken voor dat van de Islam en er een nieuwe monotheïstische religie ontstaat naast die van de Joden en de Christenen, geschreven door de Britse auteur Tom Holland (Abacus, 2013). Nogal barok en omslachtig geschreven, maar zeer de moeite waard. Terug naar boven

Herfst in de Lingehaven.

Vrijdag 11-10-2013

Bas mailt dat de wereldpremière van zijn compositie 'Den Duvelmakere 1 en 2' voor tenorsax en piano a.s.maandagavond niet door gaat. 'De pianist heeft afgezegd en nou had ik gister wel een nieuwe gevonden, maar is het toch te kort dag om het stuk in te studeren.' Het leven van een jonge componist gaat niet over rozen. Gelukkig wordt de uitvoering verplaatst naar 9 december, zelfde plaats, zelfde tijd (Het Nutshuis, Den Haag). 'Eigenlijk is het wel goed zo, aangezien we dan een stuk meer tijd hebben om het stuk goed in te studeren', schrijft hij nuchter. O ja, en pa, ik moest een nieuw paspoort aanvragen en dat kost 50 euro, kun jij misschien.... Ja hoor, Bas, vooruit maar weer.

Vandaag regent het dan volop. De hele dag (zie foto hierboven). Bij Boekhandel Cursief haal ik nog een dikke pil: 'De Boerenoorlog' (Athenaeum, 2013) van Martin Bossenbroek. Die oorlog leidde tot de Apartheid in Zuid-Afrika. Het boek is een van de vijf genomineerden voor de AKO-literatuurprijs. Op de terugweg koffie bij Joke in het antiquariaat. Ik koop er twee volumineuze kookboeken, waaronder een van de Franse meesterkok Auguste Escoffier; uiteraard bedoeld voor onze nieuwe kookboekenplank. Joke geeft me ook een publikatie van de Vlaamse dichter Peter Theunynck, een lezing die hij onlangs hield in een Delftse boekhandel over de vraag of de poëzie gered moet worden (uitgave: Wereldbibliotheek, 2013). De poëzie redt zichzelf wel, concludeert hij. Er staan in het schriftje ook wat gedichten van Theunynck, die me wel pakken. Ik zal me er eens in gaan verdiepen.

Verder lezen in Tom Holland zijn boek over de oorsprong van de Islam. Daarin bespreekt hij ook de oorsprong van de Zoroastrische godsdienst. Een merkwaardige religie, anders dan de drie monotheïstische godsdiensten kent deze twee goden, de goede en de slechte. Echo's daarvan vind je  ondermeerterug in het Christendom, waar het over de duivel gaat. De oorsprong ervan is uiterst obscuur; de profeet Zoroaster (Zarathustra) zou al in de 14e eeuw voor Christus geleefd hebben. Ik herinner me ons bezoek aan de ruïnestad Ani, bij de stad Kars aan de grens van Turkije met Armenië. Dat was in juli 2010 (lees het verslag hier). In die 'Stad van duizend kerken' zagen we de resten van een heiligdom voor Zoroaster (zie foto hier)

De middag loopt ten einde. Het regent nog steeds en ik moet langs bij Inge in Heukelum, om wijn te halen. Vanavond komen onze buren Wiger & Arina eten. Terug naar boven

Cover van het stripboek 'De Tijdelijke Dood'

Zaterdag 12-10-2013

Onlangs vond ik in het antiquariaat van Rijk een curieus en zeldzaam stripboek. Het heeft de merkwaardige titel 'De Tijdelijke Dood' en handelt over de martelaren van Gorcum (zie hierboven). De treurige geschiedenis van de marteling en executie in 1572 van negentien katholieke geestelijken door de geuzen in Den Briel. Ze werden opgepakt in Gorcum. Het stripboek werd in 2007 uitgebracht in opdracht van de Brielse Bischoppelijke Commissie van het Bisdom Rotterdam en getekend door de Belgische stripauteur Geert de Sutter. Het boek is getekend in de bekende stijl van 'de klare lijn', ooit in België ontwikkeld door Hergé, de tekenaar van de Kuifje-strips. Je bent natuurlijk meteen nieuwsgierig hoe een stripboek vanuit de hedendaagse katholieke optiek de rol van de Reformatie en de geuzen voorstelt. Dat valt mee. Er is lichte kritiek op de houding van het katholiek en Spaansgezinde stadsbestuur, dat weigert om een van de vele kerkgebouwen aan de protestanten ter beschikking te stellen. De geuzen, die Gorcum innamen en de geestelijken naar Den Briel voerden om ze op te hangen, worden geenszins afgebeeld als vrijheidsstrijders maar als het geteisem dat ze in werkelijkheid aanvankelijk waren. Bloedige scènes, zoals ze elders worden afgebeeld, komen niet voor, zodat het boek geschikt is voor jonge lezertjes.

Eigenlijk is het vandaag een heel aardige dag. Fris maar lekker in de luwte in de zon. We slenteren de stad in en drinken koffie op het terras van 't Oude Stadhuys. We laten de vrolijke avond van gisteren, met Wiger & Arina, weer aan ons voorbij trekken. De maaltijd die Ans had bereid, gevulde paprika's en haar fameuze Oekraïnse stoofschotel, viel zeer in de smaak. (Klik hier voor het recept). We hebben met hen de afspraak gemaakt dat ze begin mei volgend jaar twee weken met ons zullen meevaren om Sicilië heen. Dat duurt nog een halfjaar, we zien er naar uit.

Strak lopen we naar De Nieuwe Hoven voor een borrel bij Ria P. Terug naar boven

Ans'oudste dochter Barbara met haar band in Café 't Uyltje op de Varkenmarkt

Zondag 13-10-2013

Ans' oudste dochter Barbara trad gisteravond met haar band 'Pleasure' op in Cafe 't Uyltje aan de Varkenmarkt. Ze hadden veel  succes! Barbara's oudste zoon Jordin, gymmasiast en musicus in de dop, en haar broer Derrick met zijn vriendin Nicky waren er ook. Ik vind dat de stem van Barbara steeds beter wordt, donkerder en melodieuzer. Ze ontwikkelt ook een mooi vibrato! Met veel plezier en bier luisterde ik tot bij enen. Toen speelden ze mijn verzoeknummer 'Brown eyed girl' van Van Morrison. Meezingen, uiteraard. Jammer dat er zoveel gerookt werd; het café stond blauw van de rook, die me op de keel begon te slaan, zodat ik tenslotte liever wegging. Thuis stonken mijn kleren een uur in de wind. Waarom nemen we wetten aan die we vervolgens niet handhaven?

Profuse regen in de ochtend. Het lijkt de hele zondag voort te zullen duren. Het KNMI waarschuwt voor extreem veel neerslag. Voor de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Utrecht geldt code oranje; er kan meer dan 80 mm vallen - de hoeveelheid die anders in de hele maand oktober valt. Een straffe oostwenwind ontbladert voor een groot deel de bomen langs de haven. Zo gaat het hard met de herfst. Op het eiland Goeree-Overflakkee moet men extra pompen inzetten om het water weg te werken. Veel weilanden en akkers staan onder water, met hier en daar nog bieten, mais en rode kool. Te laat geoogst? Ook voor morgen verwacht men veel regen.

Tessa komt met Vajèn door het weer heen op de koffie. Later bezoekt Ans haar moeder, die gisteravond gevallen is. Ze belden niet ons, maar vanmorgen Barbara. Gelukkig valt het allemaal mee, meldt Ans bij terugkeer. Onderweg geen ondergelopen straten. Terwijl de regen tegen de ramen vlaagt lees ik verder in de dikke pil van Tom Holland. Vanaf half vijf luister ik naar Diskotabel, waarin ondermeer een vergelijking tussen drie uitvoeringen van het 2e Vioolconcert van Prokofiev; twee nieuwe en een oude. Ik ken het concert niet goed; het is echter een mooie, zeer zangerige compositie. Terug naar boven

Lokatie van het epicentrum van de aardbeving (rode stip)

Maandag 14-10-2013

We krijgen een e-mail van Nel Meeder, de partner van Frans Roubos. Ze komen oorspronkelijk uit Gorcum, Ans kent haar al sinds haar jeugd. Ze varen met hun tweemaster 'Rubin' in de Egeïsche Zee rond. We ontmoetten ze in september 2009 op het bergachtige eiland Ikaría, toen we van de Zwarte Zee terugkeerden. Deze zomer lag hun boot voor de hete maanden in Aghios Nikoláos, Kreta. Hun voorlaatste bericht was uit Chania, West-Kreta. Ze konden toen vanwege de harde wind niet naar het noorden komen om te overwinteren op Kós en wilden in plaats daarvan winteren in Aghios N. Nu meldt Nel dat er zich voor de westkust van Kreta zaterdag, eergisteren dus, iets na 13.00 uur een aardbeving heeft voorgedaan met een kracht van 6.4 op de Schaal van Richter. Er zijn geen gewonden gevallen. Woningen en winkels in de stad Chania liepen kleine beschadigingen op, melden lokale hulpdiensten zaterdag. Het epicentrum was op 23 kilometer onder de zeebodem en was te voelen tot in Athene. Volgens een getuige in Chania was de beving zwaarder dan de stadsbewoners gewend waren en schudden de plafondlampen hevig heen en weer. 'De dans net ontsprongen', schrijft Nel. 'Ik ben al thuis. Frans vaart vandaag Aghios Nikolaos binnen voor de winterstalling. Nog steeds windkracht 6.' Tegelijk is er bericht van Geert & Ine van de Anégada, die nu in Aghios N. ligt. Hij meldt dat de haven overboekt is en dat de Rubin vandaag werd weggestuurd. Overigens zou er nu goede wind voor Kós staan. Ik meld het terug aan Nel.

Ik ga op zoek naar berichten over de aardbeving en vind ze, ondermeer bij Reuters. 'The island of Crete had once again a narrow escape from a damaging earthquake. 30 km more to the east and the damage might have been very huge, even at the current depth as the sea is weakening the impact considerably', schrijft hier een ooggetuige. Daar vind je ook een videofilmpje en een analyse. Aardbevingen komen veel voor in dit gebied, schreef ik al eens eerder. Het gaat een keer mis.

Vandaag is een muisgrijze dag met wat neerslag in de middag. Vanavond komt er meer. Hoewel ik nog niet over het definitieve coverontwerp voor deel 2 beschik, verstuur ik de uitnodigingen voor de boekpresentatie op 13 november a.s., gebruik makend van het voorlopig ontwerp. TenPages stuurt mijn aandeelhouders bericht. Het is nu de hoogste tijd daarvoor, je kunt niet wachten tot die uitgever van mij een keer klaar is. Ans bezoekt met Barbara haar moeder. Ik begraaf me weer in Tom Holland. Terug naar boven

De restauratie van het Vurensche Sluisje

Dinsdag 15-10-2013

Ergerlijke berichten. Duitsland blokkeert een Europees akkoord om voor nieuwe auto's de uitstoot van CO2 te verlagen. Puur en alleen om de eigen autoindustrie (Mercedes Benz, BMW, Opel, Audi) te beschermen, terwijl die nieuwe norm in technisch opzicht geen enkel probleem vormt. Later op de dag blijkt dat de CDU van bondskanselier Merkel even tevoren, begin oktober, een gift van bijna 7 ton van drie grootaandeelhouders van BMW kreeg. Dat kan natuurlijk geen toeval zijn. 'Gekocht beleid', zeggen Die Linke. Ongelofelijk, mag dat in Duitsland zomaar? In ons eigen land helpt een huisarts een stikkende patiënt met keelkanker uit zijn lijden; zes dagen later wordt hij door de recherche om middernacht van zijn bed gelicht en als een misdadiger urenlang verhoord en door de Inspectie - nu opeens met nooit eerder gekende daadkracht - geschorst. De huisarts raakt door die ervaring geestelijk uit balans en pleegt zelfmoord. Soms lijkt het of de wereld steeds gekker wordt, maar dat zal toch niet zo zijn? De wereld was altijd al krankzinnig.

Vanmorgen lopen we helemaal naar onze huisarts op Oost, om de jaarlijkse griepprik te halen. Een fikse wandeling, het is niet koud en helemaal windstil. Op de terugweg lopen we over het voetgangerspad langs de Flank, onder de omwalling van de stad. Daar wordt een sluisje van de Hollandse Waterlinie gerestaureerd, het Vurensche Sluisje (zie foto hierboven en verdere uitleg hier). Men zal er zelfs een nieuwe sluisdeur in plaatsen. Iedereen schijnt het sluisje te zijn vergeten, je kon het vanwege overgroeiend groen nauwelijks zien en het funktioneerde allang niet meer. In principe kan het sluisje na de restauratie weer gebruikt worden, maar het is niet waarschijnlijk dat dat ook gebeurt. Hm, is dat niet een beetje raar? Misschien, maar lang niet zo bizar als de beide bovenstaande verhalen.

Als we weer op de sluis zijn, begint het meteen te regenen. Dat houdt het grootste deel van de middag aan. Ans gaat met het autootje naar Barbara en later met haar en kleinkind Esri naar balletles op Oost. Dat is wekelijks en ze doen dan meteen boodschappen bij de goedkope Nettorama. En ik, ik ben verzonken in Tom Holland. Eind van de middag krijg ik een mailtje van buurvrouw Joke. Ze is ongerust over wat er met de - nu - leegstaande winkelruimte van Bouwman Watersport gaat gebeuren. Die staat nu te koop. Ze had geruchten gehoord dat Kentucky Fried Chicken er belangstelling voor zou hebben. Dat moeten we hier niet hebben, lijkt me. Ik zoek op de website van KFC en lees dat ze naar verdere expansie zoeken, ondermeer in binnensteden. In Gorcum hebben ze inderdaad geen enkele vestiging. Er is een overzicht van gewenste lokaties, maar onze stad staat er niet bij. In ons geval zou het om een zogenaamde inline store gaan. Daarvoor gelden als criteria: stad met minimaal 80.000 inwoners, drukke winkelstraat met minimaal 20.000 passanten en een vloeroppervlak van minsten 250 m². Daar voldoen we niet aan en zoveel ruimte is er niet. Het pand staat te koop bij makelaar Van Der Brugge & Snoek voor € 175.000. Naar verluidt vermeldt het bestemmingsplan behalve winkelbestemming ook 'lichte horeca'. Daarbij zou het criterium ondermeer zijn: sluiting om 19.00 uur. Morgen praten we erover tijdens de vergadering van onze VVE, bij ons thuis. Terug naar boven

Het beeldmerk van de sixties-expositie in het Gorcums Museum

Woensdag 16-10-2013

Opnieuw ergernis. Dit keer over mijn uitgever Jan-Willem. Herinner je dat ik drie (drie!) weken geleden de afspraak maakte met vijf Utrechtse boekhandels om exemplaren van deel 1 in consignatie langs te brengen. DRIE weken geleden en ik heb die boeken nog niet! Zo kan ik niet werken aan de promotie en de verkoop van mijn boek, schrijf ik hem vanmorgen. Ook had hij beloofd dat ik zaterdag jl. de definitieve cover van deel 2 zou ontvangen. Die heb ik nog steeds niet zodat ik de uitnodigingen aan de aandeelhouders en anderen tenslotte verstuurd heb met het voorlopig coverontwerp. Ziehier de nadelen als je met een kleine uitgever in zee gaat.

Nog meer ergernissen. In het Gorcums Museum werd afgelopen zaterdag een expositie over 'the sixties' geopend. De openening werd verricht door wethouder Doodkorte van de VVD. Er zouden ook wietplantjes te zien en te ruiken zijn. Uiteraard een typerend symbool voor de jaren '60. De internetkrant 'Gorcums Nieuws' bericht dat de wethouder de plantjes liet weghalen omdat het in zijn ogen niet gewenst zou zijn dat kinderen hiermee in aanraking komen. En dat voor een VVD'er, de partij die traditioneel tegen overdreven overheidsbemoeienis is! Doodkorte weet wat goed voor je is! Enfin, nadat Doodkorte vertrok werden de wietplantjes gewoon weer teruggezet.

De stad in voor wat boodschappen. Droog en windstil weer. Terug thuis zie ik dat uitgever Jan-Willem heeft gerageerd; indirect overigens, hij heeft op Twitter en Facebook een aankondiging geplaatst over de start van de voorverkoop van deel 2. Zie hier. Dat is natuurlijk prima, maar het doet aan als het toewerpen van een kluif omdat hij aan mijn dringender verzoeken niet kan voldoen. Ik kan niet bevatten wat er nu zo moeilijk aan is om mij twee dozen met deel 1 toe te sturen. Het blijft tobben. Enfin, ik plaats zelf ook aankondigingen + links op de sociale netwerksites.

Zeer harde wind in Ragusa: WZW Bf 7-9 met een zware zeegang buiten de haven. De barometer tevoren viel snel. Je moet er niet aan denken dat er wrakke bootjes met migranten op zee zijn! Die overleven dit niet. Pas morgen zwakt de wind af. Ans is naar haar moeder en ik verzink weer in Tom Holland en even later in slaap. Straks is de VVE-vergadering.

Twintig voor vijf. De bel gaat; een bezorgdienst brengt twee dozen. Ik maak ze open; ze bevatten 30 exemplaren van deel 1. Heb ik niet teveel op Jan-Willem gemopperd, vraag ik me besmuikt af. Morgen op naar de vijf Utrechtse boekhandels! Terug naar boven

Utrecht, De Literaire Boekhandel op Lijnmarkt 17.

Donderdag 17-10-2013

Een eigenaardig bericht, gisteravond. De AIVD heeft aanwijzingen dat er deze week een terroristische aanslag zou worden gepleegd op een Nederlandse vlucht naar Egypte, schrijft de NRC. Arke-Fly en Transavia hebben hun vluchten van de komende dagen geannuleerd. Vreemd gevoel, hoe vaak hebben we niet die vlucht genomen toen we een jaar in Hurghada lagen? Nu dreigen extremisten een toestel neer te schieten.

De VVE-vergadering van gisteren wordt bijgepraat over de mogelijke bestemmingen van de lege winkelruimte van Bouwmeester Watersport, die te koop staat. Zoals gezegd: in het vigerende bestemmingsplan is sprake van een 'gemengde bestemming'. Daaronder valt ook 'horeca', voor het hele rijtje vanaf Restaurant 'Merwezicht' tot Eind 9 (ons appartement), In het nieuwe ontwerp-bestemmingsplan verandert dat: de H van 'horeca' vervalt. Maar dat plan behoeft nog de goedkeuring van B&W en de gemeenteraad. Onze buurvrouw Joke mailt vanochtend de laatste informatie: 'Op het gemeentehuis is men opnieuw over de horeca in de stad aan het denken. Waar het beleid was: concentratie op Varkenmarkt, Groenmarkt en Grote Markt, denkt men nu ook over de evt. ontwikkeling van H op de kop van Langendijk en Eind. Zeg maar van Restaurant Bon'apart tot de Langendijk.' De komst van horeca behoort dus alleszins tot de mogelijkheden. Nu is dat niet erg zolang het om 'lichte horeca' gaat. Een dergelijke bestemming stimuleert misschien juist wel het autovrij maken van 't Eind, dat we graag willen. We houden voorlopig - zogezegd - de vinger aan de pols.

Vandaag rijd ik met het autootje naar Utrecht. Wisselvallig weer met zon, wind en buien. Ik parkeer in de Springweg-garage en laad de boeken (deel 1) in ons boodschappenkarretje. Eerst over de Oudegracht naar Hinderickx & Winderickx, een boekenantiquariaat. Die is nog dicht, gaat pas om elf uur open. Dan maar terug naar de Lijnmarkt, naar De Literaire Boekhandel (foto hierboven) De dame achter de kassa weet het nog en neemt twee delen 1 af. Minder gunstig is dat ik zelf een interessant boek zie liggen ('De wraak van de geografie' van Robert D. Kaplan, Ned. vert. Spectrum, 2012) en een nog mooiere DVD ('Pina. Dance, dance, otherwise we are lost', de schitterende documentairefilm van Wim Wenders over de balletdanseres en choreografe Pina Bausch).

'Ik moet niet in boekhandels komen', zeg ik tegen de dame.

'U hoeft zich niet te verontschuldigen', zegt ze. 'Ik zal uw boek op een mooi plekje leggen.'

Kijk, dat helpt weer.

De volgende boekhandel weet het ook nog. Het is de Libris boekhandel in de Servetstraat. 'U bent er maar druk mee', zegt de boekhandelaar. Goed gezien. Dan op weg naar het noordelijk deel van de Oudegracht, naast de de klassieke gevel van de Augustinuskerk, waar de Politieke Boekhandel 'De Rooie Rat' er liefst vijf afneemt. Nu heb ik recht op een kop koffie, vind ik. Die neem ik bij Graaf Floris op de Vismarkt. Ik zit voor het raam en kijk naar de voorbijgangers en droom weg. Dit is de stad waar ik ooit studeerde. Wil ik hier niet veel liever wonen dan in Gorcum? Ach, het maakt me niet zoveel meer uit en het verleden keert niet weer. Bij Hinderickx & Winderickx weet de antiquair het ook nog. Voor hem ligt een stapeltje boeken, zojuist binnengebracht. Bovenop ligt de autobiografie van een schrijver die ik eens erg bewonderde: 'Geen oordeel' van Tibor Dery (Ned. vert. Arbeiderspers, 1989). Zijn kleine roman 'Niki, of een hondenleven achter het ijzeren gordijn' (Ned. vert. Andries Blitz, 1956) vond ik onvergetelijk. Dus de autobiografie van deze eigenzinnige man moet ik hebben.

'Dat was niet de bedoeling', zeg ik tegen de antiquair.

'Dat maken we meer mee', zegt hij. 'Gelukkig.'

Terug in Gorcum. Ik begraaf me in de hoge stapel stukken voor de tuchtzaak rond Jansen Steur, die volgende maand speelt. Evenals de strafzaak tegen hem, overigens. Morgenochtend komt een ploeg van de KRO-TV-rubriek 'Brandpunt' voor een achtergrondinterview. Na een tijdje duizelt het me; bepaalde stukken kan ik niet meer vinden. Wat stond daar ook weer precies in? Heb ik het allemaal nog wel op een rijtje? In de mailbox zit een bericht van mijn advokaat. Letselschade-advokaat Yme Drost heeft weer nieuwe stukken in de tuchtprocedure gebracht. Ik lees ze door en het is me volstrekt onduidelijk wat die ermee te maken hebben. Drost schiet zijn pijlen in alle richtingen, in de hoop dat er eentje raak is. Ook meldt hij dat hij een aantal getuigen wil horen, onder wie de vroegere vakgroepcoördinator van de neurologen van MST. Mooi zo! Eindelijk kruipen de vroegere collega's van Jansen Steur uit hun schulp! In mijn MST-jaren wilden ze niet praten toen ik hen daarom vroeg. Ik ben zeer benieuwd. Terug naar boven

Dirk Schouten en ik bereiden aan tafel het interview voor. Links de camaraman.

Vrijdag 18-10-2013

Vanmorgen om tien uur is het interview met KRO Brandpunt. Buiten hangt tamelijk dichte mist. De bel gaat exact op tijd. Verslaggever Dirk Schouten heeft een cameraman bij zich en legt de bedoeling nog eens uit (zie foto hierboven). Ans schenkt koffie en serveert een stuk zelfgebakken rozijnen- en appelcake. Het gaat om een achtergrondreportage over de zaak Jansen Steur, die uitgezonden zal worden op zondagavond 27 oktober a.s., vlak voor de start van de strafzaak én (separaat) de tuchtzaak tegen de ex-neuroloog van Medisch Spectrum Twente. Dirk waarschuwt me: hij zal de advokaat van de duivel spelen en me kritisch interviewen. Ondertussen stelt zijn collega belichtingspanelen op en gespt me een microfoontje op. Het wordt inderdaad een pittig gesprek, waarin Dirk af en toe poogt me in het nauw te brengen. Sommige zaken kan ik niet ontkennen, zoals het feit dat ik me - ook al vernam ik er achteraf over - niet verzet heb tegen het zwijgcontract met mevrouw Damink. Tja, ik schaam me er nog steeds over en ik kan het niet mooier maken. Nu en dan verzet ik me op andere punten met grote beslistheid, ik zal niet zeggen waartegen, anders loop ik Brandpunt voor de voeten. Kijk zelf maar naar de uitzending, zondag over een week. In elk geval is Dirk tevreden over het interview. Het wordt aangevuld met een paar opnamen in mijn studeerkamer en op de sluis, waar warempel precies op dat tijdstip een mooie, antieke tjalk geschut wordt. De camaraman was er enthousiast over.

Hoe ik het eraf gebracht heb? Ik weet het niet. Het is natuurlijk afwachten wat er allemaal wordt uitgeknipt en wat er wel wordt uitgezonden. Daar heb je uiteindelijk niks over te vertellen. Natuurlijk heb ik ook geprobeerd of ik iets over mijn boek kon zeggen - het is per slot een prachtige promotiekans! - maar dat kwam er niet van. Dirk Schouten heeft het boek volgens mij per ongeluk meegenomen, want het exemplaar dat ik hem ter inzage gaf kon ik nergens meer vinden. Enfin, wie weet?

Na afloop ga ik even naar de winkel van Rijk & Joke om stoom af te blazen. Ans is naar haar vriendin Jannie. Thuis zet ik voor de lunch een laatste kom erwtensoep, over van gisteravond, in de magnetron. Daarna suf ik wat in mijn luie stoel en speel het interview nog eens voor mijn geestesoog af. Heb ik geen steken laten vallen? Ik geloof van niet. Het is in elk geval erg lastig om in zo'n kort bestek de nodige diepgang en nuance in je antwoorden te leggen. Tenslotte zet ik het van me af; ik kan er nu niks meer aan veranderen. Straks naar Inge in Heukelum, om wijn te halen voor het weekeinde en de komende week. Terug naar boven

Herfst in de haven

Zaterdag 19-10-2013

Verslaggever Dirk Schouten belt gisteravond. Hij had inderdaad mijn boek meegenomen in de veronderstelling dat het een gift was. 'Zal ik het terugsturen?', zegt hij.

'Welnee, hou het nu maar. Ik kom er wel overheen.'

Dan vraagt hij of ik vóór 27 oktober, de dag van de Brandpunt-uitzending, geen andere interviews wil geven. Exclusiviteit, ik snap het en zeg het toe. Trouwens, ik heb geen enkele zin in meer van die vraaggesprekken. KRO-Brandpunt is een goed bekeken programma en aan wat ik heb gezegd heb ik niks toe te voegen.

Het is zeer herfstig in de haven (zie foto hierboven). Dit is de dag dat mijn dochter Floor jarig is; ze wordt 35. Ze treft het, het is een mooie dag. Rustig weer, rond de 20 graden en redelijk wat zon. Na de boodschap strijken we neer op het terras van 't Oude Stadhuys op de Grote Markt. De divere terrassen zijn goed bezet. Even later komen Tessa, Jeff en Vajèn bij ons zitten. Met kleine Vajèn (1,5) ga naar de Wilheminafontein kijken. Die vindt ze uiterst interessant. 'Fontein!', roep ik en wijs, 'Fontein!' 'Ja', zegt ze ieder keer, maar niet 'fontein'. Ook de hellingbaan voor gehandicapten voor de ingang van het Museum vindt ze interssant. Een kleine honderd keer lopen we op en neer. Binnen, bij de balie, vinden we nog een exemplaar van het boek 'We want more!' over de geschiedenis van de popmuziek in Gorcum (2009, onder redactie van Piet Augustijn). We waren ernaar op zoek voor Madée, een jeugdvriendin van Ans.

Thuis blijk ik onderweg mijn rode bootsjaal met 'Dulce', de naam van onze boot, erin geweven, te hebben verloren. Ik had hem nonchalant op het boodschappenkarretje gelegd, omdat het zo warm was. Stom. Gehaast loop ik de route naar de markt terug: Eind, Langendijk, Kerksteeg en de Grote Markt zelf, maar de sjaal ligt er niet. Zonde, ik was wel verknocht aan die sjaal, ooit gekocht op de HISWA. Heeft iemand hem gevonden en meegenomen? We gaan aan de lunch. Daarna maken we ons klaar om naar Amsterdam, naar de verjaardag van Floor, te gaan. Terug naar boven

Met mijn jarige dochter Floor (35)

Zondag 20-10-2013

We arriveren om half vijf bij Café 'De Toog' in Amsterdam, Oud-West. Het begint juist te regenen. Een klein gezelschap bevindt zich op het terras, gedeeltelijk onder de luifel. Ik zie mijn dochter, haar man Pijke en hun kinderen. Iedereen dringt naar binnen, waar achterin een verhoogd gedeelte is. Daar zet de borrel zich voort. Mijn eerste ex Liesje en haar man Ron zijn er ook. Het is erg gezellig. Zie de foto hierboven en hier twee andere foto's. Ik raak in gesprek met twee bekende schrijvers; Floor is per slot boekenredacteur bij DWDD en ze kent velen in het literaire wereldje. Overigens weiger ik pertinent om haar te gebruiken om mezelf en mijn boek te promoten (zo ze dat al zou willen) Het persoonlijke en het zakelijke moet je binnen de familie gescheiden houden. Maar in elk geval heb ik toch even de gelegenheid om Joost Zwagerman en Peter Buwalda een exemplaar van mijn boek in handen te spelen; wie weet waar dat nog goed voor is?

We zijn nog net op tijd terug in Gorcum om bij 'Mykonos' op de Langendijk te eten.

Vandaag zijn we op het water. Op het Haringvliet. Onze buren Wiger & Arina hebben ons uitgenodigd om op deze mooie herfstdag een aantal uren te gaan zeilen met hun mooie Victoire 42 Classic. Ze liggen in de kanaalhaven in Hellevoetsluis; om op het Haringvliet te komen moet je eerst door een sluis. Een nadeel is dat die sluis beperkt bediend wordt buiten het seizoen. Daardoor kunnen we pas bij de eerte schutting, om kwart voor twaalf uitvaren. Er staat een zuidenwind Bf 3-4, een mooie zeilwind. Gehoorzaam trekken we de zwemvesten aan die Wiger & Arina ons aanreiken. We zijn daar zelf niet erg gedisciplineerd in.Onze vrienden rollen het grootzeil uit de mast en zetten een kleine fok op het kotterstag. Dat extra kotterstag is een mooie uitvinding, ik wou dat wij dat hadden! Zeer gemakkelijk om van voorzeil te wisselen. Bij ons moet je eerst de kotterstag plaatsen en dan een kleinere fok aanslaan, de schoten vastmaken en hijsen. Zij rollen hem gewoon in en op. Met halve wind varen een paar uur over het Haringvliet, eerst richting Stellendam, daarna weer terug. Het schip loopt mooi en degelijk; af en halen we 8 knopen. Zie hier een vijftal foto's. Aan het begin van de middag keren we terug; er zijn berichten over regen en onweer. berichten, die overigens niet bewaarheid worden.

In de haven genieten we van een lekkere lunch: verse haring met uitjes, een garnalen/avocadoschotel en een tonijnsalade. We drinken er rode of witte wijn bij. Later volgen er geweldige stinkkazen: reblochon, camembert en Münster, alle van rauwe koemelk. Aan het eind van de middag rijden we, aangenaam moe, terug naar Gorcum. Onze gezichten gloeien van de zon. Een prachtig dagje! Terug naar boven

Maandag 21-10-2013

Vanmorgen tref ik een verrassend berichtje in mijn mailbox. Een onbekende (Piet van Oeffelen) schrijft me: 'Wij hebben uw das, gisteren gevonden. Hij dreigde in het water te waaien. Hij hangt nu schoon gewassen bij ons.' Is me dat leuk! Vanmiddag bel ik het telefoonnummer dat in het berichtje stond. Een vrouw neemt op en reageert vrolijk als ik vertel waarvoor ik bel. We wonen in Roosendaal, zegt ze, ik zal u mijn man geven. Hij vertelt het verhaal. Ze waren op stap in Gorcum en liepen over de sluis, toen ze een rode das zagen die in de haven dreigde te waaien. Snel de voet erop gezet en meegenomen. Thuis in de was gedaan. De ingeweven naam 'Dulce' intrigeerde hen. Dat het de naam van een schip zou zijn, hadden ze niet bedacht. Via Google kwamen ze op mijn website terecht en zeiden, kijk, die das is van die man. Wee je wat erg grappig is, zegt Piet nog. Ik zag die foto van gisteren, waar je met je dochter opstaat. Ik heb een baard en draag nét zo'n pet en ik heb ook zo'n leren jasje! We spreken af dat ze das opsturen. Wat een aardige mensen!

Het is aangenaam zacht weer en het regent niet. Morgen wordt het nog warmer, over de 20 graden, maar een record wordt het niet. Toch hoor je weer mensen zeggen: misschien is het toch wel waar, van die opwarming. Nee, dat mag je niet afleiden van een paar ongebruikelijk warme dagen in oktober. Vandaag lees ik veel in de bundel 'Naar een nieuw zeeland' van de Vlaming Peter Theunynck (Wereldbibliotheek, 2010) Hij houdt ook een uiterst leesbaar weblog bij, waar je veel van zijn nieuwere poëzie vindt en - ondermeer - ook vertalingen van gedichten en songs van Leonard Cohen. Ik ben diep onder de indruk van zijn vermogen om fraaie poëzie te schrijven over simpele, dagelijkse gebeurtenissen. Dat zou ik wel willen kunnen. Hij schreef ook een dikke biografie van Karel van de Woestijne (De Bezige Bij, 2010). Hieronder een van de recentere gedichten van Theunynck, dat ik op zijn site vond:

BLAUWE PLANEET

Dit is je huis. Deze blauwe planeet
in een gitzwart heelal. Meer is er niet.
Hiermee zul je het moeten doen.

Je kunt het verbroddelen, voosbinkie.
Zelfs het kleinste kind kan dat.
Verknoeien, verknallen, verklooien.

Draadje doorknippen, zekerinkje smelten.
Als alles verbruikt is, verknipt en verstookt,
de zon is gezakt in de vuilzee, als je

eruit gehaald hebt wat erin zat, zul je zien.
Het is mooi geweest zo. Je hebt er goed aan
verdiend. Je beurs is gespekt. Je kanker wellicht

te genezen. Positief blijven. Niet twijfelen.
Er is geen alternatief. Anders is te belachelijk
voor woorden. De wereld is niet voor mietjes.

Welaan dan. Dit is je huis
in een gitzwart heelal.
Hiermee moet je het doen.

Iets anders. De NRC bericht dat de jonge auteur Thomas Blondeau, ook al een Vlaming, is overleden. Hij was niet ouder dan 35 jaar. De krant zet een interview met hem, dat afgelopen zaterdag verscheen, online. Ook De Volkskrant heeft een interview. Een sombere, niet-gelukkige jongeman. Hij heeft kritiek op het idee dat je schrijver bent om boeken te verkopen in plaats van om iets te zeggen. Dat is goed gezegd. Blondeau doet me aan Lucas denken, de hoofdpersoon uit mijn eigen romantrilogie. De dood van Blondeau was geen zelfmoord, hij stierf een natuurlijke dood, lees ik. Een plotselinge ruptuur in de aorta, dan ben je snel dood; een bloem in de knop gebroken, zegt men dan. Ik heb zelf nog nooit iets van hem gelezen (behalve die interviews), ja, ik had nog nooit van hem gehoord. Terug naar boven

Breda. Het pand van de voormalige Boekhandel Tinga in de Catharinastraat

Dinsdag 22-10-2013

Een vruchtbare dag. Al vroeg ga ik naar de Rivas-prikpost op Oost om bloed te laten afnemen voor de diabetes-contrôle. Nuchter, vanzelfsprekend. Na het ontbijt ga ik vol goede moed achter de laptop zitten en zet het bestand met het begin van mijn 2e roman op het scherm. Al maanden heb ik er gemengde gevoelens over, maar in de laatste weken ontwikkelde ik een plan om een gedeelte om te werken en te gebruiken voor een novelle. Een kort verhaal, dus. Ik kopieer een gedeelte in een nieuwe map en zet het om van de ik-vorm naar de hij-vorm. Daarna begin ik verder te schrijven, nog niet veel, maar ik ben begonnen - indachtig het citaat van gisteren van de overleden Thomas Blondeau.

Omdat ik langer wil nadenken over het vervolg van het verhaal, ga ik toch maar weer boeken verkopen. Het is schitterende weer, warm, rond de 22 graden. Ik rijd met mijn laatste doos boeken (deel1 ) naar Breda en raak er bij drie boekhandels 13 exemplaren kwijt, in consignatie. Dat zijn achtereenvolgens De Vrije Boekhandel in de Veemarktstraat (2 ex.), Polare in het winkelcentrum De Barones (6 ex.) en Van Kemenade & Hollaers op de Ginnekenweg (5 ex.). Dan ben ik 'los'. De boekhandelaren zijn allemaal zeer welwillend. Boekhandelaar Hein van Kemenade wil zelfs een bijeenkomst op een zaterdagmiddag regelen in zijn winkel, liefst samen met De Nassau Scholengemeenschap (waar hoofdpersoon Lucas in de jaren '60 op zat) Tussendoor, nog in de binnenstad, drink ik een kop thee in de zon op één van de vele terrassen op de Grote Markt. Het ziet er allemaal anders en tegelijk hetzelfde uit als vroeger. Duidelijk toegenomen is de horeca, hoewel er vroeger bepaald geen tekort aan was. ik loop naar de Catharinastraat en maak een foto van het pand waar in mijn tijd Boekhandel Tinga zat. Die komt in deel 1 voor. Het statige gebouw ziet er verwaarloosd uit. Op de zware voordeur staan wat letters in graffitischrift gespoten. In mijn gedachten zie ik de oude heer Tinga voor me, in zijn kamer achter de winkel, vol met boeken. en zijn vrouw, die de winkel dreef, met een strenge bril en een grijs knotje op haar achterhoofd. Hier deed ik mijn eerste literaire liefdes op. Geen idee wanneer ze zijn gestopt en waar ze zijn gebleven; zeer waarschijnlijk leven ze niet meer.

Dit is allemaal heel bevredigend. Je moet natuurlijk maar afwachten of mensen die boeken gaan kopen, maar in elk geval zien ze ze nu liggen in die boekhandels. Zorg dat je zichtbaar bent. Thuis mail ik mijn uitgever Jan-Willem om een nieuwe doos te bestellen. Als ik nu 's ochtends ga schrijven en 's middags verkopen, dan is dat een aardige combinatie. Terug naar boven

Affiche van 'De Nieuwe Wildernis'

Woensdag 23-10-2013

Vanmorgen gaan we met kleinkind Esri naar Roxy, de kleine bioscoopzaal hier op de Appeldijk. We willen 'De Nieuwe Wildernis' zien, de recent uitgebrachte film over de Oostvaardersplassen. Wel, die film was erg indrukwekkend, met recht 'grote natuur in een klein land'. Esri vindt het op den duur wat minder boeiend en gaat na een tijd zitten schuifelen ('Mag ik een snoepje?' 'Ik moet plassen', e.d.) Het natuurgebied ontstond onbedoeld, als gevolg van het niet inpolderen van de Markerwaard. Men zegt dat de natuur in Nederland er duizenden jaren geleden zo heeft uitgezien. Ademloos zaten we te kijken naar de prachtige opnames van wilde dieren en landschappen. Je vraagt je af in hoeverre de natuur er onderhavig is aan evolutie; in wezen kán dat niet anders. Men laat immers alles zijn gang gaan, ondanks hevige debatten over stervende dieren en het al dan bijvoederen in strenge winters. Survival of the fittest. Wel schijnt men verzwakte dieren soms af te schieten. Kadavers worden niet opgeruimd en dienen als voedsel voor aaseters. Het debat is nog steeds niet verstomd maar die film, die kunnen we aanbevelen!

Gisteren ontving ik een nieuwe CD-speler, die het zeer beperkte DVD-spelertje moet vervangen dat we destijds in Israël kochten. Die gebruikte ik tot dusver om CD's af te spelen. De nieuwe is een Denon-520AE. Volgens de specificaties van Bol.com, waar ik hem bestelde, zou hij ook een USB-poort hebben. Zie hier. Nadat ik hem had uitgepakt en aangesloten, blijkt hij een prachtig geluid te geven. Een grote vooruitgang! Pas later ontdek ik dat er geen USB-poort op zit, maar toen had ik de verpakking al weggegooid. Retourneren moet in de oorspronkelijke verpakking. Dus heb ik het probleem aan de Klantenservice van Bol.com voorgelegd. Benieuwd!

's Middags verzonken in Tom Holland. Het begin van de vierde eeuw AD, Rome bezwijkt onder de druk van de 'barbaren' en valt uit elkaar, keizer Constantijn verplaatst de hoofdstad naar het oosten en maakt Byzantium zijn hoofdstad: Constantinopel. Ik krijg een email van de Klantenservice van Bol.com: of ik de CD-speler wil terugsturen 'in de oorspronkelijke verpakking.' Ja, die heb ik niet meer, ze hebben mijn bericht niet goed gelezen. Dat schrijf ik terug. Ze antwoorden dat ze mijn klacht aan een andere afdeling hebben overgedragen.

Straks komen mijn broer Wiebe en zijn vrouw Marina uit Vijfhuizen langs. We gaan waarschijnlijk sushi in de stad eten. Terug naar boven

In 'Asian Tapas'. Mijn broer Wiebe weet niet hoe je met eetstokjes moet omgaan

Donderdag 24-10-2013

Lekker sushi gegeten bij Asian Tapas, het ronde sushi-restaurant dat achter de Hema ligt. Het was als vanouds erg gezellig met Marina & Wiebe, mijn broertje (foto hierboven).

Gisteren heb ik in een mengeling van ergernis en balorigheid de volgende tekst op Facebook gezet: '"Geen twijfel: Zwarte Piet stamt af van kindslaven", zegt historicus Elmer Kolfin in De Volkskrant. Ziehier een foto van een schilderij uit 1680 van Eglon van der Neer. Laten we als beschaafde mensen onze conclusie trekken: zoiets past niet meer in deze tijd, weg met Zwarte Piet!' Eronder zette ik dus de foto van dat schilderij, waarop je een negerslaafje ziet in een outfit, die sterk op een Zwarte Pietenpak lijkt. Het aantal reacties viel me nog mee en er was niet een reageerder die ermee instemde. Ik vind de massaliteit en de teneur van alle ophef over de Zwarte Pietendiscussie eng en verontrustend. Dan krijg je de neiging om eens een overwogen tegengeluid te laten horen. In Groningen wilde men in een Sinterklaasoptocht behalve zwarte ook groene en oranje pieten mee laten lopen. Die optocht gaat niet door vanwege doodsbedreigingen! Ik bedoel maar.

Vannacht droomde ik van een engel. Opeens zag ik mijn moeder in haar huis. Niet helemaal onlogisch, want haar voornaam was Engel, een naam waar ze haar hele leven de pest aan heeft gehad. Maar ik dacht met groeiende paniek: ze kan helemaal niet zelfstandig wonen! Daar is ze veel te dement voor! Ik moet erheen! Toen kwam geleidelijk de realisatie dat dit niet echt kon zijn, ze was immers al meer dan tien jaar dood. Misschien kreeg ik die droom omdat ik 's avonds mijn broer had gezien.

Het verhaal van de huisarts in Tuitjenhorn, die zelfmoord pleegde, blijkt nu heel andere apekten te hebben. Op de website van de NOS staat een onthutsende reconstructie. Oordeel niet te snel, mag ik mezelf wel zeggen na wat ik er zelf over schreef.

Vandaag een zonnige herfstdag. Na de boodschap drinken we koffie op een terras op de Grote Markt. Het is dermate warm, dat ik er gewoon in hemdsmouwen kan zitten, de zon op mijn gezicht. Een oude collega (en aandeelhouder!) Joep K. loopt even langs om goedendag te zeggen. Weer thuis gaat Ans bij haar moeder langs en ik krijg mijn oude vriend Herman U. op bezoek. Hij zal me volgende week vrijdag naar Zwolle rijden, voor de eerste zitting van het tuchtcollege. Dan is Jansen Steur zelf aan de beurt. Straks neem ik de interliner naar Utrecht, voor een afspraak met een vroegere vriend uit mijn studietijd. Terug naar boven

Het gedicht 'Dienstregeling' op het Gorcums station, begin van de Poëzieroute

Vrijdag 25-10-2013

Herman rijdt me gistermiddag even naar het station. We kuieren wat rond terwijl ik op de interliner wacht. Op een van de ruiten van de stationshal staat het eerste gedicht van de Gorcumse Poëzieroute. Net als het gedicht op ons eigen huis is dit er ook één van de hier geboren dichter Jozef Eijckmans. Het heet toepasselijk 'Dienstregeling' (foto hierboven). Ik neem afscheid van Herman en stap in de bus. Iets meer dan een halfuur later ben ik in Utrecht. Gehaaste mensen op de stationstraverse, nog steeds in staat van verbouw, drukte in Hoog Catharijne, drukte in de binnenstad. Ik loop even langs drie van de boekhandels waar ik vorige week mijn boek in consignatie afleverde, De Literaire Boekhandel (Lijnmarkt), Hinderickx & Winderickx (Oudegracht) en Libris (Servetstraat). Niemand heeft er ook maar een verkocht. "Ach meneer, het kan heel lang duren voor een boek gaat lopen', troost een van de boekhandelaren me. Om vijf uur heb ik mijn afspraak met mijn vroegere kameraad Frans A. bij Grieks Restaurant 'Sirtaki', ook in de Servetstraat. bijna onder de Domtoren. Frans heet in mijn boek 'Fons'. Hij is er al. Urenlang genieten we van het bijpraten en van het eten. Ieder speurt naar veranderingen in de ander. We hebben onder andere dikkere koppen gekregen. We praten over onze levens, de wederwaardigheden en de échecs, over mijn boek en vooral veel over al die mensen, die we hebben gekend. Gouden uren.

Om elf uur ben ik weer thuis.'Ans zegt dat ik de uitzending van 'Eén Vandaag' van die avond moet bekijken. Via 'Uitzending gemist' zie en hoor ik het oud-hoofd van de neurologie-afdeling in het AMC, Rien Vermeulen, betogen dat Jansen Steur mogelijk niet zoveel te verwijten is. Hij zegt gedeeltelijk dezelfde dingen als ik zal zeggen in het interview met Brandpunt, a.s. zondag, namelijk dat het nog een hele toer zal worden voor het OM om JS veroordeeld te krijgen. Is het eigenlijk wel bewezen dat JS significant méér fouten maakte dan de gemiddelde neuroloog in Nederland? Vermeulen zit a.s. zondag ook in de uitzending. Wel verbaas ik me erover dat Vermeulen zich ook liet interviewen door Eén Vandaag. Heeft Brandpunt hem niet gevraagd om de exclusiviteit, zoals in mijn geval? Letselschadeadvokaat Yme Drost is ook in de weer. Hij is zeer verontwaardigd en kondigt aan een melding tegen Vermeulen in te zullen dienen bij de Inspectie.

Naast het Zwarte Pietendebat begint de zaak Jansen Steur, een week voor de maand met de processen voor de strafrechter en het regionaal tuchtcollege, de media te beheersen. Vanmorgen hoor ik op het nieuws dat JS heeft gepoogd met slachtoffers in contact te komen. Hij zou zich 'moreel schuldig' voelen. De patiënten hebben gezamenlijk besloten niet hem te gaan praten. Brandpunt brengt een persbericht uit, waarin ze Vermeulen, twee dagen voor de uitzending, alvast citeren. De gemoederen worden snel opgewarmd! Het is zaak dat ik zelf het hoofd koel houd.

Vanmiddag, na de boodschappen, installeer ik het oude Israëlische DVD-recordertje in de slaapkamer. De bedoeling is dat we voortaan ook in bed films kunnen zien. De verbinding geeft echter problemen, want de TV hangt plat aan de muur en dus kan er geen SCART-stekker in. Wel tulpstekkertjes. Maar hoe verbind je die met SCART? Had het spelertje nu maar een HDMI-uitgang gehad (de TV heeft wel zo'n ingang), maar helaas. Het kost me drie tochten naar de Praxis en tot slot de Handyman in de Arkelstraat, voor het gelukt is. Ja, het is mijn vak niet. Het is vrijdagmiddag! Zometeen gaan we naar Inge in Heukelum. Terug naar boven

Rien Vermeulen in Eén Vandaag

Zaterdag 26-10-2013

Och, och, wat een ophef en wat een verontwaardiging! Ik heb te doen met die arme neurologieprofesor Rien Vermeulen, die zei dat hij - net als Jansen Steur - wel eens diagnoses aanpaste om te bereiken dat patiënten bijvoorbeeld een rolstoel konden krijgen of een geneesmiddel dat anders niet vergoed werd. Velen storten zich nu over hem heen, letselschadeadvokaat Yme Drost voorop. Die heeft het zelfs bij de Inspectie gemeld. Maar ook het AMC, waar de emeritus-hoogleraar nog aan verbonden is, Zorgverzekeraars Nederland, de koepel van ziektekostenverzekeraars, de NZA en de NPCF roepen om het hardst dat het een schande is. Wat we vroeger 'edel sjoemelen' noemden is nu opeens fraude. Ziedaar de vooruitgang der tijden. Veel dokters en managers in de zorg vinden mazen in de wet en regelen sinds jaar en dag dat hun patiënten snel en effectief hun zorg krijgen, omdat ze weten hoe de talrijke klippen en barrières in de regelgeving te omzeilen. Het is hun kleine guerilla tegen een onmogelijk, verbureaucratiseerd zorgsysteem. Wat is daar fout aan? Ze zijn immers de Haarlemmerolie in de zorg. Het gaat ze volstrekt niet om persoonlijk gewin of prestige; je zou hen eerder de Robin Hoods van de gezondheidszorg moeten noemen. Alleen moet je er niet over praten, dat is eigenlijk de enige fout van Rien Vermeulen. Kijk hier naar de aflevering van 1Vandaag.

Het is alweer een prachtige herfstdag, warm en zonnig. We brengen een bezoek aan de moeder van Ans in haar verzorgingshuis. Ze is nu 94 jaar en ze komt al vele jaren de deur niet meer uit, maar het gaat redelijk met haar. Vanavond gaan we naar een cabaretvoorstelling in Theater 't Pand. Terug naar boven

Dulce deze week in Marina di Ragusa (foto Peter & Yvonne van Langeveld)

Zondag 27-10-2013

Gisteravond vond ik in de mailbox een bericht van Peter & Yvonne van de Ilja, die in Marina di Ragusa overwinteren. Onze Dulce ligt er goed bij, schrijven en ze stuurden twee foto's mee. Hierboven één ervan. Behalve dat de zon schijnt, kunnen we erop zien dat de landvasten er goed bij staan. Een welkome geruststelling!

De cabaretavond in Theater 't Pand met Pieter Jouke beviel ons maar matig. Het ging natuurlijk om een try out, maar het was niet erg geestig, vonden we. Vannacht de invoering van de wintertijd en als vanzelf sliepen we een uur langer (dit is een doordenker).

Gisteren was er een demonstratie pro-Zwarte Piet op het Malieveld in Den Haag. Volgens de berichten werd een donkergekleurde demonstrante door een aantal deelnemers bedreigd, omdat ze een vlag van West-Papoea (voormalig Nederlands Nieuw Guinea) droeg en betoogde dat de onderdrukking van de Papoea's meer aandacht van de VN verdiende dan onze Zwarte Piet. Naar verluidt waren er een 30-tal neo-nazi's en PVV'ers aanwezig. 'Oprotten zwarte, terug naar je eigen land!', werd er geschreeuwd, hetgeen toch merkwaardig is in een demonstratie voor het behoud van Zwarte Piet. Uit een verslag: 'Zo’n 40 mensen stonden rond de vrouw, ze kon geen kant op. “Vieze zwarte, je moet weg!” riepen de mensen. Een aantal mensen probeerde haar vlag af te pakken en riepen “we steken de vlag in de fik”. Er werd geapplaudiseerd door de menigte om haar heen.' Een fotograaf en de politie wisten haar te ontzetten. Kijk hier voor nog een ander verslag. Ik had al eerder het gevoel dat ultra-rechtse groepen zich mengden in de actie voor het behoud van de oer-hollandse Sinterklaastraditie. Blij dat ik die Pietitie niet getekend heb. Voor de eerlijkheid: Pietitie heeft zich van deze gebeurtenissen en opvattingen gedistantieerd.

Vanmiddag zal er een zware zuidwesterstorm over Engeland trekken. Daar spreekt men van misschien wel de ergste storm in 25 jaar. Vannacht en morgenochtend wordt hij in ons eigen land verwacht, met windstoten tot 120 - 140 kilometer per uur in de noordwestelijke kustgebieden (Bf 9 - 10) Tussen de lectuur van Tom Holland door lees ik - zoals zo vaak - een heel ander boek: 'Stikvallei' van Frank Westerman (De Bezige Bij, 2013). Net verschenen. Om half vijf gaat de bel. Barbara met haar dochters op bezoek. Later komt Tessa ook, met haar dochtertje Vajèn. Dan is het huis weer vol. Terug naar boven

Maandag 28-10-2013

Gisteravond dan de Brandpunt-uitzending. Gespannen zitten we op de bank te kijken. Het begin valt niet mee. In de teaser voor het 10-uur Journaal laten ze me zeggen: 'Ik heb hem (Jansen Steur) de benefit of the doubt gegeven.' De uitzending zelf is onevenwichtig. Het interview van Rien Vermeulen - hoe belangwekkend ook - verdringt de rest van het verhaal. Dat is daardoor veel te kort. Uit mijn eigen interview, liefst anderhalf uur materiaal, heeft de redactie twee zwakke punten gelicht. Het 'item Damink', zal ik maar zeggen, kreeg veel aandacht; het is beschamend voor me en ik wil er ook niet omheen - maar ik heb het van meet af aan (vanaf januari 2009) al toegegeven.

In het andere zwakke item, het wegnemen door JS van afdelingsmedicijnen in mei 2003, lijkt het erop dat ik niet had doorgevraagd of hij verslaafd was. Zo was het natuurlijk niet en in het interview heb ik daar veel meer over gezegd, dat niet werd uitgezonden. Dat ik me niet meer herinner of ik het JS zelf gevraagd heb, wil niet zeggen dat hij er niet naar gevraagd werd. Integendeel! Van Miep van Bommel, het sectorhoofd, herinner ik me wél dat ze het vroeg en dat JS bij hoog en bij laag ontkende dat hij een verslaving had. Zo komt een misverstand in de wereld. Bovendien had ik in het interview bij mij thuis verteld dat we juridisch advies hadden ingewonnen over de vraag of we JS konden ontslaan. De jurist rapporteerde dat het luttele feit bij iemand de er nooit eerder op betrapt was, onvoldoende was. Het werd niet uitgezonden. Wel dat JS een berisping kreeg, wat niet het geval was, hij kreeg een pittige waarschuwing: als het nog eens zou gebeuren, zou dat ernstige gevolgen hebben. Meer kon ik toen niet doen.

Als 'reconstructie' schiet de uitzending tekort. Heel veel belangrijke elementen komen totaal niet aan de orde: de opdracht tot dossiervorming, de geruststellende rapportage van de visitatiecommissie, het talmen van de Inspectie, de gezondheidsverklaring van JS door een psychiater, het afgedwongen 'vrijwillig vertrek' van JS, de medewerking van het OM, de toestemming van de Inspectie in 2006 om in Duitsland te gaan werken, om er een aantal te noemen. Wel neemt men tijd voor wat beelden van mijzelf, op de sluis pratend met een schipper. Die vallen volledig buiten de context en de ermee gemoeide tijd had beter kunnen worden besteed.

Alles bijeen ben ik dus niet erg tevreden. Je ziet maar weer dat het medium televisie zich slecht leent voor zowel breedte als diepgang. Ik neem aan dat straks voor de tuchtrechter daar wel alle gelegenheid voor is. Er is ook wel iets positief; er werd gezegd dat van alle ex MST-bestuurders ik de enige was die wilde praten en men liet zien dat ik blij ben verantwoording te kunnen afleggen voor mijn handelwijze bij het medisch tuchtcollege.

De zware zuidwesterstorm trekt vandaag in snel tempo over het westelijk deel van het land. Het gaat af en toe gepaard met forse regenbuien. Langs de haven liggen veel afgewaaide takken. Op de barograaf, die ik van boord heb meegenomen, zie je een fraaie dip in de luchtdruk (zie hieronder). In ons hoekje bij de sluis hebben we er geen last van.

Aan het eind van de middag loop ik na een hevige plensbui de stad in. In de Primera-shop haal ik de NRC van vandaag, want er staat een interview van Annette Toonen met Jansen Steur in. Over twee pagina's, het eerste sedert 2009. Het interview is op advies van zijn advocaat. Net als iedereen ben ik benieuwd hoe hij er tegenwoordig uitziet en wat hij te zeggen heeft. Hij geeft toe dat hij geld stal (88.000 euro) van het Lewy Body Project. 'Kleding van gekocht. (...) Kunst? Ja, ook. Ik heb er ruim van geleefd.' Hij schaamt zich nu, maar ik betwijfel of hij het heeft terugbetaald. Hij vreest de uitkomst van het strafproces; (waarschijnlijk niet van de tuchtzaak). 'Het leven houdt niet over aan charmes, geneugten en plezier. De toekomst is een zwarte put'.

Er staan twee foto's in het interview, waarschijnlijk gemaakt in de tuin van het advocatenkantoor. Hij ziet er nog redelijk slank uit. Spijkerbroek, paarse trui over een overhemd, de bril aan een touwtje om de nek. Zijn gezicht staat somber. Hij vreest de confrontatie met zijn slachtoffers. Is bang voor geweld. Ik ben benieuwd hoe hij reageert als hij me a.s. vrijdag terugziet, na bijna tien jaar. Terug naar boven

Dinsdag 29-10-2013

Je vastbijten in een onderwerp en je best doen om er alles over te weten te komen. Dat is een passie die ik ken en die schrijver Frank Westerman kennelijk ook beheerst, getuige veel van zijn boeken. Of dat 'staat voor een nieuw soort literatuur', zoals de Frankfurter Allgemeine Zeitung schreef, waag ik te betwijfelen. Het staat op de covertekst van Westermans nieuwe boek 'Stikvallei' (De Bezige Bij, 2013), dat handelt over de even merkwaardige als tragische ramp in de vallei van het Kameroense Nyosmeer in 1986. Daar kwamen in de avond van 21 augustus ruim 1700 mensen om het leven doordat koolzuurgas als een verstikkende deken vanuit het meer over het dal uitstroomde. Ook ontelbare dieren stierven, zelfs de insecten, maar niet de planten. Westerman was er in 1992 en opnieuw in 2011 en zocht materiaal bij elkaar voor zijn boek. Welke verhalen en verklaringen bestaan er over de ramp en hoe veranderden die in de loop der jaren? Hij poogt het proces van mythevorming te doorgronden en dat levert een interessante benadering van de ramp op. Wat er nu werkelijk is gebeurd gaat al na vijfentwintig jaar onbereikbaar schuil achter talloze mondelinge en schriftelijke overleveringen, achter religieuze interpretaties en zelfs wetenschappelijk onderzoek. Zelfs mensen die de ramp hebben overleefd, hebben ieder hun eigen verhaal. Het gaat zoals in het spelletje waarin tien mensen een verhaal doorvertellen; aan het eind is het originele verhaal sterk vervormd. 'De menselijke nieuwsgierigheid neemt geen genoegen met onvolledigheid, ongerijmdheid of onkenbaarheid', schrijft Westerman. 'Als het niet anders kan, verzinnen we het ontbrekende erbij.' Zelfs in de wetenschap is geen overeenstemming over de oorzaak van de ramp. Reputaties staan op het spel. Is de ramp van vulkanische oorsprong of gaat het om een spontane opwelling? Die vraag schijnt nog steeds niet definitief beantwoord te zijn. ''Stikvallei' (wat een prachtige titel, overigens) is een boeiend boek.

Na de storm van gisteren is het vandaag een dag met zon en wolken en beduidend minder wind. We lopen de stad in en kopen bij V & D elk wat kleding voor de komende winter. Hilariteit over mijn wansmaak. thuis lees ik in het nieuws dat Jansen Steur niet wil dat tijdens de strafzaak zijn stem door de media wordt opgenomen. Zijn tweede, aangenomen naam 'Steur' wil hij overigens niet meer gebruiken. Verder niets te melden. Terug naar boven

Dupuytren in de palm van mijn linkerhand

Woensdag 30-10-2013

Ik had er nooit iets bijzonders in gezien, in de harde strengen die sinds jaar en dag in mijn beide handpalmen zitten. Zie foto hierboven. Totdat iemand laatst begon over de Contractuur van Dupuytren. Die moest eraan geopereerd worden. Pas toen ging me een licht op: dat heb ik ook! Een typische oudemannenkwaal (maar of het meer bij mannen voorkomt, weet ik niet). Bij Dupuytren groeit er om niet-verklaarde redenen een streng hard bindweefsel langs een of meerdere vingerpezen. Afhankelijk van de ernst van de afwijking ontstaat een contractuur (dwangstand) van de hand. De ziekte zou een erfelijke achtergrond hebben. Het komt bijvoorbeeld niet voor bij Afrikaanse volkeren. Andere namen zijn 'Koetsiershand', 'Keltische klauw' (het zou al voorkomen bij de Kelten) en 'Vikinghand' (het verspreidingsgebied valt ongeveer samen met de veroveringen van de Vikingen).

In mijn geval valt het erg mee en het wordt niet of nauwelijks erger. Beide handpalmen kan ik nog plat tegen het oppervlak van een tafel duwen. Rechts is wat slechter dan links, maar er kan nog steeds geen potlood onder de platte handpalm. Dat is de 'potloodtest'. Zolang dat potlood er niet onder kan is een operatie niet nodig.

Van Bol.com een reactie op mijn klacht over het opsturen van een CD-speler zonder dat de vermelde USB-poort er op zit. Ik mag hem terugsturen zonder verpakking. Dan ontvang ik mijn geld terug. Hm. Hoe essentieel vind ik die USB-ingang eigenlijk? Ik heb mijn hele leven al zonder gedaan. Bovendien kan deze speler wel MP3 weergeven. Als ik hem terugstuur, moet ik een nieuwe uitzoeken. Hetzelfde type mét USB-poort is honderd euro duurder. Voor dat het in orde is zit ik een tijd zonder. Ik denk dat ik hem maar houd.

Vanmiddag komen onze zeilvrienden Jaap & Diana op bezoek, maar eerst komt onverwacht mijn oude zeilmaat Erik de H. langs. Het gaat goed met hem en zijn levensgezellin Thea. Hij heeft zelfs weer een bootje gekocht, zij het dat het een motorjacht is. Maar, zegt Erik, later koop ik misschien toch een zeilboot.

Als Erik vertrekt gaat juist de bel. Jaap & Diana. Het wordt een vrolijk weerzien, als steeds natuurlijk veel te kort. Kijk hier voor een foto. Hun boot ligt nu in de marina van Levkas en is te koop.  Terug naar boven

Mooi slepertje in de Lingehaven

Donderdag 31-10-2013

'We liggen op schema met deel II. Bijgaand de 1e opmaak', mailt mijn uitgever Jan-Willem vanmorgen. Hij vraagt of ik het wil doornemen en corrigeren voor 16.00 uur vanmiddag. Tss, nu moet het opeens snel. Ik open het bestand en zie dat in deze opmaak het boek 188 bladzijden zal tellen. De hele dag ben ik met de correctie bezig. Het doet me goed om alles weer door te lezen, het boek is toch beter dan ik in mijn sombere buien dacht. Om drie uur ben ik klaar en heb 12 fouten gevonden. Meestal dubbele aanhalingstekens (in plaats van enkele) die bij de vorige correctieslag over het hoofd werden gezien. Ik mail ze door aan Jan-Willem. Wat ik nog van hem moet ontvangen, vermeld ik ook: een nieuwe doos met deel 1 voor boekhandels, de definitieve cover om wat affiches te laten drukken en een contract voor deel 2.

Het is een aardige dag, geen regen en af en toe wat zon. Prominent in het nieuws is de sanering bij bladenuitgever Sanoma. Ook het maandblad Zeilen komt in de etalage. Cees van Dijk, de hoofdredacteur, schrijft optimistisch op de website 'Zeilen blijft!' Misschien had hij erger verwacht. Ik loop nog even de stad in. Op de markt zijn ze bezig om de najaarskermis op te bouwen. In de haven ligt sinds een week een mooi slepertje, de Jolie Coeur uit Wijk bij Duurstede (foto hierboven). Ik drink een kop thee bij Joke in het antiquariaat. Rijk en zij hadden de Brandpunt-uitzending ook gezien. Ze vonden het een wat rommelige uitzending met de teneur dat de bestuurders hadden zitten slapen. Ik vertel hoeveel er is weggeknipt. Ja, mosterd na de maaltijd.

Morgen begint het circus rond Jansen Steur. De hele maand is eraan gewijd, plus de boekpresentatie. Een drukke maand. Het circus rond JS is eigenlijk al begonnen. Om zeven uur morgenochtend komt mijn vriend Herman U. me halen om me naar Zwolle te rijden. Dat is erg prettig. Ik weet niet hoe laat we terug zullen zijn; het verslag kan morgen wel even op zich laten wachten. Terug naar boven

TV-busjes voor het nieuwe gerechtsgebouw in Zwolle, waar het tuchtcollege zitting zal houden

Vrijdag 01-11-2013

Wekker om half zes. Even voor half zeven staat Herman voor de deur. Even later rijden we op de A27 richting Utrecht. Het is nog donker ondanks de wintertijd. Ik denk aan vroeger, toen ik nog in MST werkte. Omstreeks deze tijd reed ik hier ook, jarenlang, op weg naar Enschede. Alleen zat ik toen al in een file; die is er nu niet. Geleidelijk breekt de dageraad aan onder een grijs bewolkte hemel. Ook op de A28 en voor Hoevelaken is geen file, zodat we al om acht uur in Zwolle zijn. Omdat we zo vroeg zijn is er ruim parkeergelegenheid voor het nieuwe gerechtsgebouw, waar het tuchtcollege de zitting zal houden. Er staan al een aantal TV-busjes met antennes op het dak en men is druk bezig om verbindingen te maken (foto hierboven). Ook voor de ingang staat iemand met een camera.

Om half negen mogen we naar binnen en door de veiligheidscontrôle, net als op een vliegveld. Het poortje reageert zelfs op het stripje diabetespillen in de zak van mijn colbert. Ik moet mijn camera inleveren. 'Er mogen geen foto's worden gemaakt', zegt de beambte. Merkwaardig, want iedereen mag wel de smartphones mee naar binnen nemen. We worden naar de eerste verdieping gestuurd, waar we ons bij een balie moeten melden. Mijn naam wordt gecheckt op een lijst; de naam van Herman wordt genoteerd. Ook voor hem zal er plaats zijn op de publieke tribune, zegt de bewaker. Voor de zittingszaal is een brede gaanderij met wat zithoeken. Een hoge glaswand geeft uitzicht op de straat, de ingang en de afrit van de parkeergarage onder het gebouw. Daar begint zich een groep fotografen te verzamelen. Er is een automaat waaruit je gratis koffie kunt halen. Alles ziet er kaal en functioneel uit. Er hangt geen kunst aan de muur. 'De architect had tot dusver zeker veel gevangenissen gebouwd', zegt Herman. De hoge ruimte van de gaanderij lijkt bedoeld om te imponeren, om je je klein te laten te laten voelen.

Geleidelijk komen er meer mensen. Journalisten en vertegenwoordigers van andere media. Willemien, mijn advocate, arriveert ook. Chris Bronkhorst, juridisch adviseur van de Raad van Bestuur van MST, is er en de advokaat van ex-bestuurder Kingma. De zware houten deuren van de zittingszaal zijn dicht, maar technici lopen in en uit om camera's en andere opnameapparatuur te installeren. Ik sta op en neem een kijkje in de zaal. Een bewaker komt naar me toe. 'U moet wachten tot ik u roep, dan mag u naar binnen', zegt hij. Buiten zie ik dat de camera voor de ingang een paar mensen in rolstoelen filmt. Dat zullen de slachtoffers zijn, de aanklagers van Jansen Steur. Vanaf het dak kijken bewakers toe. Opeens ontstaat enige opwinding in de gaanderij. Beneden ons staat een auto stil voor de slagboom van de afrit. De fotografen pogen foto's te maken van de man op de stoel naast de bestuurder. Dat moet de ex-neuroloog zijn. De slagboom slaat omhoog en de auto rijdt snel naar binnen.

Het is tien uur. We zitten inmiddels te wachten op de publieke tribune. Keiharde, houten banken. Willemien heeft met vooruitziende blik een kussentje meegenomen. Waarom is het hier zo oncomfortabel? Een wand met dik glas scheidt ons van de zittingszaal beneden. De slachtoffers vormen met hun rolstoelen en krukken een deerniswekkend rijtje aan de rechterkant, waar ook letselschadespecialist Yme Drost plaatsneemt. Hij installeert een aantal ordners en mappen voor zich. Dan komen JS en zijn advocaat Van Gaal binnen; ze nemen plaats aan de linkerzijde. Ik kijk naar Ernst. Iedereen kijkt eigenlijk naar hem. Ik heb hem bijna tien jaar niet meer gezien; hij is nu 68 en ik vind hem weinig veranderd. Iedereen wacht nu op de leden van het college. JS kijkt rond en ontwaart me boven zijn hoofd. Hij herkent me en geeft een knikje. Een bode komt binnen en roept: 'Het medisch tuchtcollege!' Beneden gaat iedereen staan als een rij heren binnenkomt. Geen enkele vrouw. De leden van het tuchtcollege dragen donkere kostuums maar geen toga's. Ze nemen plaats in de gerieflijke bureaustoelen achter de zware houten desk tegenover de klagers en de verweerder met zijn advokaat. Kijk hier voor een overzichtsfoto, die ik met mijn telefoon maakte. De voorzitter open de zitting.

Wat zal ik over de zitting vertellen? Over het verhandelde zal ik niet spreken. Iedereen heeft de verslagen in de media kunnen zien en horen. JS verweert zich gedetailleerd en zelfverzekerd. Hij was destijds verslaafd aan het slaapmiddel Dormicum, erkent hij, maar hij gebruikte het nooit overdag. Zijn medisch handelen leed er niet onder, stelt hij. Ook was hij destijds geen cannabis-gebruiker en was hij niet aan de drank. De aanwezige patiënten fixeren hem met hun ogen. Zijn uitvoerige verweren lijken indruk te maken op de leden van het college. Ik ga hier uiteraard niet vertellen wat Willemien en ik voor inzichten ontlenen aan de zitting, inzichten die we kunnen gebruiken als ik op 12 november voor dit college zal staan. Om één uur is er nog maar één casus behandeld. Er is een pauze van een uur. We lunchen in de hal van de naastgelegen vestiging van het Isala ziekenhuis.

's Middags komen de andere vier zaken aan de orde. Het gaat nu sneller. Ernst veroorlooft zich zelfs een enkele grap, die niet goed valt. Op de helft is er een korte pauze. Opgelucht verlaat ik onbarmhartig harde bank. In de gaanderij komt Yme Drost naar me toe. Hij glimlacht en zegt 'Ik moet u toch eens een hand geven.' Ik zie mevrouw Damink, die me vriendelijk groet. Aan het eind van de zitting krijgt JS het laatste woord. Hij wendt zich naar de klagers en betuigt zijn spijt. Hij verontschuldigt zich voor hun leed, maar hij erkent niet dat hij het veroorzaakt heeft. Toch hoor ik later een van de ex-patiënten op de radio zeggen dat het excuus hem aangenaam trof. Dat had hij willen horen, zegt de man.

Onderweg naar huis komen we wel in files. Vrijdagavond en licht regen. We luisteren naar de verslagen op Radio 1. Om kwart over zeven zet Herman me thuis af. Later, na het eten, gaan Ans en ik een glas wijn drinken bij onze buren Wiger & Arina. Gelegenheid om stoom af te blazen. Terug naar boven

Foto van gisterochtend. Ernst Jansen Steur arriveert met zijn advokaat bij de Rechtbank in Zwolle (foto ANP)

Zaterdag 02-11-2013

'Oceanen warmen sneller op dan ooit', kopt De Volkskrant op basis van een publicatie van Amerikaanse onderzoekers in Science. De opwarming van de Pacific was in de afgelopen 60 jaar vijftien keer sneller dan in de achterliggende 10.000 jaar, dus na de laatste ijstijd. 'Het is riskant dat we zoveel warmte in de oceanen stoppen', zegt een van de onderzoekers. 'Niemand weet exact hoe deze warmte het klimaat zal beïnvloeden.' Investeerders in fossiele energie beginnen zich intussen zorgen te maken, schrijft klimaatblogger Paul Luttikhuis in de NRC. Strengere afspraken over de uitstoot van broeikasgassen zijn onvermijdelijk. Dat zou oor de sector wel eens een waardedaling van 40 tot 60 procent kunnen betekenen voor het geld dat in nieuwe olie- en gaswinningsprojecten gestoken is. Mogelijk moet een derde van de huidige bodemvoorraden onaangeroerd blijven. 'We willen niet investeren in een klimaatcatastrofe’, zegt een woordvoerder. Al de investeerders zich terugtrekken, is er mogelijk sprake van een omslag.

De Volkskrant van vandaag bevat een reconstructie van de zaak Jansen Steur, geschreven door Lidy Nicolasen. Ze geeft interessante informatie over de periode vóór mijn eigen aanstelling bij MST, met name van de jaren '90. Kennelijk heeft ze een of meerdere collega's van JS aan de praat gekregen; de neurologen die tegenover mij altijd zwegen. In 1978 ging JS in MST werken. Al in 1990, dus voor zijn auto-ongeluk, gewaagden zijn collegae van 'een al langer bestaand sociaal disfunctioneren' van JS. In die tijd had hij nog een medestander in de vakgroep. Er is sprake van een commissie van goede diensten, een begeleider en verwijten aan de Raad van Bestuur. Het helpt niet, de problemen blijven. 'Al in april 1998 stuitten de collega's op medisch falen van de neuroloog', schrijft Nicolasen. 'De raad van Bestuur reageert niet.'

Pas in het voorjaar van 2003 kreeg ik rechstreeks met hem te maken, toen hij betrapt werd bij het stelen van Dormicum op een verpleegafdeling. Voor die tijd waren er wel geruchten, maar de andere neurologen wilden niets zeggen. De weergave door Nicolasen van die periode is summier en vertoont hiaten. Ze heeft niet met mij gesproken. Ze vermeldt niet dat de collega's van JS me desgevraagd bij herhaling vertelden 'dat de patiëntenzorg van JS verantwoord was.' Daardoor tastte ik in het duister. In 2001 ben ik desondanks met de clustermanager begonnen een dossier op te bouwen. In mei 2003 kon ik hem vanwege het wegnemen van pillen helaas niet ontslaan, maar in december 2003 werd de neuroloog door mij naar huis gestuurd en zocht ik een weg om voorgoed van hem af te komen. Dat ik meteen de regionaal inspecteur belde, wordt niet vermeld. (De betrokken inspecteur kan zich dat helaas niet meer herinneren). Het klopt dat ik de collegae van JS opdracht gaf de patiënten van JS over te nemen, maar in een latere fase - toen de eerste vraagtekens kwamen bij zijn diagnoses - heb ik ze ook gevraagd eventuele andere slachtoffers op te sporen en in te lichten, door een filesearch te doen in de afgesloten dossiers. Ook hier weer de mythe dat ik een zwijgplicht zou hebben opgelegd.

Enfin, op 12 november heb ik de gelegenheid om het tuchtcollege mijn eigen versie van die periode te vertellen.

Het is een stille, grijze herfstdag. In Ragusa onweert het. Vanavond gaan we naar Theater 't Pand. De try-out tour voor het Camerettenfestival. Verder niets te melden. Terug naar boven

Laura San Giorgi in Theater 't Pand voor een hoop van duizenden lepels

Zondag 03-11-2013

Gisteravond naar de try-out avond voor kandidaten voor het jaarlijks Camerettenfestival in Leiden in Theater 't Pand. Om precies te zijn: het gaat om optredens van drie kandidaten voor de halve finale. Persoonlijk vond ik het optreden van de jonge cabaretière Laura San Giorgi erg geestig. Op het toneel beweegt ze zich tussen een schilderij van een lepel ('Çeci n'est pas une lépèl'), geïnspireerd op Magritte, een hoop met duizenden lepels en een ouderwetse cassetterecorder (onduidelijke foto hierboven). Daar voert ze absurde, pseudo-wiskundige dialogen met de rest van de mensheid en soms met de zaal ('Als het maar deelbaar is door 3!'). Ik kon het wel waarderen.

Vannacht veel wind, Het is vandaag droog en soms zonnig, de voorspelde buien vallen kennelijk ergens anders. Ik lees verder in Tom Holland. Er is een vermakelijke passage over de Evangeliën. Zoals iedereen weet staan er vier door de kerk gecanoniseerde in de Bijbel, de officiële biografieën van Jezus' leven door Mattheüs, Marcus, Lucas en Johannes. Maar in de paar honderd jaar na de kruisdood verschenen er meer, zoals bijvoorbeeld het Evangelie van Basilides, die leefde in het begin van de 2e eeuw AD in Alexandrië. In zijn 'biografie' sterft Jezus niet aan het kruis. De weergave van Basilides 'contains a hitherto unsuspected twist.' Terwijl Jezus zijn kruis door de straten van Jeruzalem torst, verwisselt hij op magische wijze van plaats met Simon van Cyrene, de man die hem kwam bijstaan. Het gevolg was dat de onfortuinlijke Simon gekruisigd werd, terwijl Jezus op veilige afstand stond te kijken, 'bulderend van het lachen'. Hoe kwam Basilides daarbij? Hij beweert dat de apostel Petrus het hem zelf had verteld. Ik weet niet of dat kon. Petrus stierf vijftig jaar eerder, in Rome.

Tessa komt op de thee met Vajèn en Esri. Ik maak een kuier door de stad en over de wallen. Op de markt is de kermis gesloten. Vreemd voor het overwegend rode en seculiere Gorcum. Harde windvlagen stuwen golven omhoog op de rivier, waarover vlakken snel zonlicht scheren. De boten van de veerdienst rukken aan de steigers. Ze varen ook al niet op zondag. In het noordwesten hangt een zeer donkere lucht; het weerlicht en dondert daar geducht. Maar de bui trekt aan de stad voorbij. Elders in het midden van het land vallen venijnige hagelbuien, en zelfs windhozen houden huis (in Wijk bij Duurstede). Thuis zit ik te bepeinzen of ik morgen naar Almelo zal gaan, naar de eerste dag van het strafproces tegen Jansen Steur. Ik weet het nog niet. Terug naar boven

Ernst Jansen Steur arriveert bij de rechtbank van Almelo (foto ANP)

Maandag 04-11-2013

Het weerbericht van gisteravond: zware regenbuien en veel wind. Het doet me besluiten om morgenochtend toch maar niet naar het strafproces van Jansen Steur in Almelo te gaan. In ons kleine autootje met die smalle bandjes is dat niet onder risico. Vandaag volg ik het proces vrijwel 'live' via de hashtag '#Jansen Steur' op Twitter. Dat werkt prima. Er zijn ook foto's, zoals deze hierboven. JS heeft dezelfde kleding aan als afgelopen vrijdag bij de tuchtrechter.

Zoals ik jaren geleden al voorspelde, gooit JS de diefstal van recepten van collega's op 'ziekte'. 'Het is gedrag dat afwijkend was en te maken had met de ziekte die verslaving heet', zegt hij meermalen in de rechtszaal. Dus: ik was het niet, het was mijn ziekte. Ergo: niet toerekeningsvatbaar. In mei 2003 werd hij aangesproken op verslaving en kreeg hij hulp aangeboden. Dat sloeg toen hij af. 'Mijn ziektebesef was onvoldoende.' Hij zegt ook: 'dat hij het zijn omgeving verwijt dat die niet ingreep toen duidelijk werd dat hij verslaafd was.' Dat haalt je de koekoek! Toen de verslaving uitkwam in december 2003 heb ik hem meteen de ziektewet in gestuurd en ben zijn vertrek gaan regelen. Maar misschien bedoelt hij zijn collega-neurologen, die me niets wilden zeggen.

's Middags herhalen zich de kwesties rond de vervalste testscores bij patiënten, die hij behandelde met Exelon. Ik bedoel: net als vorige week voor de tuchtrechter. De episode over het stelen van de 88.000 euro is beschamend. Later blijkt dat hij ermee door is gegaan tot eind 2005, dus toen hij het ziekenhuis al verlaten had. 'Ook iemand met het hart op de goede plaats maakt fouten', zegt hij. Dan merkt hij op dat het hem grotendeels lukte om in het ziekenhuis de façade hoog te houden. Net als een artiest, zegt hij, die persoonlijk een wrak is toch op het podium kan schitteren. Zo zie je: nog steeds beschouwt Ernst zich als een prima donna. Doet hij het goed? Nee. Natuurlijk kun je het in zo'n zaak nooit goed doen, maar hij raakt absoluut niet los van zijn zelfopvatting.

Om half vier staakt de rechtbank de zitting. Woensdag verder. Buiten is het opgeklaard, de avondzon schijnt in een blauwe lucht tussen de wolken door. Ik ga een boodschap doen, heb vrijwel de hele dag voor dat vermaledijde scherm gezeten.  Terug naar boven

Schematische weergave van de 'bewoonbare zône' van een ster

Dinsdag 05-11-2013

Al tijden heb ik niet meer geschreven over de zoektocht naar exoplaneten, planeten bij andere sterren in het heelal. Dat komt omdat er in de afgelopen zóveel zijn gevonden en definitief bevestigd, bijna duizend, dat de vondsten geen opzien meer baren. Een groot deel van de sterren in de ruimte hebben een planetenstelsel. Exoplaneten kun je verdelen in grote gasreuzen en steenachtige planeten, net als in ons eigen planetenstelsel. De zoektocht concentreert zich nu op het vinden van aardeachtige planeten in de zogenaamde 'bewoonbare zônes' van sterren. Wetenschappers becijferen op basis van computersimulaties dat alleen al bij rode dwergsterren in ons eigen Melkwegstelsel zo'n 60 miljard exoplaneten zijn in de leefbare zône. Dat is ongelofelijk veel. Dat enorme aantal onderstreept de opvatting 'dat het heelal krioelt van leven'. Zeven jaar geleden schreef ik er over (zie hier). Onder gunstige omstandigheden ontstaat leven in het heelal in zeer korte tijd; sommigen spreken van een 'collapse to life' (zie o.m. dit artikel).

Een groep Amerikaanse onderzoekers heeft nu, op basis van een grondige analyse van de meetresultaten van de ruimtetelescoop en planetenjager Kepler, een statistische analyse gemaakt (zie hier). Kepler heeft vier jaar lang ruim 150.000 sterren in het oog gehouden en vond ruim 3000 kandidaat-planeten. De wetenschappers komen tot de conclusie dat een op de vijf zonachtige sterren in het Melkwegstelsel vergezeld wordt door een aarde-achtige planeet in de bewoonbare zone. Daar is de temperatuur in principe geschikt voor de aanwezigheid van water en eventueel leven. De dichtstbijzijnde potentieel bewoonbare exo-aarde bevindt zich waarschijnlijk op minder dan twaalf lichtjaar afstand!

Als het universum inderdaad zo geschikt is voor het ontstaan van leven, waarom is dat dan zo? Goede vraag. Christenen en anderssoortige gelovigen weten het antwoord wel. Ik niet.

Vandaag veel regen. De exploitanten van de Gorcumse kermis treffen het niet. Opnieuw storm in Ragusa. Ans en haar dochter Tessa gaan de stad in (met kleine Vajèn) om een verjaardagscadeautje voor Tessa te kopen. Ik stel een concept-persbericht op voor de signeersessie van Deel 2 volgende week zaterdagmiddag in Boekhandel Cursief. Straks zal ik het bespreken met boekhandelaarster Anja Kok. Inmiddels is deel 2 geplaatst op Boekenroute, de website 'van de zelfstandige uitgevers'. Daar kun je het boek (en het e-book) nu al reserveren. Terug naar boven

Met deel 1 van mijn boek in Boekhandel Cursief

Woensdag 06-11-2013

Gistermiddag de gang van zaken geregeld met boekhandelaarster Anja Kok voor de signeersessie op zaterdagmiddag 16 november a.s. in Boekhandel Cursief (foto hierboven). De bijeenkomst begint om 16.00 uur. Na een korte inleiding zal ik iets voorlezen uit deel 2 en eventuele vragen beantwoorden. Er is een tafel met drankjes en hapjes aanwezig en ik zit te signeren. We verkopen niet alleen deel 2 maar ook deel 1. Anja zal het persbericht aan de lokale media sturen.

Vandaag is de 2e zittingsdag in de strafzaak tegen Jansen Steur. Die begint om half tien, maar eerst loop ik naar Cindruk in de Burgstraat om 10 affiches te laten drukken van de cover van mijn boek, deel 2. Buiten is het maar nét droog. Terug thuis kijk even op Twitter (#JansenSteur) naar de rechtszaak in Almelo. Er is juist een schorsing, een paar minuten na aanvang. JS weigert over een patiënte, die zelfmoord pleegde, te praten waar de twee opgeroepen deskundigen bij zijn. De reden daarvan ontgaat me. Ik sluit af en loop naar de Appeldijk voor een bestuursvergadering van de Stichting Poëzieroute Gorinchem.

Na een uur ben ik weer terug thuis. De schorsing van de rechtbank in Almelo is juist voorbij. Het is nu erg interessant; het gaat over zijn manier van diagnosticeren, met name in het geval van die patiënte die zelfmoord pleegde toen ze van JS had gehoord dat ze Parkinson (i.c. MSA) had. Of Alzheimer, dat wordt niet helemaal duidelijk. Bij obductie zag men echter geen hersenafwijkingen. Het gaat er hard aan toe. De OvJ beschuldigt JS van liegen. Theater. Men begint door elkaar heen te praten, de voorzitter zet de microfoon van JS even uit. Eerlijk gezegd lijkt het me nauwelijks mogelijk om juridisch waterdicht te bewijzen dat de vrouw suïcide pleegde vanwege de (foute) diagnose van JS. Het is misschien wel aannemelijk, maar de patiënte was al eerder depressief. Het briefje dat zij achter liet, vermeldt alleen: 'Als je dit leest, ben ik dood.'

Na de lunch gaat de zitting verder met het horen van twee deskundigen. Allebei hoogleraar neurologie. 'JS luistert aandachtig en lijkt te genieten van de medische discussie', twittert een van de journalisten. Uiteraard, het is een goede gelegenheid om zijn kennis te etaleren. De deskundigen zijn het niet helemaal eens, de een zou de diagnose AMS helemaal niet stellen, de andere expert zou hem bijgesteld hebben. Maar absolute zekerheid is er nooit, de diagnose is pas definitief bij obductie te stellen. Dat zegt JS zelf ook. De deskundigen vinden allebei dat JS echter veel te lang met de medicatie doorging. Ze vinden de patiëntenstatussen van JS niet denderend, er zitten hiaten in, soms van een heel jaar, maar toch kunnen ze 'de lijn goed volgen'. 'Mager maar adequaat.' Advocaat Van Gaal constateert dat er indertijd nog geen richtlijnen waaraan patiënten-dossiers moesten voldoen. De deskundigen bevestigen dat. Is dat zo? Voorzover ik me herinner waren die richtlijnen er wel degelijk in de jaren'90 - maar ik herinner me ook dat je bij het raadplegen van een dossier altijd het meest had aan de brief voor de huisarts. Een van de deskundigen kent JS als 'een invoelend neuroloog, redelijk integer. Iemand met hart voor de zaak, wellicht moeilijk te corrigeren als hij eenmaal op een spoor zat'. Ernst hoort het glimlachend aan, dit deel van de zitting loopt niet slecht voor hem.

Eén van de deskundigen zegt dat een arts altijd moet proberen zijn eigen diagnose onderuit te halen. Hm, dat is mooi praten, vind ik, misschien doen ze dat in de academie maar in de periferie meestal niet. Een test moet de diagnose bevestigen. Doet hij dat, dan zit je waarschijnlijk goed. Nu beginnen de deskundigen JS te vierendelen. De diagnose MSA is niet te rechtvaardigen, zegt een, de klachten bestonden al vanaf 1981, bij MSA zou ze in 1996 niet meer leven. dat iemand zo lang op het verkeerde spoor doorgaat, komt niet vaak voor. Hij overlegde te weinig met collega's en dat past niet, zeker niet in een opleidingsziekenhuis. JS hoort het allemaal zwijgend aan; soms knikt hij instemmend, soms trekt hij rare gezichten. Heeft hij geen vragen aan de deskundigen, vraagt de voorzitter. Ernst bedankt ze 'voor hun respectvol oordeel', maar wat zouden ze zelf hebben gedaan? Dan schorst de voorzitter voor een kwartier pauze.

Eén van de professoren zegt dat de mix van medicijnen.die elkaar tegenwerkten, kan hebben bijgedragen aan de zelfmoord van de patiënte. 'Hoog spel!', dacht hij bij bepaalde combinaties. 'Kan' is echter geen bewijs; beide deskundigen willen niet spreken van een causaal verband. (De OvJ doet dat wel). De prof daagt JS uit tot debat, maar de ex-neuroloog gaat er niet op in. Tot slot zegt een van de deskundigen: 'Ondanks alle kritiek moet ik toch zeggen: Er is niet met de pet naar gegooid.' Nam hij een risico of maakte hij een fout?, wil de rechtbank weten. De deskundigen draaien er omheen. Dat begrijp ik. Alles overziend is mijn indruk dat de OvJ en de waarheidsvinding vandaag niet veel zijn opgeschoten.

Buiten valt lichte regen. Ik sluit de laptop af. De zaak in Almelo gaat dinsdag verder, maar dan sta ik zelf voor de tuchtrechter. Grappig, 'Voor de rechter staan' is de zegswijze, maar je mag erbij zitten. We gaan naar Herman & Marian in Wijk en Aalburg, zelfgemaakte erwtensoep eten. Terug naar boven

Barbara met kleine Vajèn op de Gorcumse kermis

Donderdag 07-11-2013

Gisteren was Ans met haar dochter Barbara en de kleinkinderen Esri en Vajèn op de kermis. De Gorcumse kermis, altijd begin november, is traditioneel een verregende kermis. Voor de kleine Vajèn is het de eerste keer en uiteraard keek ze haar ogen uit. Ans maakte de foto hierboven.

Vandaag veel regenbuien, 's middags is het droog en grijs. Ik was doende met het doen van aankondigingen op de sociale media voor de verschillende gelegenheden waarop mijn boek gepresenteerd wordt: woensdagmiddag 13 november in Bar Bistro 'Madeleine' in Utrecht, zaterdagmiddag 16 november in Boekhandel Cursief in Gorcum en zaterdagmiddag 23 november in Wijnhuis Heukelum. Daarna verzond ik persberichten naar de lokale Utrechtse bladen.

Mijn nieuwe smartphone leed vandaag aan het malheur dat je bij het bellen niets hoorde en dat anderen mij niet hoorden. Vreemd. Per ongeluk een toets of wat dan ook aangeraakt. Ik ging ermee naar het KPN-filiaal in de Gasthuisstraat.

'Hebt u wel in de handleiding gekeken?', zegt het jonge meisje in de winkel.

'Eh, nee.' Ik denk aan wat Fons altijd zegt. 'RTFM, read the fucking manual' en voel me een bejaarde.

Met een ietwat laatdunkende gezichtsuitdrukking manipuleert het meisje mijn toestel. Maar ze lost het niet even snel op. Haar gelaat verstrakt. Besluiteloos kijkt ze me aan.

'Vreemd. Ik denk dat het microfoontje stuk is.'

'Nu al? Ik heb hem pas een paar weken.'

'We zullen hem opsturen voor reparatie. Dan bent u hem een week of twee, drie kwijt. Hebt u de aankoopbon nog?'

In gedachten zie ik de bon voor me, hij ligt nog in mijn studeerkamer.

'Ja. Krijg ik zolang een reservetoestel?'

'Nee, dat doen we niet. Bovendien moet u al uw bestanden in het toestel overzetten op uw computer. Want u krijgt hem helemaal opgeschoond terug.'

Ik denk moedeloos aan de lijst met al mijn contacten, die ik de één na de ander zorgvuldig heb ingevoerd, omdat mijn oude SIM-kaartje niet in de nieuwe smartphone paste.

'Dan moet ik hem nu meenemen', concludeer ik.

Onderweg denk ik dat ik de boodschap op mijn voicemail moet veranderen. Er moet zolang maar een verwijzing opkomen naar het nummer van Ans. Maar misschien kun je mijn nummer ook doorschakelen naar de mobiel van Ans. Wat een gedoe! Thuis zet ik de telefoon uit en aan. Nu doet het microfoontje het opeens wel en kan ik gewoon weer bellen. Resetten heet dat. De techniek staat voor niks. Dat had dat meisje in de KPN-winkel toch ook kunnen doen?  Terug naar boven

Nog een foto van de Gorcumse kermis

Vrijdag 08-11-2013

Vanmorgen mist, later wordt het een tamelijk zonnige herfstdag. We gaan op de koffie bij Ans' dochter Tessa, die gisteren jarig was. Daarna langs een tuincentrum voor een tweede bak met kruiden, om in de serre te zetten. Boodschappen bij de Plus-markt op Oost.

Thuis verstuur ik nog een aantal persberichten. Dan lees ik de concept-pleitnotities door van mijn advocaat, voor de zitting van de tuchtrechter in Zwolle a.s. dinsdag. Dezelfde dag is de derde zitting van de strafrechter in Almelo tegen JS zelf. Het journaille moet zich dus in tweeën splitsen; ik hoop dat de meerderheid naar Almelo gaat.

Zometeen even naar Inge in Heukelum. Vanavond treedt Ans' oudse dochter Barbara op met haar band Pleasure in Café 't Hoekje aan het eind van de Langendijk. Vanaf 21.00 uur. Helaas een kroeg waar gerookt mag worden, dus het is maar afwachten hoe lang we het uithouden.  Terug naar boven

Ans'oudste dochter Barbara zingt in Café 't Hoekje

Zaterdag 09-11-2013

We genoten gisteravond van het optreden van Barbara, Ans' oudste dochter, in Café 't Hoekje (foto hierboven). Opnieuw vind ik haar stem beter, donkerder en genuanceerder. Ze gaat vooruit. Dat vindt ze zelf niet, bescheiden als altijd. Hier een foto van Ans en mij, in het rokerige café, gemaakt door Emmy Maas. Je ziet dat ik, geheel tegen mijn gewoonte in, aan het bier ben. Dat komt omdat de wijn in café's doorgaans niet te zuipen is. De muziek, voornamelijk Goud van Oud, is erg aanstekelijk. Zodanig dat ik me zelfs een keer op de dansvloer begeef. Gelukkig is daar geen foto van. Tegen één uur vonden we de atmosfeer te zeer verpest. De rook sloeg meer en meer op de keel, het was niet te harden. Bij het zingen heeft Barbara daar ook last van. Thuis stinken onze kleren dusdanig dat we ze meteen in de wasmachine stoppen.

Hoe zit het eigenlijk met het verbod op roken in de horeca? In kleine café's zonder personeel mag het. Ik neem maar aan dat ''t Hoekje' daaronder valt. Maar er is uitzicht. Het kabinet streeft naar een algemeen rookverbod in alle horeca-ondernemingen, dus ook in de kleine café 's, dat per 1 juli 2014 zou moeten ingaan.

Mooi, overwegend zonnig weer. veel wandelaars op de sluis. Vanavond schijnt het weer te gaan regenen. In Ragusa de komende dagen regen en wind. In de Straat van Sardinie staat NW Bf 8-9. Ik loop even de stad in voor Lapsang Souchong thee. Ben ik verzot op. Bij Kruidvat koop ik 10 RW-CD´s. van de website van Radio 4 haal ik de wekelijkse gratis download op. Ditmaal het 2e Pianotrio in C, opus 87, Van Brahms met o.a. Quirine Viersen op cello. Ik brand er een CD van. Vanavond eten we kaasfondue. Daarna naar Barbara voor de verjaardag van haar zoon Jordin, die al 17 wordt. Familie om je heen, ik was het nooit zo gewend. Op  mijn 7e verhuisden we naar Zwolle, drie jaar later naar Breda. Ver van de familie in Friesland vandaan. Mijn eigen kinderen zag ik te weinig door de twee echtscheidingen in mijn leven. Nu vind ik het leuk deel uit te maken van de familie van Ans. Morgen komt mijn zoon Rommert overigens langs en misschien komt Bas ook.  Terug naar boven

De delen 1 en 2 van mijn boek bij Ako.nl

Zondag 10-11-2013

Vanmorgen ontdekte ik dat deel 2 van mijn boek al op de websites van de online-boekhandels staat. Dus bij Bol.com, Bruna.nl en - zie hierboven - bij Ako.nl. Je kunt het er reserveren. Goed gedaan van Jan-Willem, mijn uitgever.

Veel zon en weinig wind, een mooie zondag in de herfst. Goed weer voor een wandeling over de stadswallen en de uiterwaard achter het Dalems poortje. Ik begin daarna in de nieuwe Tomas Ross: 'De Tweede November' (Cargo, 2013) over de vraag wat er zat achter de moord op Theo van Gogh op 2 november 2004. Om kwart over vier staan Rommert en Bas voor de deur, mijn zonen. We brengen een uiterst gezellige middag en avond door. De beide foto's hier mogen daarvan getuigen. Terug naar boven

AD Rivierenland 11-11-2013, pag. 2 regionieuws

Maandag 11-11-2013

Vandaag wordt het verschijnen van deel 2 van mijn boek gemeld in een kort berichtje in AD Rivierenland (in het regiogedeelte). Zie hierboven. Het klopt niet erg, zoals je ziet. Rammelende berichtgeving is helaas schering en inslag in de media, we weten het. Jammer dat de signeersessie van komende zaterdagmiddag bij Boekhandel Cursief in Gorcum niet wordt aangekondigd.

Het is een prachtige dag. Veel zon en weinig wind. Op de maandagmarkt koop ik tijgergarnalen voor het avondeten.

De hele rest van de dag besteed ik aan het doornemen van alle stukken voor de zitting van de regionale tuchtcommissie inzake Jansen Steur van morgenmiddag. Om half zes ben ik er doorheen en helemaal daas. Maar ik moet de zaak goed in mijn kop hebben. Vannacht goed slapen, hoop ik. Morgenavond ben ik ervan af, afgezien van de uitspraak. Die laat waarschijnlijk vele weken op zich wachten. Duitsland heeft inmiddels de vergunning ingetrokken van de ex-neuroloog, lees ik in het nieuws. In hetzelfde bericht staat dat hij een verklaring heeft ondertekend waardoor hij nergens meer in Duitsland als arts mag werken. Wat is nu het geval? Het eerste of het tweede of allebei?

In Ragusa stormt het nog altijd. Een hardnekkig lagedrukgebied handhaaft zich er nog steeds. Was ik maar aan boord. Maar vooruit, geen escapisme!  Terug naar boven

Dinsdag 12-11-2013

De dag dat ik voor het eerst in mijn loopbaan voor de medische tuchtrechter moet staan, is aangebroken. Druilerige regen begroet me, als ik snel even de stad inloop voor een boodschap. Vannacht ondanks alles goed geslapen. Wel repeteer ik sinds het ontwaken potentiële vragen en mijn antwoorden daarop. Dat is niet tegen te houden en wie weet is het wel nuttig. Op Twitter volg ik de live-verslagen uit Almelo, waar de derde dag van de strafzaak tegen Jansen Steur is. Yme Drost kan er niet bij zijn, die moet naar onze zaak in Zwolle. Er zijn beduidend minder journalisten dan vorige week; ze moeten kiezen tussen JS en Kingma, zal ik maar zeggen. De strafzaak begint. Meteen is er alweer een schorsing wegens een verzoek van de advocaat van JS, net als de vorige keer, dat de deskundigen het verhoor van een slachtoffer niet mogen bijwonen. Opnieuw wijst de rechtbank het verzoek af.

De bel gaat. Het is mijn vriend Herman, die me ook deze keer naar Zwolle zal vergezellen. Hij heeft ook een stropdas om gedaan, zie ik verrast. Terwijl Herman van Ans een kop koffie krijgt, lees ik dat in Almelo de eerste patiënt aan de orde komt. Even voor half twaalf vertrekken we. Onderweg ontmoeten we op dit tijdstip van de dag geen files, dus we zijn goed op tijd bij de rechtbank in Zwolle. Dat geldt niet voor Willemien, mijn advocaat. Ze belt dat haar trein uit 's Gravenhage vertraging heeft door een brandmelding in de Schipholtunnel. Voor het gerechtsgebouw stappen we uit de auto en ik schrik me een ongeluk als er opeens twee grote camera's op me gericht worden. 'Rustig, heren!', zeg ik. Het gekke is dat er helemaal niks gezegd noch gevraagd wordt, de camera's filmen alleen maar als Herman en ik naar de ingang van de naastgelegen ziekenhuislokatie De Weezenlanden lopen. In de hal eten we een broodje kroket en lopen terug. Voor de ingang van het gebouw worden we opnieuw gefilmd, terwijl niemand iets zegt. Bizarre sfeer. Ik zie een bus van RTV-Oost maar dat is de enige. Binnen moet ik net als de vorige keer mijn camera inleveren, mijn smartphone mag ik behouden. Boven worden we ditmaal een stuk van de inwendige wandelpromenade opgestuurd waar geen ex-patiënten van JS staan. Herman haalt koffie uit de automaat. Het tuchtcollege wacht met de zitting tot mijn advocate is aangekomen. We gaan de zaal binnen die ik nog van de vorige keer herken. Ik neem plaats naast Willemien, we pakken onze dossiers uit. Nu geen harde houten bank, maar een zachte stoel. De zitting begint met een schrobbering van de voorzitter richting Willemien. Oef, dat had beter gekund. Aan het begin van haar pleidooi maakt ze op een elegante manier haar excuses bij de vijf klagers.

Een verslag van de zitting zal ik niet maken. Daarvoor ben ik tezeer deelnemer. Wel maak ik een aantal aantekeningen. Ruud Ramaker, kortdurend mijn collega-bestuurder, is er niet. Het wordt hem niet in dank afgenomen. Later hoor ik en passant een journalist zeggen: 'Toch opvallend dat de oud-bestuurder die de wereldzeeën bezeild, hier is, en de oud-bestuurder uit Rotterdam niet.' De leden-verpleegkundigen van het tuchtcollege zitten er dus voor spek en bonen bij. Hoewel, in zijn zaak zal er toch een uitspraak komen. Als je niet komt om je te verweren dan is dat slecht voor je zaak. Maar ik neem aan dat het Ruud niks kan schelen en dat typeert zijn cynisme.

Voor de aanvang van de zitting was ik zenuwachtig. Direct na de pleidooien van Yme Drost en Willemien ben ik aan de beurt. De voorzitter en de andere leden ondervragen me langdurig, maar meteen bij mijn eerste antwoord ben ik mijn zenuwachtigheid kwijt. Ik krijg de tijd om mijn handelen uit te leggen en de zitting loopt geweldig uit. Soms voel ik begrip bij leden van het college, maar dat is natuurlijk uiterst subjectief. Je kunt je daar goed in vergisen. Aan het eind, rond half vijf, ben ik redelijk tevreden maar ook dat is subjectief. Zoals je mocht verwachten bedenk ik later allerlei dingen die ik ook nog had moeten zeggen. Tja.

Er is een korte pauze. Hoe schatten de toehoorders het in? Moeilijk, zegt er een, ik denk dat je een lichte maatregel zult krijgen, een 'waarschuwing' of zo, puur voor de bühne. Het publiek zou het moeilijk accepteren dat je er zonder maatregel van af komt. Hm. Dat vind ik maar een bedenkelijke zaak, het is immers een rechtscollege en geen volksgericht. In elk geval ben ik opgelucht dat het voor mij nu voorbij is. wacht maar, zegt iemand, Drost kan na de uitspraak nog in hoger beroep gaan. Die uitspraak is overigens pas op 10 januari, over twee maanden.

Herman en ik wonen de zaak tegen ex-bestuurder Kingma nog bij. Het duurt tot half negen. Bij de uitgang wacht gelukkig geen pers; ik heb er genoeg van. Op de terugweg hebben we in elk geval geen files. Thuis kijk ik met een glas wijn in de hand op de PC naar de twitter-verslagen over de derde dag in de strafzaak tegen JS. Overmorgen is daar de vierde zittingsdag van. En morgen... dan is de presentatie van deel 2 van mijn boek in Utrecht. Iets heel anders. Terug naar boven

Woensdag 13-11-2013

De maandelijkse update van de grafiek met de gemiddelde wereldtemperatuur in de lagere atmosfeer sinds 1979 is laat. Hij laat opnieuw opwarming zien: + 0,29^o Celsius (zie hierboven). Je ziet ook dat het voortschrijdend 13-jaars gemiddelde deze eeuw nog niet onder een afwijking van nul is geweest. Sommige deskundigen beweren dat de verwoestende orkaan Haiyan op de Filipijnen nog maar het begin is. Door de sterke opwarming van het oceaanwater krijgen orkanen steeds meer energie en worden ze steeds verwoestender. Dat klinkt plausibel. Daarbij leven er steeds meer mensen in laaggelegen kuststroken waardoor orkanen, ongeacht hun sterkte, meer slachtoffers eisen.

Het jaar 2013 is op weg naar een plaats in de top tien van de warmste jaren wereldwijd, lees ik in De Volkskrant. Een jaar geleden voorspelde het Met Office, het Britse weerinstituut, dat 2013 wel eens het warmste jaar ooit kan worden. Sinds het begin van de metingen, natuurlijk.

Vanmorgen verdiep ik me in de krantenverslagen over de beide zittingen inzake Jansen Steur van gisteren. Je verbaast je er ieder keer weer over hoe vaak de feiten verdraaid en onjuist worden weergegeven. Niet speciaal over mij, bedoel ik, ik kom niet veel in de berichten voor. Dat laatste bevalt me. Hoe onbekender, hoe prettiger je leven is. Sommige kranten slagen er zelfs in om oud nieuws als nieuw weer te geven. Met name betreffende het zwijgcontract met mevrouw Damink en het feit dat MST pas in 2009, toen de zaak JS explodeerde, een uitvoerig onderzoek liet instellen (het Lemstra 1 rapport). Beide punten waren in 2009 al nieuws.

Het is fraai zonnig weer. Straks zullen we naar Utrecht rijden voor de presentatie van deel 2 van mijn boek. Ik hoop dat ze klaar zijn (de boeken) en dat uitgever Jan-Willem er genoeg van meeneemt. Ik moet nog kijken wat ik ga voorlezen. Terug naar boven

Het moment nádat ik het eerste exemplaar aan Ans heb overhandigd

Donderdag 14-11-2013

De dag na de succesvolle presentatie van deel 2 in Utrecht. Het was een uitermate vrolijke bijeenkomst. We waren er om kwart over drie. Uitgever Jan-Willem was al bezig met het uitpakken en installeren van de boeken op de verkooptafel. Terwijl Ans de nieuwe affiches ophing, met een enkele oude (van deel 1) ertussen, zat ik aan de signeertafel boeken te nummeren en te signeren. Voor het eerst had mijn tweede boek in handen; wat dunner dan deel 1 en met een mooie cover. De eerste bezoeker was een verrassende: Mieke Mansholt! Haar en wijlen haar man Bert ontmoetten we in 2007 met hun nieuwe jacht Torum. Bert is afgelopen zomer overleden; hij was allang zwaar ziek. Toch zijn ze voor die tijd nog samen de Atlantische Oceaan overgestoken. Ans en ik waardeerden het zeer dat Mieke naar de boekpresentatie gekomen is!

De volgende bezoekers waren ook zeilers: Piet & Carla van Gils van ons zusterschip Everjoy, die we al kennen vanaf de zomer van 2002. Daarna stroomden de bezoekers binnen. Uiteindelijk iets minder dan vorige keer. Ik was juist klaar met nummeren en signeren. Er waren vele oude maten uit mijn studententijd; sommigen ervan komen (onder andere namen) voor in het boek. Eigenlijk kon je uit de aanwezigen mijn hele verleden reconstrueren: mensen uit ons vroeger gezin (mijn broer Wiebe), uit mijn studententijd, uit mijn doktertijd, uit de tijd als ziekenhuisbestuurder, en uit de zeilperiode. Alleen was er niemand uit mijn middelbare schooltijd in Breda. Dat had wel gekund, maar een goede schoolvriend was helaas verhinderd. Ook aanwezig: mijn kinderen Floor en Rommert; helaas kon Bas niet komen.

De bijeenkomst werd al snel zeer geanimeerd. Geen wonder, het reüniegehalte was groot. Voortdurend kwamen er bekenden van vroeger en nu voorbij. Zoals Jaap van Riemsdijk, in het begin van de jaren '80 directiesecretaris in mijn oude ziekenhuis, Ziekenhuis Oudenrijn in Utrecht, en Edu Feltmann, polyparadigmatisch docent van de Cursus Ziekhuisbeleid (de 'Stoltecursus') die ik in die jaren volgde (1984/85). En - zeer verrassend! - Willibrord de Graaf, USF-voorzitter 1968/1969, die in het boek Ludwig heet. Hij staat rechts op de coverfoto van deel 1, met pijp in de hand. Tegenwoordig zou je hem nauwelijks terug kennen. Rijk van Kooij opende tegen kwart voor vijf het korte officiële gedeelte. Uitgever Jan-Willem getuigde van zijn optimisme over het boekenvak. Daarna was ik aan de beurt. Ach, wat kun je genieten van zo'n kort moment van schittering! Na wat inleidende woorden las ik twee korte passages uit het nieuwe boek voor, een over Lucas' strijd tegen het dragen van de witte doktersjas in paviljoen Hebron van het psychiatrisch zieknhuis Zon & Schild en een over zijn toelating tot de Utrechtse Muurkrantorganisatie. Ze veroorzaakten gelukkig voldoende hilariteit, je moet altijd maar afwachten hoe zoiets valt. Vervolgens overhandig ik het eerste exemplaar (met nummer 1) aan haar aan wie de hele trilogie is opgedragen: Anna, de liefde van mijn leven (het mag wel eens gezegd worden, zie foto hierboven). Kijk hier voor aan 8-tal andere fofo's.

Tegen zes uur begon de bijeenkomt te verlopen. Jan-Willem was content met de verkoop: 25 delen 2 en enkele delen 1. We liepen naar de pakeergarage Springweg, waar we uit de auto van Jan-Willem enkele dozen met boeken overlaadden in ons eigen autootje. Die zijn bedoeld voor de komende presentaties in Boekhandel Cursief (a.s. zaterdagmiddag) en Wijnhuis Heukelum (zaterdagmiddag 23 november a.s.). Ook zitten mijn eigen tien auteursexemplaren er in. We besloten in Gorcum te gaan eten, zodat Anna ook een glaasje kan drinken, en belandden bij de Griek op de Langendijk.

Vandaag is een regendag. Ik heb het druk met het bewerken van de foto's en het verslag van gistermiddag en het gelijktijdig volgen van de live-Twitterblogs (#jansen steur) over de vierde dag van het strafproces in Almelo. Een tweetal ex-patiënten worden gehoord. Er rijst een beeld uit op dat Jansen Steur destijds inderdaad niet goed wist wat hij deed. Hij houdt vast aan diagnoses ook al was het al duidelijk dat zijn patiënten er niet aan leden. Bijvoorbeeld Alzheimer terwijl betrokkene duidelijk epilepsie had. Dat is vreemd. Dit fenomeen kwam al op eerdere zittingsdagen aan bod. Het lijkt een patroon, alsof JS niet in staat was om afstand te nemen om zijn eigen handelen kritisch te bezien. Getuige-deskundige Scheltens vat het zo samen: 'Er is een klacht, er volgt een scan en dan concludeert JS tot dementie. Dat klopt niet.' Kan zijn benzodiazepine-verslaving daarvan de reden zijn geweest? Tussendoor breng ik Rijk in zijn winkel een exemplaar van deel 2, als dank voor zijn ceremoniemeesterschap gistermiddag. we spreken af dat we morgenochtend een etalage voor het boek zullen inrichten. Eveneens tussendoor lukt het me om op mijn smartphone en mijn laptop de gratis toegang tot de WiFi-spots van Ziggo te installeren. Handig! Ze hebben een goede dekkingsgraad in Nederland (zie op bovengenoemde website voor een kaart). Terug naar boven

Joke richt de etalage met deel 2 in van Antiquariaat Gorcum. Let op het 2CV-model.

Vrijdag 15-11-2013

Een zonnige herfstdag. TenPages heeft een verslag met foto's van mijn boekpresentatie eergisteren op hun website gezet (zie hier). Dat is aardig. Ik krijg een email van een oude vriend, die - verdorie - toch nog 6 kleine fouten in de 2e druk van deel 1 vond. Erger is dat hij ook een storende drukfout op het achterblad van deel 2 zag: 'leuze' in plaats van 'keuzes'. Hoe is het mogelijk? Bah, wat stom. Ik geef het meteen door aan uitgever Jan-Willem. Hij zal proberen het in de drukrondes na boeknr. 101 nog te verbeteren.

Thuis hang ik het affiche voor deel 2 op ons slaapkamerraam. Daarna loop ik naar Antiquariaat Gorcum op de Kriekenmarkt met een stapeltje boeken (10 ex. deel 2, 3 ex. deel 1), wat affiches, oude foto's en een blikken 2CV-model. Joke richt met het materiaal een deel van de etalage in (foto hierboven). We vullen de in-consignatieformulieren in en drinken uitvoerig haar sterke koffie. 'Wat ga je hierna schrijven?', vraagt ze.

'Ja, ik was vol goede moed aan een tweede roman begonnen. Maar dat werd niks. Ik kon me er niet op concentreren. Ondermeer door onze tocht naar Italië en de correctierondes van deel 2.'

Ze knikt.

'Nu ben ik wel af en toe bezig een deel ervan om te werken naar een novelle. Dat ging eerst aardig, maar de tuchtzaak rond Jansen Steur heeft deze maand een flinke impact. Plus de promotieactiviteiten voor deel 2.'

We zwijgen. Ik wens inderdaad zeer dat alle ophef nu eindelijk voorbij is.

's Middags doe ik hetzelfde met Ro van Doesburg, de nieuwe eigenaar van Boekhandel De Mandarijn in de Gasthuisstraat. Dat is op de hoek met de Tinnegietersteeg in het historische pand 'Dit is in Bethlehem'. Ro was vroeger stadsdichter van Gorcum. De delen 1 en het nieuwe deel 2 krijgen een voorname plaats naast elkaar op de verkooptafel. Toevallig naast een vertaling van een boek van de Franse literaire verschoppeling Albertine Sarazin ('Het Sprongbeen', De Bezige Bij, 2013, de vertaling van haar roman 'l'Astragale' uit 1965). Waarom toevallig? Omdat zij voorkomt in deel 3 van mijn boek met een (door mij) vertaald gedicht. Ro en ik besluiten haar - bien étonné - daarom naast mijn beide stapeltjes te leggen. Het Gorcumse volk kan vanaf nu mijn boek kopen! Bij voorkeur in de boekhandels, maar ook hier bij Bol.com en de andere online boekwinkels. Een mooi Sinterklaas-cadeau!

Omdat Ro 5 exemplaren van deel 2 afnam heb ik er nu 19 over voor de presentatie in Boekhandel Cursief, morgenmiddag vanaf 16.00 uur. Ik vermoed dat het er genoeg zijn; anders kan ik mijn doos met auteursexemplaren nog aanspreken. Ans past vanmiddag op kleinkind Vajèn, zodat Tessa & Jeff de stad in kunnen.  Terug naar boven

De stoomboot van Sinterklaas vaart de sluis uit. Linksonder zie je Tessa met Vajèn op de arm

Zaterdag 16-11-2013

De dag vangt aan met dichte mist, maar als de zon opkomt lost het gedeeltelijk op. Dat komt goed uit, want Sinterklaas arriveert om 10 uur met de stoomsleepboot Jan de Sterke. Tessa belt om kwart voor tien aan. De kleine Vajèn (1,5 jaar) zal voor het eerst van haar leven Sinterklaas zien en aldus deelgenoot worden van een aloude vaderlandse traditie, die - wat de Zwarte Pieten betreft - teruggaat op de negerslaafjes uit de Gouden Eeuw. Precies om tien uur ligt de karakteristieke sleepboot naast ons in de sluis (foto hierboven) er zijn geen anti-zwarte Piet demonstranten; dat had ik hier ook niet verwacht.

Op de website van Radio4 haal ik de nieuwe gratis download met muziek. Deze week is het 'Johannes van Damascus', een cantate van de Russische componist Sergej Tanejev (1856 - 1915) Van hem is bekend dat hij in het midden van de jaren '90 van de 19e eeuw logeerde op Yasnaya Polyana, het buitenhuis van Leo Tolstoj en zijn vrouw Sofia. Daar zou Sofia verliefd op hem zijn geworden, hetgeen Tolstoj erg jaloers maakte. Zijn frustraties zou hij hij in de beroemde novelle 'De Kreutzer Sonate' verwerkt hebben. Of dat juist is, is de vraag. De novelle beschrijft weliswaar een ongelukkig huwelijk, maar verscheen al in 1889 (of 1891 volgens anderen).

Over de Heilige Johannes van Damascus (675 of 676 - 749) gaat ook een vreemd verhaal. Johannes verschilde van mening met de Byzantijnse keizer Leo III over de verering van iconen. De keizer was daar erg tegen en hij stuurde vervalste documenten naar de Kalief van Damascus waarin Johannes beschuldigd werd van het beramen van een aanlag tegen de kalief. Deze liet daarop (volgens de sharia?) de rechterhand van Johannes afhakken en publiekelijk tentoonstellen. Een paar dagen later bad Johannes voor de icoon van de maagd Maria en smeekte haar zijn hand terug te geven. En o wonder: de hand groeide weer aan! De dankbare Johannes bevestigde een zilveren hand aan de icoon, die sindsdien bekend is als 'De driehandige Maria' ofwel de Tricheirousa. De icoon zou nog altijd bewaard worden in het Hilandar klooster op de berg Athos in Griekenland. Waarschijnlijk is dat een jongere kopie. Of dit verhaal het onderwerp is van de cantate van Tanejev kan ik niet nagaan, want de tekst is uiteraard in het Russisch

Tegen het middaguur hangt er nog steeds een lichte mist. Zwermen meeuwen pikken met veel geschreeuw de pepernoten op die de Zwarte Pieten overal langs de haven rond hebben gestrooid. Ik probeer de draad weer op te pikken van de nieuwe Tomas Ross. Dat valt niet mee, het is een redelijk ingewikkelde plot. Straks zullen we naar Boekhandel Cursief gaan voor de presentatie van deel 2, waar de lezers van mijn weblog hartelijk welkom zijn!   Terug naar boven

Voorlezen in Boekhandel Cursief (foto Anja Kok)

Zondag 17-11-2013

We zijn gistermiddag om half vier bij Boekhandel Cursief. Het is druk in de binnenstad maar rustig in de zaak. Boekhandelaarster Anja Kok wordt gebeld, ze verschijnt tien minuten later. Waar zullen we de presentatie doen, beneden of boven in het zaaltje van de galerie? Dat hangt van de opkomst af. We besluiten beneden te beginnen. Ik stal de boeken uit en leg er de exemplaren van deel 1 naast, die nog bij haar in de winkel staan.

Om vier uur is er nog niemand, behalve een paar bekenden van de verkoopsters. Nou, zeggen we, dan wachten we toch nog even. Om half vijf is er niemand bijgekomen, behalve een oudere man die niets koopt. Anja en haar collega's schenken wijn. We besluiten dat ik toch maar zal beginnen. Ik vertel wat over mijn boek en lees twee stukjes voor. De aanwezigen luisteren en klappen achteraf. Tegen vijf uur doe ik het nog eens. Intussen is Ans' dochter Barbara met haar gezin gearriveerd.

Hoe komt dat nou?, vragen Anja en ik ons af. Tja, een aantal mensen had afgezegd en in de twee lokale kranten is geen aankondiging geweest, ondanks de persberichten die Anja verstuurde. Eén krant had zelfs nog gebeld om meer informatie. Je zult zien dat het er volgende week instaat. 'Weet je wat?', zegt Anja, 'We doen het in februari nog eens over. Dan maken we het beter bekend.'

Het resultaat: niks verkocht. Anja neemt zelf een exemplaar van deel 2 af en ik ruil er eentje (deel 1) met verkoopster Hilma Bruinsma, partner in haar boekhandel, die ook een boek heeft geschreven. 'Keerkring of rondwaren in de tijd', heet het, uitgegeven in eigen beheer bij PunTaal in 2011. We schrijven opdrachten in elkaars boeken.

's Avonds eten we met onze vrienden Wil & Marianne in het nieuwe restaurant in de Molenstraat, dat voor 'Misto' in de plaats kwam. Het is een tapasrestaurant dat 'La Cubanita' heet, onderdeel van een keten van franchisezaken. De formule is net als bij de sushi-ketens; voor een vast bedrag kun je een aantal keren hapjes bestellen op een kaart. In dit geval een bierviltje. Het restaurant is afgeladen en zeer luidruchtig. Om elkaar te verstaan moeten we schreeuwen. In elk geval zijn de tapas erg lekker. Aan het eind krijg je een viltstift, je mag iets op de muur schrijven. Je mag raden welke tekst ik ietwat balorig opschreef. Zie hier twee foto's.

Vandaag een grijze, stille herfstdag. Ik maak een halve wallentocht en lees verder in Tomas Ross. 's Middags komen Barbara en Esri thee drinken. Terug naar boven

Deze zag ik op Facebook

Maandag 18-11-2013

De tot dusver zwaarste orkaan teisterde vorige week de Filippijnen. In de Mid-West van de Verenigde Staten is het ongewoon warm en ondanks dat het tornadoseizoen al is afgelopen, ontstaan er ongebruikelijk zware wervelstormen die veel schade veroorzaken. De gevallen van extreem weer nemen toe, zoals klimaatwetenschappers voorspelden. De snelle opwarming van de aarde eist zijn tol. Desondanks stapt een land als Japan af van de doelstelling om de CO₂-uitstoot te verlagen. Korte termijndenken overheerst. Het lemmingen scenario.

Verontrusting onder zeilers. In het Griekse parlement ligt een voorstel om per 1 januari 2014 de kosten van een cruising permit (DEKPA) flink op te hogen. Voor jachten van 10 - 12 meter lengte zou je jaarlijks € 400 moeten betalen. Boven de 12 meter wordt dat € 100/meter; in ons geval dus 1300 euro. Ieder jaar! Je kunt ook per maand betalen; dan is het in ons geval € 10/meter ofwel € 130 per maand. Tja, de Grieken moeten van Europa het begrotingstekort terugdringen en daar zullen ook de bezoekende yachties, doorgaans pensionados, aan mee moeten betalen. Er zijn al eerder dergelijke voorstellen geweest en die gingen niet door, dus je moet afwachten of de soep dermate heet gegeten zal worden. Overigens bestaat er ook in Italië een dergelijke belasting, maar die is voor echte megajachten.

Opnieuw zo'n windstille, grijze dag. Ik zet me achter de laptop om de vijfde zittingsdag van de strafzaak Jansen Steur te volgen via de Twitter-feed #jansen steur. Ook nu blijkt er bij JS sprake te zijn geweest van een zich herhalend patroon in zijn wijze van diagnostiek en behandeling. Eén van de dekundigen zegt: 'Je stapt bij JS binnen met bewegingsklachten en drie maanden later heb je een dementie à la Prinses Juliana.' Een curieuze vondst: iemand op Twitter vond op Internet een patiëntenfolder uit 2003 over dystonie, waarin JS als hoogleraar vermeld staat. Dus: Prof. dr. E.N.H. Jansen Steur. Zie hier.

's Middags begint iedereen zich aan elkaar te ergeren; de rechters, de OvJ, de advokaat, de deskundigen en JS zelf. Deskundige professor Scheltens: 'Ik lees steeds weer: dementie, dementie, dementie!' Om vier uur houdt de rechtbank het voor gezien. Morgen is dag 6. Tussen de bedrijven door stuur ik berichten aan alle adressen in mijn email-bestand inzake het uitkomen van deel 2. Een heel werk, waar ik de rest van de week wel zoet mee denk te zijn. Terug naar boven

Bron: Meteo marine.fr 19-11-2013

Dinsdag 19-11-2013

Zeventien doden door noodweer op Sardinië gisteren. Vooral in het noordoosten bij de stad Olbia. Een onbekend aantal mensen is nog vermist door de hevige storm en overstromingen. Men spreekt zelfs van een tornado of cycloon. Deze zwaarste storm hier in tientallen jaren had de naam Cleopatra. (Later blijkt de wind niet zo sterk te zijn geweest, maar wel de giga-wolkbreuk. E.e.a. als gevolg van het nog erg warme zeewater). De ene na de andere extreme weersituatie dient zich aan. In Marina da Ragusa was veel minder wind. Op de weerkaarten zie je al wekenlang alsmaar venijnige lagedrukgebiedjes vanaf de oceaan door het westelijk bekken van de Middellandse Zee trekken. Hierboven kun je dat goed zien (weerkaartje Meteo marine Fr.).  Bij Sardinië tolt het Laag nog rond dat het noodweer veroorzaakte en op de oceaan draaien er alweer twee rond, waarvan er een ook weer de Med in zal trekken. Het is een systeem dat de laatste jaren vaak in de herfst en het voorjaar lijkt voor te komen. Ik herinner me dat we er vorig jaar in Kreta ook een tijd last van hadden.

Meer weer- en klimaatnieuws. Nederlandse en Ierse klimaatwetenschappers lieten hun modellen een aantal keren achtereen het klimaat over eeuwen uitrekenen en in één van die runs brak spontaan een mini-ijstijd uit. Zomaar uit het niets, volkomen onverwacht. Het is een aanwijzing dat 'er onverwachte elementen in het klimaatsysteem zitten', zegt een van hen. Dat werd al veel eerder gezegd, zie ondermeer hier. Zo'n mini-ijstijd kwam ook bij ons voor tussen 1300 en 1850; de Kleine IJstijd. Het fenomeen is niet in tegenspraak met voortgaande opwarming, integendeel. 'Ik denk wel dat de kans op dit soort gebeurtenissen groter wordt naar mate je meer triggers in het systeem stopt. Er zit een versterker in het systeem die kleine veranderingen enorm kan uitvergroten', zegt hoofdonderzoeker Sybren Drijfhout van het KNMI en het Britse National Oceanography Center.

De dag begint even grijs, stil en wat nevelig als de vorige dagen. Maar er is regen en koudere lucht op komst. Ik volg weer via de Twitter-feed #JansenSteur het begin van de zesde dag van de strafzaak. Ook hier bij Tubantia is een live-verslag. De getuige-deskundigen vellen een hard oordeel over het handelen van Jansen Steur: 'Onnavolgbaar en laakbaar'. 'Hapsnap diagnoses, pseudowetenschap, systematisch de mist ingaan, neurologie bedrijven beneden alle peil.' 'Beschamend hoe JS optrad in een groot opleidingsziekenhuis.' De eerste patiënte is ook zwaar teleurgesteld in MST, dat haar liet stikken na het gedwongen vertrek van JS.

Na de middagpauze is het zo mogelijk nog erger mis voor JS. De Officier van Justitie zegt:

'U schrijft Exelon voor in juni 2001 maar u schrijft daar niets over aan de huisarts. Waarom niet?'

Antwoord: 'Ze kregen een machtigingsformulier voor dit medicijn, of een recept. De huisarts zou er op die manier van op de hoogte zijn geweest.'

OvJ Van Eykelen heeft moeite met dit antwoord.

'Ik ben niet zo vaak patient, maar waarom zou ik met een recept naar de huisarts gaan?'

Ze krijgt bijval van de rechters Stoové en Bordenga. De laatste zegt: 'Ik ga naar de apotheek om ze op te halen. Het is toch uw taak en verplichting om de huisarts op de hoogte te houden?'

Bizar. De patiënt werd nota bene naar de dagbehandeling in een verpleeghuis gestuurd. Hij voelde dat hij beslist geen Alzheimer kon hebben en staakte de behandeling in 2002. Kwam pas achter de misdiagnose in 2009 door de oplaaiende publiciteit op TV. Ongelooflijk! Is deze ex-patiënt vergeten bij de begin 2003 met de collega-neurologen van JS afgesproken filesearch onder vroegere patiënten?

Tegen drie uur stopt de rechtbank ermee voor vandaag. Volgende week woensdag gaat de strafzaak verder. Ik verzend nog een paar uren bericht over het verschijnen van deel 2 aan mensen in mijn bestand email-adessen. Ondertussen heeft de miezerregen plaats gemaakt voor een bleek zonnetje. Het is merkbaar kouder. Terug naar boven

Tekening van het 'waterlock'. Zou dat onder de bakboordbalk van mijn motorfundatie zitten?

Woensdag 20-11-2013

Excuses, het wordt vandaag even erg technisch. Want gisteren kreeg ik een email van Chris de Coninck, eigenaar van ons zusterschip Luna. Herinner je je dat hij ook een chronisch lekkageprobleem had, zij het veel ernstiger? Chris zag de oorzaak in een waterlock ergens onder de motorfundatie, behorend bij het uitlaatsysteem. Hij schrijft:

'Luna staat inmiddels op het droge en ik ben meteen begonnen met de waterlock. Het losmaken van de darmen is redelijk vlot is gegaan. De darm motor naar waterlock lijkt aan vervanging tot wegens vertonen van enkele
kleine barstjes. Het verwijderen van de inlaatbuis van de waterlock is echter tot heden mislukt. Ik had m'n spanner (voor oliefilterdemontage) erop gezet doch deze slipte door, ook na een stuk stof tussen geplaatst te hebben. Ik heb het plan nog eens bekeken en dit vermeld "Filetage de Gaz”. Het woordenboek vertaalt filetage als schroefdraad en filetage de gaz als vaak voorkomend in loodgieterij en hydrofiel. BSP (British Standard Pipe). Ik begrijp dus dat dit inlaatstuk voorzien is om losgevezen te kunnen worden, wat noodzakelijk is om de waterlock uit de boot te krijgen.... maar deze buis blijkt muurvast op de waterlock te zitten.... Wat nu... is hiervoor speciaal gerief voor handen (bvb uitloodgieterij)? Ik twijfel ivm herstelling ofwel een nieuwe in inox of in kunststof. Bestaande omwikkelen in een kunstofmantel?' 

Pff... Chris is Vlaming, dat merk je aan zijn sappig taalgebruik. Maar hiervan begrijp ik niet al teveel. Hiernaast het 'plan' dat hij meestuurde. Ik mail het door aan Fons voor commentaar. Dat is er vanmorgen:

'Ja , de tekening laat zien dat het echt een waterlock is, om hem er uit te krijgen moet hij de ingangtule demonteren, maar deze is niet los te krijgen. Zit waarschijnlijk vast gecorrodeerd. Er zit aan de andere kant ook nog een bevestigingsoog.  Daarna kan je het gehele waterlock uit de motorfundatie trekken, mits deze langs de
betimmering kan. Als de tule niet loskomt eraf slijpen of fundatie open zagen. Repareren /lassen van de lekkage zal niet meevallen. Hij kan beter een nieuw waterlock via de dealer bestellen of een ander type op een andere plek.'

Nu heb ik natuurlijk nog vragen aan Fons:

1. Heb ik ook zo'n waterlock?

2. Zit dat bij mij ook onder de motorfundatie?

3. Veroorzaakt dat lock ook mijn lekkage?

Eerlijk gezegd geloof ik niet dat het bij mij zo zit. Kijk maar naar de foto hierboven. Hij toont de motorruimte van achteren. Je ziet boven en onder de rode pijl twee gele pijltjes. Die zitten op de uitlaatslangen ('darmen' zegt Chris in het Vlaams) en tonen de uitstroomrichting. Bij de rode pijl gaat de slang in een rechte hoek door het laatste stukje van de bakboord motorfundatie. Daar zit hooguit een haaks hoekstuk, maar volgens mij geen waterlock. Of toch? In elk geval niet zo een als op de tekening van Chris; die heeft geen boveningangtule (hoewel er op de tekening wel een cirkel staat).

Vanmorgen begint de dag met zon. Ik breng een exemplaar van deel 1 naar Boekhandel Cursief. Dat hebben ze sinds de signeersessie afgelopen zaterdag nog van me te goed. Verder knip ik de muurklimop van de buren weg uit de zonwering van onze serre. De rest van de dag bezig met persberichten en mailings versturen. De promotie van een boek is welhaast een dagtaak. Straks gaan we op bezoek bij de eigenaren van een ander zusterschip, Piet & Carla van Gils in Oosterhout (van de Everjoy) Voor vanavond verwacht men natte sneeuw en gladheid, maar voordien zijn we al terug. Terug naar boven

Het rechthoekige gat aan de voorkant van de bakboord motorsteun. Hierdoor zou je het waterslot eruit moeten kunnen trekken.

Donderdag 21-11-2013

Dat was een gezellig én nuttig bezoek, gistermiddag aan Carla & Piet van Gils in hun appartement in Oosterhout! Zeilers van het zusterschip Everjoy. Piet wist te vertellen dat er inderdaad een waterlock voor de uitlaat in de bakboord motorsteun zit. Dus toch! Ons (waarschijnlijk) lekkende waterslot geleverd kan worden door een oud-medewerker van voormalig Jeanneau-importeur Rob Krijgsman, Michel de Laat. Die heeft een bedrijfje opgericht, ook in Drimmelen, genaamd Global Nautique. Zij kunnen alle originele 43 DS-onderdelen importeren. Afhankelijk van het bouwjaar heb je een metalen of een kunststof waterslot nodig. Daarvoor moet je het rompnummer opgeven. Overigens schijnt het inderdaad zo te zijn dat die watersloten na een jaar of tien beginnen te lekken. Ik bel vanmorgen op en spreek af dat ik het HIN-nummer zal mailen, dan vraagt Michel eerst de tekeningen op. Ik mail het contact met Global Nautique door aan Chris de Coninck van zusterschip Luna. Ik veronderstelde gisteren dat het waterlock, eenmaal losgemaakt, door het rechthoekige gat aan de voorzijde van de motorsteun naar buiten geschoven moet worden. En het nieuwe erin. Niet gemakkelijk! Hierboven een foto die ik in augustus maakte van dat gat.

TenPages laat per email weten dat ik een uitkering ontvang van € 12,85 voor de verkoop van deel 1 van mijn boek in de periode van 2 mei - 30 september 2013. Het 3e kwartaal, zeg maar. Alle aandeelhouders hebben tegelijkertijd bericht gehad. Er zijn in die tijd 88 exemplaren verkocht; ieder aandeel krijgt € 0,0828 uitgekeerd. Je kunt dus becijferen dat ik zelf 155 aandelen bezit. Het grote binnenlopen moet dus nog komen.

Vandaag een droge, tamelijk kille herfstdag. Ik breng een 5-tal exemplaren van deel 2 onder in consignatie bij de Blz. Boekhandel 'De Wingerd' in de Arkelstraat. Ze willen ook graag een affiche ophangen. De rest van de dag weer bezig met het verzenden van mailings. Straks ga ik mijn oude studievriend Bas (Jaap) Lizé van de bus halen bij het station van Gorcum. Hij en zijn vrouw Mieke komen bij ons eten en dat wordt vast heel gezellig. Bas komt in mijn boek voor. Terug naar boven

Mijn beide boeken in Blz. Boekhandel 'De Wingerd'

Vrijdag 22-11-2013

In Blz Boekhandel 'De Wingerd' in de Arkelstraat vanmorgen even gecheckt of ze mijn beide boeken een goed plekje hebben gegeven. Dat is het geval (zie hierboven). Helaas hebben ze het affiche niet opgehangen. Er is wel één deel 2 verkocht, zie ik. Ook bij Boekhandel De Mandarijn in de Gasthuisstraat is een deel 2 verkocht. Op straat loop ik aandeelhouder Dick R. tegen het lijf. Ook hij had de afrekening over het 3e kwartaal ontvangen.

'Tevreden, Dick?'

'Ja hoor, ik hoef er gelukkig niet van te leven.'

Kijk, dat is de mentaliteit. Dezer dagen zal ik waarschijnlijk mijn eerste auteurshonorarium ontvangen. Daar hoef ik ook niet van te leven. Hoe zit de boekenprijs eigenlijk in elkaar? Zie hier:

1. Kostprijs boek (drukken e.d.) 20%

2. Auteurshonorarium 10%

3. Korting aan de boekhandel 42%

4. Distributiekostenkosten CB 8 %

5. Algemene kosten uitgever (kantoor, porto, promotie, e.d.) 10%

6. Uitgeversmarge 10%

(Bron: dit artikel in Boekblad)

Zoals hierboven is het bij deel 2. Bij deel 1 is het anders. Daar delen ook TenPages en de aandeelhouders nog in de opbrengst. Aan de andere kant is de kostprijs voor de uitgever fors lager, vanwege de bijdrage van TenPages c.q. het geld van de aandeelhouders. Daarom werken uitgeverijen graag met TP samen.

Terwijl Ans naar haar moeder is, doe ik de boodschappen in de stad. Het is overwegend droog. Gisteravond hadden we een vrolijke en ook emotionele avond (na het voorlezen van het slot van deel 3 van mijn boek) met Mieke & Bas (Jaap) Lizé. Zeer vatbaar voor herhaling. We lopen even na tien uur met ze mee naar het station, mooi op tijd voor de Interliner-bus naar Utrecht.

Een nieuw bericht van Chris de Coninck inzake het waterslot: 'Er zijn inderdaad rechthoekige uitsparingen voorzien, doch het waterslot is iets meer als een meter lang. M.a.w. mijn inziens staat de brandstoftank in de weg en moet die er eveneens uit.' Meer dan een meter lang! Merkwaardig. Ik snap het niet. Het rechthoekig gat komt uit in het kleine bilgecompartiment voor de kajuittrap. De dieseltank ligt achter een dwars steunschot (wrang) in het volgende compartiment. Die wrang zit dan toch ook in de weg? Ik vraag het Chris maar weer. Chris schrijft ook dat de lekkage steeds erger wordt: 'Het waterlock moet eruit. Twee jaar eerder was het lek nog miniem, maar inmiddels is het fors toegenomen tot één liter per motoruur.' Ik word er somber van. Enfin, als het twee jaar duurt is het 2015 en kunnen we misschien met de boot terug in Holland zijn. Eerst maar eens de berichten van Michel de Laat van Global Nautique afwachten.

'

Weer uren bezig met mailings versturen. Al bijna 250. De schemering valt en ik stop ermee voor vandaag. Morgenmiddag de Literaire Wijnproeverij in Wijnhuis Heukelum.   Terug naar boven

De Literaire Wijnproeverij In Wijnhuis Heukelum. Vlnr. Ans, Jan-Willem, Truus, Ria en Inge.

Zaterdag 23-11-2013

De Literaire Wijnproeverij bij Inge in Heukelum is een succes. Uitgever Jan-Willem arriveert om twee uur met een doos met 17 exemplaren van deel 2. Snel signeer en nummer ik ze. Al om half drie komt de eerste koper, de aandeelhouder uit Arnhem die net als vorige keer (bij deel 1) helemaal op de motor kwam. Na vier uur gaat het goed lopen en de ene na de andere stamgast meldt zich. Maar ook andere belangstellenden. Een paar keer lees ik een stukje voor. Uiteindelijk zijn er 11 exemplaren van deel 2 verkocht en Inge vertrouwt erop dat hij de resterende 6 ook nog wel kwijt zal raken. Zie hier voor nog drie andere foto's.

Verder is er over vandaag, een rustige en droge herfstdag, weinig te vertellen. Terug thuis kijken we op DVD naar de derde aflevering van de Italiaanse mini-serie 'Le Cose Che Restano' uit 2010, die een matige en oppervlakkige inkijk levert in een Italiaane familie in de tijd van crisis, illegale migranten, de oorlog in Afghanistan en de politieke machteloosheid van het land. De titel zou ontleend zijn aan een dichtregel van Emily Dickinson: 'Some things that fly there be'. Hieronder dit fraaie gedicht:

Some things that fly there be,-

Volgens een beschrijving van de film zou de titel vertaald moeten worden als 'De Dingen Die Blijven'. Hm, dan lijkt me dat het om de beginregel van de 2e strofe gaat: 'Some things that stay there be'.

Morgenmiddag, zondag, gaan we naar Wijk bij Duurstede voor een bijeenkomt van de aloude Deilse Watersportvereniging. Al heel lang niet meer in vergadering bijeen geweest.  Terug naar boven

Watersportvereniging Deil in 'Florian', Wijk bij Duurstede. Vlnr. Erik, Thea, Esther, Ans, Pieter en ik.

Zondag 24-11-2013

De leden van de Deilse Watersportvereniging ontmoeten elkaar om één uur 's middags bij de leden Pieter de K & Esther G. in hun riante woonboerderij aan de rand van Wijk bij Duurstede. Eigenlijk zijn er nog drie leden over: Pieter (mijn opvolger als voorzitter van de Rivas Zorggroep te Gorinchem), Erik de H. (ooit mijn buurman in het Betuwedorpje Deil en mijn zeilmentor) en ik. Deze illustere vereniging werd opgericht in het voorjaar van 2002 (zie hier) in het Restaurant Acquarius op het havenhoofd van Hellevoetsluis. De doelstelling was tweeërlei: het houden van een zeiltocht rond de Pinksteren en het houden van vergaderingen in etablissementen. Dat eerste komt er nooit meer van sinds Ans en ik vertrokken zijn en lid Erik zijn boot van de hand deed. Het laatste lukt nog wel eens. Het is me nooit gelukt om onder het voorzitterschap uit te komen. Of de wederhelften (Esther, Thea en Ans) lid zijn weet ik niet meer, want de notulen van vorige vergaderingen zijn door de secretaris Pieter zoek gemaakt.

Na de koffie bij Pieter & Esther maken we met zijn zessen een wandeling door het mooie binnenstadje van Wijk bij Duurstede en belanden voor een late lunch bij Hotel Bistro Florian op de Markt. De historische bijeenkomst wordt door een vriendelijk personeelslid op de gevoelige plaat vastgelegd (zie hierboven). Iedereen neemt een herfstsalade, behalve Ans die een salade met zalm eet. Daarenboven eet ik als enige een Van Dobben kroket, die me 's avonds laat nog danig op zal breken.

Om half vijf vertrekken we. Bij het starten doet ons autootje raar. Hij loopt onregelmatig en er verschijnt op het dashboard een geel flikkerend waarschuwingslichtje. Ik geloof dat het iets met de ontsteking te maken heeft. We rijden toch maar weg en op de snelweg is het over. Het lichtje is ook uit. Zo arriveren we een uurtje later in het onzalige Papendrecht, waar mijn schoonzusje Mieke haar verjaardag viert. Onzalig Papendrecht? Ja, in 2007 weigerde die gemeente ons in te schrijven met een briefadres (zie hier voor het verhaal). Mieke was destijds proeflezeres voor mijn boek. Dus ontvangt zij behalve een bon voor cosmetica een gesigneerd exemplaar van deel 2 met opdracht.

Het is al tegen half acht als we wegrijden. Het autootje loopt slecht en onregelmatig in de bebouwde kom en het waarschuwingslampje flikkert weer geel, maar op de snelweg komt hij weer in zijn ritme. Lichtje weer uit. We besluiten dat we hem morgen naar de garage zullen brengen. Bij Gorcum begint het gestotter weer. Tenslotte verschijnt er op de Groenmarkt, we zijn bijna thuis, een rood lampje dat aangeeft dat de oliedruk foetsie is. Meteen stoppen we en zetten de motor af. We moeten naar huis lopen, maar Ans bedenkt dat hier morgen de maandagmarkt staat. Alle auto's moeten dan weg zijn. Dus duwen we het autootje, gelukkig erg licht van gewicht, naar een parkeerplaats voor Restaurant Solo. We lopen naar huis. Morgen de garage bellen. Na een bord soep zakken we op de bank voor de TV. 's Avonds krijg ik opeens acute buikpijn en diarrhee. Ik ben net zo ziek als het autootje. Ans heeft niks. Ik verdenk die kroket van vanmiddag. Terug naar boven

Maandag 25-11-2013

Ergens in september 2010 waren we in het Syrische stadje Raqqa, dat aan de rivier de Eufraat ligt. Het stond bekend als een van de meest liberale steden van het land. We bezochten er het grote Al-Assad stuwmeer en aten een heerlijk visgerecht op een dromerig terras aan de rivier. Ik heb er nog pootje gebaad. Het gebied waar ooit 'de vruchtbare halve maan' lag, de bakermat van de landbouw en de lokatie van het Paradijs uit Genesis. Lees het verslag hier. Nu, ruim drieëneenhalf jaar later, is Raqqa een vesting van de salafistische verzetsgroep ISIS (Islamic State for Irac and Syria). 'Nu mogen vrouwen er alleen gesluierd over straat, en dan moeten ze ook nog eens begeleid worden door een mannelijk familielid. Sigaretten en alcohol zijn verboden, net als foto's en films, en critici krijgen zweepslagen. Het gehate regime van Bashar al-Assad is verdreven, maar de inwoners hebben al-Qaeda er voor terug gekregen', schrijft De Volkskrant vandaag. ISIS bestaat vooral uit buitenlandse Islamisten. Hoe langer de strijd in Syrië duurt, hoe meer de fanatieke Islamisten terrein veroveren en het liberaal-demokratische verzet aan de kant schuiven. Van de dictatuur van Assad naar die van de fundamentalistische Islam. De bewoners zijn er niets mee opgeschoten.

Het is een frisse en later ook zonnige herfstdag. 's Ochtends werk ik verder aan de mailings inzake deel 2. Persoonlijke berichtjes aan alle adressen in mijn bestand. Soms krijg ik een leuke reactie van mensen die zeggen dat ze het boek gaan lezen. Er is ook een email van iemand van het internetblad Literair Nederland, 'een website voor lezers en leesclubs van alle leeftijden, met één overeenkomst: plezier in lezen'. Belangrijk om er een recensie van je boek in te krijgen, dus we hadden ze jl. mei een recensie-exemplaar van deel 1 gestuurd. Toen kreeg ik bericht terug dat ze alleen boeken van erkende uitgevers bespraken. Mijn uitgever Jan-Willem mailde terug dat hij wel een erkende uitgever was. Maanden niets gehoord, tot ik onlangs per mail eens informeerde. Het antwoord luidt vanmorgen: 'Wij vragen op, dan recenseren we, we recenseren niet wat ons maar zonder meer toegestuurd wordt.' Ietwat gepikeerd vraag ik of ze het boek willen terugsturen met een briefje met bankrekeningnummer erbij, 'dan zal ik u de portokosten vergoeden.' Kennelijk eveneens wat gepikeerd luidt de reactie: 'Als ik het vind, dan stuur ik het terug, als ik het niet vind, dan is het mogelijk nooit aanbeland.'

Ans loopt ondertussen naar ons autootje voor Restaurant Solo. Er zit een parkeerbon onder de ruitenwisser. Boete 56 euro. Op marktdagen mogen ook vergunninghouders hier niet parkeren. Dat waren we vergeten. Maar dan is mijn geliefde niet voor een kleintje vervaard! Ze regelt dat de ANWB Wegenwacht langskomt en dat de parkeerdienst de bon intrekt. 'Ja meneer, weet u, ik kon niet meer wegrijden, de motor was stuk, het rode lampje...(enzovoort)'. Dan belt de Wegenwacht; ze zijn er al. We lopen naar het autootje. De wegenwachter denkt dat de bobine stuk is. Die heeft hij niet bij zich. Maar het autootje kan wel starten en ondanks het kreupele motorgeluid rijden we, met de Wegenwachter achter ons aan, naar de Fiat Dealer op het Papland. Daar denken ze dat de bobines (er zijn er twee) niet stuk zijn, maar dat het 'dieper zit'. O. De wegenwachter heeft maar één plaats in zijn auto. Hij brengt Ans naar de stad terug, terwijl ik het hele stuk moet lopen. Dat is goed voor je, zegt Ans. Terug naar boven

Plaatje van een motorblok met de koppakking

Dinsdag 26-11-2013

Een aardig bericht van de universiteit van Utrecht: ze nemen de titel van mijn boek op in de bibliografie van de Universiteitsbibliotheek (BiGUU) van titels over de geschiedenis van de Utrechtse Universiteit.

De opwarming van de aarde veroorzaakt dat er steeds vaker extreem weer voorkomt, zoals meer en zwaardere orkanen door het warmere oceaanwater. Maar vandaag werd bij de aflsuiting van het orkaanseizoen bekend dat er in 2013 juist veel minder orkanen waren. Zie hier. Extreem veel minder zelfs. Het was het op vijf na kalmste orkaanseizoen sinds 1950. Je kan natuuurlijk stellen dat extremen twee kanten op kunnen. Extreem meer en extreem minder. Een beetje flauw maar wel hoe het is.

De garage belt. Er is sprake van een lekke koppakking. Dat is de afdichting tussen de cilinderkop en het motorblok (zie hierboven). Hadden we het eerder kunnen weten? Mischien; de motor werd soms snel te heet, bijvoorbeeld in een file. Dat schijnt een van de symptomen te zijn. Grote pech dus; de reparatie kost bijna duizend euro. Tja, tot dusver hadden we geluk, maar het autootje heeft er al haast 90.000 kilometer op zitten.

Grijs weer. Vannacht zou het gevroren hebben. In Marina da Ragusa is de rust weergekeerd; het hardnekkige lagedrukgebied is eindelijk verder naar het noordoosten getrokken. Ik doe boodschappen bij de Citymarket terwijl Ans naar haar moeder is. Die krijgt een audiciën op bezoek, aangezien ze steeds dover wordt. Daarna verzend ik weer een hondertal mailings en verdiep ik me verder in Tom Holland zijn magistrale boek 'In the Shadow of the Sword'. Vanavond heb ik een lezing over mijn boek voor de Lions Club Alblasserwaard in 'De Groote Sociëteit', hier op 't Eind.   Terug naar boven

Linksonder het waterslot/uitlaatdemper (bij 6)

Woensdag 27-11-2013

De boeken vlogen gisteravond als broodjes over de toonbank bij de Lions Club Alblasserwaard. In een paar minuten was ik uitverkocht. Had ik er maar meer meegenomen! Terwijl de overige leden in een kring voor ons zaten, hield lid Wil Funk bij de open haard van De Groote Sociëteit een plezierig vraaggesprek met me. Hij had mijn beide boeken goed gelezen en stelde prikkelende vragen, o.a. over de titel, over de rol van het begrip entropie en over al die meisjes die in het boek voorkomen. Vandaag staat er overigen een stukje over het uitkomen van deel 2 in De Weekkrant Gorcumse Courant. Dan zal het in de lokale boekhandels ook wel wat beter verkopen. Ik heb mijn uitgever Jan-Willem dringend gevraagd me twee dozen nieuwe boeken op te sturen.

Mail van Michel de Laat van Global Nautique over het waterslot. Hij heeft toegang tot een voor mij ontoegankelijk deel van de website van Jeanneau met onderdelen en schrijft dat hij heeft uitgevonden dat ik het rvs-slot moet hebben. Dat kost zonder verzendkosten al liefst 1200 euro. 'Mijn advies is om nogmaals goed te checken of de aansluitingen van dit waterslot/waterdemper niet lekken, want de prijs van een nieuwe is behoorlijk hoog.' Dat zal ik zeker doen! Het plaatje hiernaast zat bij zijn bericht. Ik retourneer de vraag wat de lengte is van dat ding (i.v.m. het uit de motorsteun trekken ervan) en of hij denkt dat ik er nog één of twee jaar mee zou kunnen doorvaren tot we weer in Holland zijn.

Weer verder met het verzenden van promotie-mailings. Tussendoor volg ik weer de Twitter-feed over Jansen Steur. Het is de 7e zitting van de strafzaak. JS erkent dat hij in de periode 2001-2003 foute diagnostiek pleegde bij een patiënt: 'Er had een MRI van het ruggenmerg moeten plaatsvinden, in combinatie met de vraagstelling of het iets te maken had met MS of met iets anders.' Een rechter vraagt JS of die fout misschien te maken heeft met diens verslaving. Daar wil JS pas op 3 december op ingaan, als de persoonlijke omstandigheden van de verdachte aan de orde komen.

's Middags is het geval van een patiënte die zelfmoord pleegde aan de orde. Er ligt een rapport van een psychiater ter tafel, die betoogt dat er een direct verband is tussen de misdiagnose van JS en de suïcide. Mijns inziens is zoiets nooit afdoende te bewijzen. Een andere deskundige, een apotheker, kraakt het rapport dan ook af. Een merkwaardige gang van zaken, want die laatste deskundige reageerde ongevraagd (als ik het goed begrijp). De advokaat van JS wil het daarom laten toetsen door een nieuwe, onafhankelijk deskundige. Dat lijkt me een redelijk verzoek. De rechtbank wijst het echter na een schorsing af. De deskundigen zijn het gloeiend oneens. De apotheker heeft een vernietigend oordeel over het psychiatrisch rapport. Hij vindt zelfs dat dit rapport moet worden voorgelegd aan de inspectie. JS' verdediging scoort hier punten, dunkt me.

Aan het eind van de middag lopen we de grijze dag in. De avond begint te vallen. In de Arkelstraat, op de hoek tegenover het Blue Band Huis, is een nieuwe groenteboer gekomen. Hij is niet duur en heeft originele dingen, zoals GoJi-bessen (bij ons Boksdoorn geheten), gedroogde moerbei en cantharellen. Over de oostelijke stadswallen lopen we terug. In Marina di Ragusa lijkt er veel regen te gaan vallen in de komende dagen. Terug naar boven

Ons slaapkamerraam. Ook dit is boekpromotie.

Donderdag 28-11-2013

Een donkergrijze herfstdag. Soms miezert het wat. Rond de havenkom staan roerloze vissers naar hun dobbers te staren. Ik gooi me weer op het verzenden van promotie-mailings voor mijn boek. Ik heb er nu ongeveer 500 verzonden. Vanaf tien uur volg ik weer de Twitter-feed over de strafzaak Jansen Steur. Het is de achtste zittingsdag, de dag waarop de slachtoffers het woord mogen voeren. Hun verhalen zijn dermate aangrijpend en hartverscheurend, dat ik het mailen moet stoppen. Hier bij Tubantia staat een goed verslag. Tegen een dochter van de vrouw die zich verhing, een oud-patiënte van JS, zou hij gezegd hebben: 'Ze heeft ons beduveld.' De emoties lopen hoog op. De journalisten in de perszaal hebben vandaag geen beeldverbinding met de rechtzaal. Ze kunnen dus niet zien hoe JS op al die wanhoopsverhalen reageert. 'Onbewogen', zegt Tubantia-journalist Lucien Baard later. Aan het eind mag hij zelf iets zeggen. Natuurlijk kan JS temidden van dit emotionele geweld van zijn leven niets meer goed doen. Hij voelt 'schroom en schaamte', zegt hij. 'Het is indrukwekkend verwoord hoe afschuwelijk de afgelopen jaren zijn geweest. Daar wil ik het graag bij laten.'

Volgende week is de 9e zittingsdag. Dan zal het over de persoonlijke omstandigheden van JS gaan. Het persoonlijkheidsonderzoek komt aan de orde, daarna volgt het requisitoir.

Bericht van Bert van't Land: de gemeente heeft een subsidie van € 2.500 aan de Stichting Poëzieroute Gorinchem toegekend. 'Het betekent o.a. dat we naast de Rivas-bijdrage voor Bastion 7, ook voor de Dalempoort en de stadwal een gedicht kunnen realiseren. We kunnen ook Deelder plaatsen en Annie Romeijn-Verschoor. Zo komt de voltooiing van de route weer een stuk dichterbij.'  Terug naar boven

Zwaartekrachtgolven in de ruimtetijd. Hier pseudo 3-dimensionaal weergegeven

Vrijdag 29-11-2013

Vandaag zou de laatste zitting zijn van het regionaal medisch tuchtcollege in Zwolle inzake Jansen Steur. Dit keer betreft het de klacht tegen drie inspecteurs van de IGZ. Ik had er naar toe willen gaan, maar de zitting is uitgesteld omdat een van de inspecteurs ziek is; een nieuwe datum is er nog niet.

Met duidelijke melancholie lees ik een bericht over een nieuwe, zeer belangrijke ruimtemissie van het Europese ruimteagentschap ESA. De missie zal proberen om de rimpelingen in de ruimtetijd te detecteren die, volgens verwachting, worden veroorzaakt door extreem zware hemelobjecten die sterke veranderingen ondergaan – bijvoorbeeld twee om elkaar heen draaiende zwarte gaten die tot één geheel versmelten. Een onderzoek dus naar gravitatiegolven. Rimpels in de ruimtetijd. Op die manier kan misschien het deeltje gevonden worden, dat de zwaartekracht overdraagt: het graviton. De lancering van deze ambitieuze missie staat voor 2034 op het programma. 2034! Het is erg waarschijnlijk dat ik de resultaten nooit zal kennen. Zulks is eenieders lot: te moeten sterven zonder het begrepen te hebben.

De rustige herfstdagen zijn voorbij. Regen en wind bepalen het weerbeeld. Begin volgende week lijkt er een koudeaanval op komst. In Marina di Ragusa valt veel regen. Juist voor het regenfront hier arriveert doen we de weekendboodschappen in de stad. De garage belt dat ons autootje nog niet klaar is; pas maandag kunnen we hem halen. Theater 't Pand belt ook; de cabaretavond van vanavond gaat niet door. Ik had een kaartje gekocht, maar de cabaretier is ziek. Terug naar boven

Zaterdag 30-11-2013

Zonnige ochtend, bewolkte middag. De hele ochtend ben ik weer bezig met het verzenden van promotiemailings. Dat gaat niet slecht; een aantal mensen reageren dat ze het boek gaan kopen. In de stad is het druk met mensen die Sinterklaasinkopen doen.

Met de post arriveert deel 1 van de nieuwe Hermans-biografie: 'De Mislukkingskunstenaar' van Willem Otterspeer (De Bezige Bij, 2013). Geen slechte naam, als je ervan uitgaat dat het niet op Hermans slaat maar op veel personages in zijn boeken. Het is een dikke pil van 862 bladzijden. Dat is pas deel 1! Vermakelijk is dat geheel in de traditie van Hermans er meteen een felle diskussie over het boek is ontbrand. 'Hermans-biografie is bevreemdend en nauwelijks toegankelijk', schrijft Max Pam in De Volkskrant (lees het hier), waarop de aangebrande biograaf reageert met een stuk, getiteld 'Max Pams te vroeg verschoten zaad bestaat uit één deel rancune en twee delen roddel'. Daarin noemt hij zijn tegenstander Pammetje Pet. Naamgrappen vind ik altijd zwak. Nee, dan Meindert Fennema, die van de week in een aardig opiniestuk ('W.F. Hermans was geen collaborateur, hij was een briljante meeloper') spreekt van 'magistraal vuurwerk'.

Ik schuif alle andere lectuur aan de kant en verdiep me in de biografie. Ik kom er nog wel op terug. Eind van de middag wordt er een doos met tien delen 2 van mijn boek bezorgd, verzonden door mijn uitgever. Kan ik maandag mee aan het werk.   Terug naar boven

Optreden van kleinkinderen Nikita (l) en Jordin in Café De Keizer

Zondag 01-12-2013

De laatste maand van het jaar 2013. Een droge, rustige zondag. De Hermans-biografie van Willem Otterspeer is prettig leesbaar; stukken beter dan die over Reve van Nop Maas die ik eerder dit jaar las. Op de lagere school in Amsterdam werd Hermans zwaar gepest. Ik heb de indruk dat de invloed ervan op zijn persoon en werk door Otterspeer wat onderschat wordt. In zijn ouderlijk huis had hij het overigens ook niet prettig. Vader had losse handen. Op het Barlaeus-gymnasium zat Hermans in de schoolkrant. Ik ben nu gevorderd tot aan het begin van WOII.

's Middags gaan we naar Café De Keizer in de Keizerstraat. Daar huist tegenwoordig het Akoestisch Open Podium (APO), dat voorheen in Café Soestdijk op de Langendijk gehouden werd. Wat de reden is van die verhuizing, weet ik niet. In elk geval zagen we in het voorbijlopen dat Café Soestdijk gesloten was. Van middag belegt het APO een benefietmiddag waarop de artiesten geld bijeen zullen zingen voor de Filipijnen. Ondermeer treden de twee oudste kleinkinderen van Ans op: Jordin en Nikita. Kinderen van zangeres Barbara, de appelen vielen niet ver van de boom. We genieten van hun optreden. De stem van Nikita heeft bepaald kwaliteit en Jordin begeleidt haar vaardig. Hier zou mijn zoon Rommert ook best een keer kunnen optreden! Het is een gezellige middag. Moeder Barbara is er met Esri en Tessa, Vajèn en Jeff zijn er ook. Hierboven een foto en hier ook nog twee. Het APO wordt tegen half zeven afgesloten met een optreden van de Gorcumse blueszanger Ron Krop (El Kroppo).

Thuis bel ik Rommert. Hij heeft wel oren naar een optreden op het Gorcumse APO. Misschien over twee weken. Blijf het weblog lezen. We zakken op de bank voor de TV. Onder andere de finale van Penoza III.   Terug naar boven

Kleine Vajèn met het poppenhuis van Esri

Maandag 02-12-2013

Verontwaardiging bij de buren. De gemeenteraad heeft besloten dat het personeel van de haven- en veerdienst voortaan moet betalen voor het parkeren. Zie hier. Het geldt ook voor de vrijwilligers van de brandweer, die hun auto thuis hebben staan als ze paraat moeten zijn, en voor gehandicapten. De kosten van de vergunningen, zoals wij er een hebben, gaan met 5% omhoog. Het gemeentebestuur heeft duidelijk geld nodig.

Het is een fraaie herfstdag. Quiet days. We hebben vandaag kleinkind Vajèn over de vloer, want haar moeder Tessa moet een dag extra werken. Met Vajèn in de wandelwagen lopen we over de maandagmarkt en kopen zalmshaasjes en twee dikke rolmopsen bij de viskraam. Thuis haal ik het oude poppenhuis van Esri uit de kelder en zet het in elkaar. Ze vindt het prachtig (foto hierboven). Daarna lees ik urenlang verder in de nieuwe Hermans-biografie. Aan het eind van de middag telefoon: ons autootje is klaar. Ik ga lopend naar de garage op het Papland. De rekening is nog niet klaar, die sturen ze wel op. Daar heb ik geen bezwaar tegen.   Terug naar boven

De perszaal van de rechtbank in Almelo vanochtend. Rechts in de rode cirkel RTV-Oost verslaggever Rob Vorkink

Dinsdag 03-12-2013

Vandaag is het een belangrijke dag in het strafproces tegen Jansen Steur, te weten de behandeling van zijn persoonlijke omstandigheden (het gedragskundig onderzoek) en de strafeis van de OvJ.  Om kwart over negen zit ik achter de laptop en zet de Twitter-feed op het scherm. Het is erg druk, de publieke tribune is vol. Er is een foto van de perszaal; die is ook afgeladen. In een van de lagere banken loopt RTV-Oost verslaggever Rob Vorkink (foto hierboven). Die is samen met zijn Tubantia-collega Luciën Baard, al vijf jaar met de zaak bezig. Zij ontdekten begin 2009 JS in een Duitse kliniek. Het requisitoir gaat 3,5 uur duren, weten journalisten al.

In afwachting van het begin kijk ik naar buiten. De dag begon helder maar nu trekt steeds dichter wordende mist binnen. De huizen aan de Kriekenmarkt kan ik haast niet meer zien. Na een kwartier is er al een schorsing in Almelo. De OvJ wil een ruimere formulering in de tenlastelegging; de advocaat maakt bezwaar, de OvJ zegt dat er tijdens het proces nieuwe inzichten zijn ontstaan en dat de wet het toestaat, de advocaat blijft bij zijn bezwaar, de rechtbank trekt zich terug voor beraad. Na opnieuw een kwartier wordt de verruiming afgewezen.

Nu komen er twee deskundigenrapporten aan de orde. Van een psychiater en een psycholoog. De voorzitter van de rechtsbank leest ze voor. Zij zeggen dat JS weinig openheid toonde, maar dat hijzelf zijn gedrag in de jaren op het MST 'merkwaardig' en 'niet normaal' noemde. 'Waarom ik geld stal en recepten, weet ik niet.' Hij zei dat hij verslaafd raakte en niet goed functioneerde 'als man, als vader en als arts.' Hij leed aan overwaardering van zichzelf en was tegelijkertijd ongelukkig. Dat is sedert het verkeersongeluk in 1990. 'Ik zie hoe slecht mijn normgevoel was in die tijd. Ik schaam me dood er voor, maar ik heb geleerd mijn tranen niet meer te laten zien. Deels door mijn verslaving deels door mijn impulsieve gedrag is het gebeurd.' Er wordt voorgelezen uit een treurigstemmend interview met JS' zoon: 'Mijn vader is veranderd. Ik was 13 jaar toen pappa dat ongeluk kreeg. Voor die tijd was hij niet omstreden. Zijn deur werd plat gelopen. Hij liep door ongeluk in 1990 slechter, werd monomaner, banden werden losser, samen eten werd niet vanzelfsprekend. Onverschillig geworden. Interesseerde zich niet meer voor mijn school.' Een deskundige schrijft: 'Er is sprake van sterke zelfoverschatting na het ongeluk. Hij stelde zich niet meer open voor sociale controle en hij heeft een persoonlijkheid die niet goed kan omgaan met tegenslag. Daarom vreemdere diagnoses.' Vreemd is dat de collega-neurologen van JS hem na het ongeluk niet veranderd vonden. De CT-scan die hij zelf na het ongeluk liet maken, toonde geen hersenletsel. Hij was inmiddels bij zijn vriendin gaan wonen en raakte verslaafd aan inslaapmiddelen. 'Uiteindelijk ben je dan bezig met hamers. Dormicum. Ongelooflijk dat je er 8 tot 10 per dag kunt hebben.' Maar hij dacht dat hij al die tijd goed functioneerde. 'Frappant dat niemand het merkte, mijn vrouw niet, mijn vriendin niet en mijn werk niet.' In 2003 kwam zijn verslaving echter wel aan het licht. Pas later besefte hij dat zijn verslaving effect heeft gehad op het stellen van diagnoses bij patiënten; hij was minder scherp, en liet minder ruimte om te twijfelen toe.

Merkwaardig is dat JS bij de politie gezegd zou hebben dat hij vóór zijn verslaving ook al grote problemen had en fouten maakte. Nu zegt hij tegen de rechter: 'Vanaf '96 was inzicht in eigen handelen al gereduceerd. Kon mezelf niet meer corrigeren.' Zijn verslaving maakte dat erger. Je vraagt je af hoe het mogelijk was dat niemand voor 2002 op het MST er iets van merkte (of zei). 'Natuurlijk is er sprake geweest van gewenning aan de pillen, je functioneert maar je hebt steeds grotere doses nodig om effect te hebben.' Zijn lage IQ verbaast me; het is slechts 108. Dat moet eerder een stuk hoger geweest zijn, zou je zeggen. Of zou hij de testen bewust slecht hebben gemaakt? Er is sprake van 'een disharmonisch intelligentieprofie', staat in de rapporten. Hij scoort hoog op angst, depressie en achterdocht bij psychologische testen. Hij wil zich steeds bewijzen en vindt 'narcistische bevrediging' in de spreekkamer. Het is duidelijk dat hij de patiënten zeker zoveel nodig had als zij hem. Het is zeer ironisch dat de deskundigen tijdens het onderzoek van JS zelf ook even aan beginnende dementie hebben gedacht; ze kwamen er echter op terug. In de perszaal klinkt gelach. Beginnende dementie en autisme worden ook niet helemaal uitgesloten door de onderzoekers.

JS zegt nu 'Ik kreeg pas inzicht in de problematiek 2005, 2006.' Dat was na zijn behandeling in een afkick-kliniek in Schotland. Toch ging hij daarna in Duitsland aan het werk. Nu lacht hij om de deskundigen, die met hun multicausale verklaringen 'altijd aan de veilige kant blijven.' Die deskundigen spreken ondertussen van 'opgeblazen zelfgevoel' bij JS, van 'snobisme' en 'behoefte aan bewondering en gebrek aan empathie'. Hun oordeel luidt derhalve 'verminderd toerekeningsvatbaar'. Het gevaar van herhaling is levensgroot; hij mag nooit meer dokter zijn. Tja, dat zat er wel in, ik zei altijd al dat JS zijn verdediging hierop zou grondvesten. Het verbaast niet dat hij gretig met de conclusies instemt. Maar Ernst zou Ernst niet zijn als hij het toch nog iets beter weet dan de deskundigen; die hebben - zegt hij - vergeten dat hij ook nog slachtoffer is als kind van 'foute ouders' en dus 2e generatie oorlogsslachtoffer is. (Zijn vader was Duitser en NSB'er; hij zat zes jaar gevangen na de oorlog). Zijn thuis was geen tehuis en hij kreeg ontwikkelingsstoornissen die verantwoordelijk zijn voor de feilen in zijn persoonlijkheid. Zo ziet hij dat dus en hij maakt er op de zitting een groot punt van. Tenslotte kapt de rechter hem af.

Vervolgens komt de OvJ met een nieuw punt: de vriendin met wie JS in 2000 ging samenwonen, was een ex-patiënte van hem. 'U weet toch dat dat niet hoort?' Ja, dat weet iedereen, antwoordt JS. Hij raakt wat in verwarring. Zijn advocaat springt erin en zegt dat zijns inziens er een aanvullend neurologisch onderzoek moet komen over mogelijke hersenbeschadiging bij het ongeluk in 1992. Dat is nodig in verband met het vaststellen van de mate van toerekeningsvatbaarheid. 'Toen veranderde hij van een charismatische man in een moeilijke man met narcistische trekken. Gaat een relatie aan met een patiënte, noemt zich professor, gaat stelen. In zijn hersenen ligt misschien het geheim verborgen.' Voorspelbaar vindt de OvJ een dergelijk onderzoek overbodig. Toch scoort de advocaat, de rechtbank schorst en trekt zich terug voor beraad over het voorstel. Het is een uiterst interessante zitting! Ik moet zeggen dat er bijzonder wezenlijke juridische en rechtsfilosofische vraagstukken aan de orde zijn.

Inmiddels is het twaalf uur. Buiten trekt de mist voor een deel weer op. Ik vraag me af of die zoon van JS de zaak van zijn vader volgt en wat hij ervan denkt. En zijn vrouw en die vriendin. Heeft hij die nog? Geen idee. Ondertussen stromen de zittingszaal en de perszaal weer vol. Ik schat in dat de rechtbank, om de uiterste zorgvuldigheid in acht te nemen, het verzoek van de verdediging zal honoreren. Maar de rechtbank wijst het af en schorst voor de lunch. Die weigering kan in een eventueel hoger beroep een belangrijk verwijt zijn, dunkt me.

Om één uur begint de OvJ aan het requisitoir. Het zal vier uur duren, zegt ze. 'Tien jaar geleden verzocht MST JS het ziekenhuis te verlaten', vervolgt ze. (Verzócht? Wat heet! JS wilde niets anders dan terugkomen in MST. Ik moest hem immers dwingen om 'vrijwillig' te vertrekken. Met een regeling overigens, waar het toenmalig OM nota bene mee instemde, laten we dat vooral niet vergeten!). 'We gaan in deze zaak verder dan de commissies Lemstra 1 en 2', zegt de OvJ. Flinke taal, ik ben benieuwd. 'Nu, tien jaar later hoort hij zijn strafeis. Hij heeft onnoemelijk veel leed veroorzaakt. Hij heeft het vertrouwen van de samenleving in de kwaliteit van de zorgverlening beschadigd. Hij gebruikte zijn patiënten als proefkonijnen. Om zijn eigen interesse in bepaalde ziektebeelden te bevredigen. Het leidde nooit tot een serieuze publicatie. Hij werkte als een solistisch opererend arts die geen tegenspraak duldde.' De OvJ zegt opzet te kunnen bewijzen. Veel van JS' misdragingen zijn niet strafbaar (gebrekkige dossiers bijhouden, met asbak gooien, schreeuwen en om cadeautjes vragen, bv.). Verjaring zou geen probleem zijn. Ze citeert de Eed van Hippocrates (die artsen overigens niet afleggen). Daar heeft JS zich niet aan gehouden, hij heeft zijn patiënten niet lege artis en met informed consent behandeld. Dus mishandeld, hij negeerde protocollen en richtlijnen. De RvB van MST wees hem daar enige malen op (Freek Linnebank in 1998, ik in 2003). De aanwezige journalisten registreren dat JS aandachtig luistert naar de officier, zonder zichtbare emotie en met de armen over elkaar. De OvJ zegt dat de verminderde toerekeningsvatbaarheid van JS (die ze erkent) voorwaardelijke opzet niet uitsluit. Dus is JS strafbaar. De eis zal daarom neerkomen op een mengeling van straf en behandeling, denk ik. Misschien TBS?

Na een uur is de inleiding van het requisitoir klaar. De OvJ bespreekt nu de patiëntencasussen. Ze spant zich in om ondermeer te betogen dat psychisch letsel ook lichamelijk lijden impliceert. Er is bij de patiënte die zelfmoord pleegde sprake van zwaar lichamelijk letsel, de dood tot gevolg hebbend. Na een korte schorsing: als de diagnoses van JS hadden geklopt, waren vele patiënten in de zaal er nu niet meer geweest. JS schudt het hoofd. Uit de dossiers komt een haast niet te verwoorden hoeveelheid leed naar voren, zegt de OvJ. Er zijn veel meer slachtoffers dan de negen, die hier zijn. Hun levens stonden in het teken van een ziekte, die ze niet hadden: verhuizingen, verlies banen, echtscheidingen, sociaal isolement, financiële ellende en ziekte door medicijnen. JS kijkt met gevouwen handen naar beneden, aldus een journalist. Volgt een eindeloze litanie van missers, fouten en onhebbelijkheden van JS. Dan breekt opeens de advocaat in, die protesteert dat de OvJ ten onrechte een deskundige van de verdediging in twijfel trekt. 'Een hoogleraar zo afmaken vind ik niet fair.' De rechtbank lijkt hem gelijk te geven en wil er later op terugkomen. De OvJ vervolgt haar litanie en in alle gevallen concludeert ze dat de diagnose onjuist was en de behandeling schadelijk.

Een pauze van een kwartier. Ik ben stijf van het zitten. Buiten wordt de mist weer dikker. De rechtbank wijst na de pauze een aanvullend deskundigenrapport, dat de OvJ had willen inbrengen, af. Die gaat verder. De diefstal van receptenpapier van collega's en voorschrijven op namen van anderen acht ze bewezen. Het vervalsen van MMSE-scores voor de financiering van Exelon idem. De diefstal van 88.000 euro van de Lewy Body Project Stichting ook. JS gaf deze feiten al eerder toe. geschuifel in de zaal, nu gaat de eis volgen. Maar eerst krijgen letselschadeexpert Yme Drost en de Twentse journalisten Luciën Baard en Rob Vorkink een complimentje voor hun vasthoudendheid. Nu verwacht ik de obligate sneer naar de ex-bestuurderen van MST. Maar dat valt mee: 'Verwijten aan ziekenhuisbestuur zijn niet altijd terecht', zegt de OvJ. 'Bestuurder Henk Bijker zei dat het handelen van een arts in black box gebeurt, in de spreekkamer. De collega-specialisten moeten waarschuwen.' Moeten de ex-bestuurders dan niet vervolgd worden? Daar wil ze niet op ingaan. Dan volgt eindelijk de eis: zes jaar onvoorwaardelijk gevangenisstraf en onmiddelijke inhechtenisneming aan het eind van het proces op de 17e december. Dus na de repliek en dupliek. Want ze acht JS 'vluchtgevaarlijk'. Hij moet ook de slachtoffers schadeloos stellen. Merkwaardig dat er niet meer over een behandeling van JS wordt gerept in de eis. Hij was toch verminderd toerekeningsvatbaar? Maar mogelijk is dat 'verwerkt' in de eis, omdat die de helft bedraagt van de maximale straf van 12 jaar. En mogelijk denkt de OvJ ook wel dat die man, nu 68, niet behandeld hoeft te worden omdat hij toch nergens meer als dokter aan de bak kan komen?

Het is bijna vijf uur en de schemering mengt zich met de mist. Ik sluit af en ga de benen even strekken. Benieuwd naar de commentaren, vanavond. Terug naar boven

Woensdag 04-12-2013

De maandelijkse update van de gemiddelde wereldtemperatuur in de lagere atmosfeer is op tijd. De maand november 2013 is in de plus (+ 0,19^o Celsius), net als de voorafgaande maanden.

Op de website van RTL-nieuws lees ik het commentaar van Van Gaal, de advocaat van Jansen Steur, op de strafeis van de OvJ: 'Veel te zwaar en helemaal doorgeslagen.' Waarom de OvJ JS 'vluchtgevaarlijk' noemt, begrijpt hij niet. 'Waar dat ineens vandaan komt, is mij onduidelijk.' Volgens de advocaat voelt JS zich 'totaal verslagen' door de strafeis. Zou hij gedacht hebben dat hij er op een of andere manier aan een veroordeling zou kunnen ontkomen? Het uiteindelijk vonnis kan overigens nog best een eind afwijken van de eis.

Gisteravond zag ik op TV de reacties van een van de slachtoffers, meneer El Haddad, vergezeld door zijn vrouw en zijn dochter. Zij waren zeer tevreden met de strafeis. Ook letselschadeadvokaat Yme Drost was content.

Later luister ik een audiofragment van Radio 1 terug, waarin RTV-Oost journalist Rob Vorkink zegt dat de eis JS niets doet. Hoe hij dat weet, zegt hij helaas niet. Hij maakt ook gewag van een bijeenkomst die de slachtoffers van JS gisteravond hielden. Daar zouden ze ondermeer besproken hebben of ze alsnog aangifte tegen de ex-bestuurders van MST zouden doen. Hoe dat is afgelopen, meldt hij niet. De affaire schijnt nooit te mogen ophouden. Overigens snap ik het niet goed. Het OM heeft nog steeds een vooronderzoek naar ons als ex-bestuurders niet afgerond. Mogelijk wacht men het vonnis in de strafzaak van JS af.

In Syrië hebben strijders van het extremistische Al-Nusra twaalf nonnen weggevoerd uit een klooster in het overwegend christelijke stadje Maalula. Dat ligt in de bergen ten oosten van Damascus, niet ver van de Libanese grens. Men spreekt er nog steeds het Aramees uit de tijd van Christus. Of de nonnen werden ontvoerd of geëvacueerd is niet duidelijk. Volgens het artikel zouden ze 20 kilometer noordelijk in Yabroud zijn ondergebracht. Maar er staat ook dat ze worden vastgehouden in het Sint Thecla klooster en dat is in Maalula. De paus in Rome heeft inmiddels om hun vrijlating gevraagd. Er wordt al maandenlang gevochten bij en om het stadje, dat we eind september 2010 nog bezochten. Inwoners vertellen dat diverse kerken werden beschadigd. De nonnen hadden het niet slechter kunnen treffen, vrees ik. Religieuze tolerantie staat niet in het vaandel van de islamitische extremisten van Al-Nusra, dat is geassocieerd met Al Qaeda.

Geleidelijk aan wordt het een miezerdag. Morgen, Sinterklaasdag, wordt een zuidwesterstorm verwacht. Sicilië is daaarentegen even van de lagedrukgebieden af. Ik rijd naar de Bruna in het Piazza Center om er vier delen 2 in consignatie af te geven. De filiaalhouder geeft ze een mooie plek vooraan. Terug naar boven

Donderdag 05-12-2013

Sinterklaasdag. In de loop van de dag zal een fikse noordwesterstorm over de Noordzee en ons land trekken. Het KNMI gaf een waarschuwing uit voor extreem weer. In de districten Texel, Harlingen, Rottum en Delfzijl zal Bf 10 komen te staan (zware storm), in de Duitse Bocht zelfs NW Bf 11 (zeer zware storm). Aan onze kust draait de storm meer naar het westen en zuidwesten. Bij een storm uit het noordwesten denkt iedere wat oudere Nederlander aan februari 1953, het jaar van de watersnoodramp in Zeeland en de Zuidhollandse eilanden. Sindsdien is de kustbescherming sterk verbeterd door o.a. de Deltawerken. De toekomst zal leren wanneer al die zeedijken en kunstwerken weer ophoging en verbetering behoeven door de stijging van de zeewaterspiegels in de wereld. Hoe zit het daarmee trouwens?

In het ‘Business As Usual’ scenario RCP8.5 uit het jongste IPCC-rapport gaat het nu om een zeespiegelstijging van 45 tot 82 cm over 2081-2100 t.o.v. de periode 1986-2005. Het is een gemiddelde, dus in sommige gebieden kan het meer of minder zijn. Het KNMI rekent voor ons land op een stijging van maximaal 85 cm in deze eeuw (zie hieronder).

In 2008 maakte de Deltacommissie in opdracht van het KNMI een rapport over de stijging langs de Nederlandse kust voor de jaren 2100 en 2200. Op basis van dit onderzoek spreekt de Deltacommissie over een maximale zeespiegelstijging in 2100 (ten opzichte van de periode 1990 tot 2000) van 120 centimeter.  Hoger dus dan het hoogste KNMI'06 scenario, dat uitgaat van 85 centimeter. Het verschil zit hem erin dat de commissie uitging van 6^o stijging (tot 2100) van de gemiddelde wereldtemperatuur en het KNMI van 4^o. Uit analyses blijkt dat ons land een stijging van 1 tot 1,5 meter in deze eeuw in beginsel goed aankan, door het ophogen van de dijken en het opspuiten van zand langs de kust. Maar er zullen ook problemen ontstaan bij de grote rivieren. Er zal meer zout water binnendringen. De grotere waterafvloed kan moeilijker weg naar zee; de rivierdijken moeten dus ook opgehoogd worden. Hoelang kunnen we daarmee doorgaan? Of liever: de generaties na de onze. Niemand weet dat. Toekomstvoorspellingen langer dan 200 jaar zijn van geen enkele kant betrouwbaar.

Vanochtend vroeg is er nog niks aan de hand. Het is rustig. De opkomende zon kleurt de onderkanten van de lage bewolking roze en rood. Ik stap in het autootje en rijd naar de Rivas-prikpost in Oost. Volgende week is het halfjaarlijks contrôlebezoek aan mijn uroloog. Dan hoor ik of de PSA in mijn bloed is gestegen. Ans haalt haar vriendin Jannie op om samen naar haar moeder in het verzorgingshuis te gaan. Om een uur of elf geeft het KNMI weeralarm: code rood voor de provincies Groningen, Friesland en Noord-Holland. Vissers zoeken overal de havens op. Om 12 uur meet men op de Noordzee gemiddeld 115 - 130 km/uur wind, bijna Bf 12. Er kunnen golven van 10 meter voorkomen. Ik loop even naar de rivier. Inderdaad ZW-wind. Windvlagen schudden de kale kruinen van de kastanjebomen op Buiten de Waterpoort. Thuis kijk ik naar de voorspelde waterhoogten voor vannacht. Vlissingen is het meest kritiek met 15 cm boven het alarmpeil. Dat is vannacht om 04.00 uur. Aan het eind van de middag zal men de waterkering in de Oosterschelde sluiten. De storm heet afwisselend Xaver en Sinterklaasstorm.

Om 14.00 uur worden de treindiensten in het noorden stilgelegd. Behoorlijk wat mensen dreigen hun Sinterklaasavond te gaan missen. Wat zou het nu een teleurstelling zijn als de storm voorbijraast zonder dat er ook maar iets gebeurt. In het noorden wordt voor vannacht dijkbewaking ingesteld. Op Terschelling komt nu het buienfront over (zie boven); men meldt hevige regen- en hagelbuien. Na 15.00 uur komen de eerste meldingen van omgewaaide gevels, bomen en vrachtwagens en afgewaaide takken en dakpannen. In Amsterdam gaat de Albert Cuijpmarkt niet door. Tot dusver is het allemaal minder heftig dan tijdens de herfststorm van eind oktober.

Ondertusen doet premier Rutte iets waar ik helemaal achter kan staan: namens de VVD en liberale partijen in Europa draagt hij Guy Verhofstad voor als nieuwe voorzitter van de Europese Commissie. Ook Pechtold zou ermee hebben ingestemd. De rest van de oppositiepartijen is boos.

In België evacueert men preventief voor het verwachte hoge springtij vannacht een wijk in de badplaats Bredene. Dat gebeurt ook in het Britse Great Yarmouth aan de oostkust. Hier in Holland begint vroeg een extra drukke avondspits. In Haarlem vliegen dakplaten van een lokatie van het Kennemergasthuis. In Dordrecht stapelt men zandzakken om de kwetsbare binnenstad te beschermen. Tot zover. In het noorden beginnen de eerste treinen weer te rijden. De storm neemt daar alweer af. Maar het springtij komt nog. Waarom volg ik dit allemaal? Ik probeer me een beeld te vormen hoe een toekomst met frequenter en heviger stormen bij een hoger zeewaterpeil eruit zou kunnen zien. Overdreven? Daar twijfel ik aan. Terug naar boven

Nelson Mandela (1918 - 2013)

Vrijdag 06-12-2013

De dood van Nelson Mandela overschaduwt het andere nieuws. Ook dat van het hoge water van vannacht. Dat bereikte bijna het niveau van de watersnoodramp in 1953, maar de Nederlandse kustverdediging doorstond de test zonder problemen. In Dordrecht liep een deel van de binnenstad onder water. Elders stonden kades onder water zoals in Harlingen en Rotterdam. Hier op 't Eind woeien gisteravond delen van de dakbedekking van een pand af en belandden op straat. Een paar geparkeerde auto's werden beschadigd. Gelukkig stond ons autootje aan de overkant op de Kriekenmarkt. We hadden er overigens helemaal niets van gemerkt. We keken namelijk naar de DVD-film 'A Late Quartet' (Yaron Zilbermann, 2012), een film over de trubbels binnen een strijkkwartet met een prachtige rol van Christopher Walken als een oudere cellist met een beginnende Parkinson. Beethovens Strijkwartet opus 131 heeft ook een hoofdrol in de film. Ook de zangeres Anne Sofie van Otter speelt een kleinere rol. Ondanks de prachtige muziek stelde de film me wat teleur. De karakters en hun belevenissen waren nogal oppervlakkig, vond ik.

Vandaag regen, hagel, natte sneeuw en harde wind. In de ochtend valt er dichte natte sneeuwbui. We gaan samen op bezoek bij de moeder van Ans in haar verzorgingshuis. Daarna tuigen we thuis de beide kunstkerstboompjes op (foto hier), eentje voor in de kamer en eentje in de serre. Nog steeds domineert de dood van Mandela het nieuws. Interessant is wat zijn mede-Nobelprijswinnaar F.W. de Klerk over hem in De Volkskrant zegt. Het is eindelijk eens een licht kritische noot over een man die door iedereen als een halfgod wordt geprezen. 'Mandela en ik zijn goede vrienden geworden', zegt hij, 'maar zijn partij, het ANC, is erg negatief over me. Dat is kleinzielige partijpolitiek.' De Klerk wordt 'een generaal van de aftocht' genoemd, een kenschets die bijvoorbeeld ook van toepassing is op iemand als Gorbatsjov, die het einde van het Sovjet-bewind inluidde. Ondanks zijn grote bewondering voor Mandela constateert De Klerk dat hij in de periode van historische onderhandelingen tussen aartsvijanden soms ook 'ruw en oneerlijk' kon zijn. Kennelijk heeft dat hem, De Klerk, frustraties bezorgd. Natuurlijk, het was een strijd op leven en dood die beëindigd moest worden. Het si aan beiden te danken dat iets, dat zó onwaarschijnlijk was, gelukt is. Terug naar boven

True Colours in 'De Elzenof'. De 2e van links is Barbara

Zaterdag 07-12-2013

Ieder jaar is er een klein festival voor akoestische muziek in het Dalems dorpshuis 'De Elzenhof'. De 'Free Acoustic Music party 2013'. Vorig jaar waren we er ook. Dit jaar wordt de nieuwe band 'True Colours' van Ans' dochter Barbara gelanceerd. Overigens blijft ze ook in 'Pleasure' zingen, haar oorspronkelijke band. Het nieuwe ensemble is een initiatief van muzikant Walter de Lima. De drie dames zingen in 'close harmony' en daar moet goed op geoefend worden. Maar ze brengen het er vanmiddag goed af.

We blijven de rest van de middag naar verschillende bands luisteren. Er zijn veel bekenden uit de Gorcumse muziekscène. Die was in de jaren '60 tot '90 erg produktief en gevarieerd (lees het boeiende boek 'We want more, 50 jaar popmuziek in Gorinchem' van o.a. journalist Piet Augustijn, uit circa 2010). Ook nu lijkt er weer een opleving aan de gang. Leuk dat zoveel kinderen en kleinkinderen van Ans er deel van uitmaken.

Later drinken we een borrel bij ons aan de overkant bij Wiger & Arina. Verder niets te melden. Terug naar boven

CD's van Pleasure vanmiddag in de aanbieding

Zondag 08-12-2013

We zitten dezer dagen volop in de oude sixties-rock. Vanmiddag waren we naar het optreden van Ans' oudste dochter Barbara met haar band Pleasure in het oude stadhuis van Gorcum op de Markt (tegenwoordig het Gorcums Museum). Daar is een tentoonstelling over de jaren '60; ik schreef er al eerder over toen een wethouder bij de officiële opening de hennepplantjes liet weghalen. Barbara en haar band spelen in de raadszaal van de vroede vaderen, omringd met mooie oude schilderijen. De mensen in de zaal swingen vol enhousiasme mee en de band kan haast niet stoppen en speelt door, ver na sluitingstijd. Elvis, de Beatles, de Kinks en de Stones.  Een mooie middag! Hiernaast en hier twee andere foto's. Ze verkochten ook aardig wat CD's.

Daarna komt iedereen bij ons eten. We hebben niets in huis, maar we laten gewoon wat Griekse maaltijden bezorgen. Morgen gaan we naar Den Haag voor de wereldpremière van een nieuwe compositie van mijn zoon Bas in het Korzotheater.   Terug naar boven

Bas loopt het toneel op om de musici te bedanken en het applaus in ontvangst te nemen. Links pianist Renán Zelada. Saxofist Daan van Koppen (rechts) loopt juist weg

Maandag 09-12-2013

Een bijzondere dag: vanavond is de wereldpremière van een nieuwe compositie van mijn jongste zoon Bas. 's Ochtends moet ik echter eerst naar het ziekenhuis voor een contrôlebezoek aan de poli oogheelkunde. Ik tref er een oude bekende, Saskia, een oogarts die ik vroeger nog heb aangenomen. Leuke ontmoeting! Op het secretariaat praten we bij. Wat? Nou, wat er zoal met ieder gebeurd is. Dat is nogal wat. We hebben elkaar zo'n 14 jaar niet meer gesproken. De uitslag van de contrôle is dat mijn ogen (ondanks hoge bloeddruk en suiker) 100% in orde zijn. De bloedvaten op mijn netvlies zien er gezond uit. Tevreden loop ik om het ziekenhuis heen naar verzorgingshuis Clara, waar Ans bij haar moeder wacht. Na de koffie rijden we naar het station.

We stuntelen wat bij de kaartjesautomaat, maar het lukt om voor Ans een geldig vervoersbewijs voor de Arriva-trein naar Dordrecht te verkrijgen. In de MerwedeLingelijn. Ans met een papieren kaartje, ik met de OV-chipkaart die ik nog had. Ik heb er echter geen andere ervaring mee dan in de interliner naar Utrecht. In Dordrecht meld ik me met de kaart af bij een paaltje van Arriva. We hebben nog enkele minuten om over te stappen op de Intercity naar Den Haag. Maar waar kan ik bij NS inchecken? Na enig zoeken vind ik bij de uitgang een aantal van die paaltjes, maar ze reageren met een rood signaal op mijn kaart. Dan maar snel naar het perron en de trein in. Onderweg komt een conducteuse (of hoe heet een vrouwelijke conducteur?) langs; ze zegt dat ik verzuimd heb om eerst mijn kaart bij NS te activeren. Oh. 'Doet u het maar in Den Haag', zegt ze vriendelijk, 'bij iemand met een rood petje op, dat zijn onze stewards en die helpen u wel.' Ach, oude mensen uit de provincie, zie ik haar denken.

We zijn snel in Den Haag, Station Holland Spoor. Na enig zoeken vinden we een man met een rode pet. Hij helpt me om mijn OV-kaart bij een automaat te activeren. In elk geval kan ik vanavond wel legaal in de trein zitten. We zien een bord richting 'Centrum' en lopen de stad in, verbaasd over het grote aantal allochtonen en allochtone winkels. Even verderop komt een moskee uit. Bebaarde mannen in djellaba rijden in hun scootmobielen over het trottoir. Dit is een heel andere wereld dan Gorcum. Verderop lopen we onder een hoge Chinese poort door. Nu zijn er overal Chinese winkels en restaurantjes. Chinatown in opkomst, of is dit hier altijd geweest? We strijken neer in een tearoom waar we de weg willen vragen. Opeens bedenk ik - nu pas! - dat ik natuurlijk gewoon op mijn smartphone onze lokatie en de route kan opzoeken. Op open zee heb ik nooit moeite met navigatie maar hier in de grote stad gedraag ik me als een hoogbejaarde stuntel.

Zo vinden we snel het Korzotheater, een smalle, moderne gevel in een straatje - de Prinsestraat - met veel exotische restaurants. Zo, dat weten we alvast. Maar er is nog tijd genoeg, dus we gaan de stad bezichtigen. Ondermeer de Gevangenenpoort en het Binnenhof (2 foto's hier). Hier kun je  zomaar BN'ers tegenkomen. Inderdaad, op het plein voor het gebouw van de Tweede Kamer fietst verslaggever Ron Fresen voorbij en even later loopt D'66 kamerlid Wouter Koolmees ons tegemoet. Voor Nieuwspoort staat een cameraploeg iemand te interviewen die we niet herkennen. Tenslotte lopen we door station Den Haag Centraal en is het tijd om Bas te bellen. We spreken af voor het gebouw van New Babylon. Na een kwartier komt hij eraan met een vriend uit Utrecht, Chris. Met zijn vieren gaan we terug. De jongens lopen voor ons uit. Ze scheppen op over meisjes, horen we.

Op de hoek van de straat met het Korzotheater eten we in een sushi-restaurant van de Sumo-keten. Voor Chris is het de eerste keer dat hij Japans eet. Het is gezellig (foto hier). We drinken thee en warme saké. Trots laat Bas zijn partituur zien (hiernaast) Hij legt uit dat zijn stuk, voor tenor saxofoon en piano, 'losjes gebaseerd' is op een schets van Hiëronymus Bosch. Naar de vele kwelduivels in zijn schilderijen werd hij 'Den Duvelmakere' genoemd en zo heet het stuk van Bas ook. Het zal twee delen kennen: 'Het woud heeft oren'(deel 1) en 'Het veld heeft ogen' (deel 2). Dat verwijst naar een raadselachtige schetstekening van Bosch (zie hieronder). Daarop zie je inderdaad twee oren in het bos en op het veld ervoor 7 ogen, in de grond.

In een holle boomstam zit een uil en onderaan de stam een vos en een haan. Zie hier voor verder uitleg over de schets. Vanavond horen we alleen deel 1 van de compositie, want de partituur van deel 2 is nog niet af.

Om zeven uur lopen we naar het theater. Bas en Chris blijven voor de deur staan om te roken. De toegang is vanavond gratis. Het programma vermeld: KC Lab, december 2013. KC slaat op Koninklijk Conservatorium. Er worden zeven stukken van leerlingen ten doop gehouden. Bas komt als tweede. Geleidelijk aan stroomt het publiek binnen. Veel studenten van het conservatorium, vermoeden we, verbaasd over hoe jong ze allemaal zijn. Opeens een bekende: Liesje, mijn eerste ex (niet de moeder van Bas), komt ook luisteren. Dat is aardig! Ze woont hier om de hoek.

Om half acht worden we de zaal in gemaand, een verrassend ruime zaal voor een theater van vanaf de straat zo smal oogt. We nemen aan de zijkant op de tweede rij plaats. De eerste compositie is een soort donker geluidsbehang (zo heet zoiets!), dat goed in het gehoor ligt, voor tenor, contrabas, pauken en een grote gong. Dan is Bas. Na het opruimen van de instrumenten rijdt men een vleugel op het podium en plaatst twee microfoons. De pianist en de saxofonist kijken elkaar aan en beginnen. Er volgt een wat melancholieke maar sierlijke compositie, waarbij de beide instrumenten elkaar in een strak ritme omspelen. Het stuk van tien minuten ontroert me, natuurlijk vooral omdat het van mijn kind is, maar het klinkt erg mooi en geestig. Bas zit boven me, op de volgende rij. Ik zie hem en profil, hij luistert aandachtig, zijn gezicht staat gespannen en ernstig. Ik geloof niet dat ik hem zo ken. Er komt voor iedere ouder een moment van besef dat je kind geen kind meer is (maar het wel altijd zal blijven) en dat het volwassen is geworden. Dat is nu, geloof ik. Bas heeft iets aan de wereld teruggegeven, denk ik sentimenteel, wat mooi. Ik probeer zonder flits foto's te maken. Flitsen mag vast niet, denk ik. Ze zullen wel onscherp zijn (inderdaad, zie toch een hier). Gelukkig wordt er een geluidsopname gemaakt. Die zal ik nog een keer laten horen. Na het stuk gaat het licht weer aan. De musici buigen voor het applaus. Men roept Bas naar voren. Daar staat hij in zijn nieuwe driedelige componistenkostuum en buigt ook. Dan is het voorbij. Het volgende stuk is een zangstuk in Braziliaans Portugees op basis van een boek van Oswald de Andrade. Het is uit 1933 en gaat over een anti-held. Het eerste lied begint aldus: 'Eu fui o maior onanista de meu tempo' ('ik ben de grootste onanist van mijn tijd') de compositie is van Cristiano Melli en hoewel de zangeres haar uiterste best doet, begeleid door de vleugelpiano, kan ik me er niet op concentreren.

In de pauze feliciteren we Bas. 'Ben je tevreden?', vraag ik. 'Jawel', zegt hij en grijnst, 'alleen was de pianist op zeker moment het spoor helemaal bijster.' Daar heb ik niets van gehoord. We nemen afscheid omdat we moe zijn en het nog een eind lopen is naar het station. Op Holland Spoor reageert het incheckpaaltje nu wel op mijn OV-kaart. Er is meteen een snelle intercitytrein naar Dordrecht. Het MerwedeLingelijn-treintje arriveert na zes minuten. Van het openbaar vervoer niets dan goeds, zeggen we tegen elkaar. Op het parkeerterrein naast het Gorcums station staat als enige nog ons autootje. Bij de slagboom hebben we moeite met betalen. Moet met een chipknip en die heeft te weinig saldo. Het duurt even voor we in de gaten hebben dat er aan de andere kant een oplaadunit staat. Zo bereiken Jut & Jul uiteindelijk toch hun knusse appartementje op de sluis. Terug naar boven

Affiche voor deel 2 in Boekhandel 'De Wingerd'

Dinsdag 10-12-2013

Ernst Jansen Steur hoeft niet voor Kerstmis naar de gevangenis, lees ik in het nieuws. Het OM had dat wel geëist met het oog op 'vluchtgevaar', maar de rechtbank sprak uit het niet nodig te vinden. Omdat hij 'sinds het begin van deze zaak in 2009 volledige medewerking verleend. Daarom zien wij geen aanleiding voor voorlopige hechtenis.' ik heb gisteren het pleidooi van de advocaat van JS niet gevolgd, omdat we naar den Haag waren. Maar wat ik nu erover lees levert geen verrassingen op.

Het is een mooie, rustige herfstdag. Gisteren trouwens ook al en morgen en overmorgen ook. In Marina di Ragusa is het ook rustig. Wel iets kouder dan in november, de middagtemperatuur loopt op tot maximaal 18^o. 's Nachts is het een graad of zeven. Vanmorgen maak ik het verslag van gisteren, de première van de compositie van Bas. Terwijl Ans 's middags naar Barbara gaat om samen boodchappen te doen, loop ik even de stad in. Hoe zit het met de verkoop van mijn boek? In Boekhandel 'De Wingerd' in de Arkelstraat lijkt het stapeltje wat kleiner geworden, maar hoeveel lagen er ook weer? In elk geval zie ik dat ze nu ook het affiche van deel 2 hebben opgehangen (zie foto hierboven). Niet erg zichtbaar, maar je kunt nu eenmaal niet alles hebben. Mooi is dat er nu een eerste review van deel 1 op Bol.com staat, geschreven door TenPages-auteur Marion Poeste-Thomas. 'Mooi geschreven' heet de recensie.

De rest van de dag verdiep ik me verder in de nieuwe Hermans-biografie van Willem Otterspeer. Interessant is het hoofdstuk over de liefde van de student Hermans voor het meisje Truusje (Puck) Esser. Deze affaire speelt zich af in de tweede helft van de oorlog. Puck Esser was in die tijd al vier jaar verloofd met een ander; ze hield Hermans desondanks een jaar lang aan het lijntje. In de bekende 'Fotobiografie' uit 1969 staat een (naamloze) foto van haar. Het bijschrift van Hermans luidt: 'Ik word verliefd, wat niet goed afliep. Enfin, later werd ik opnieuw verliefd.' Otterspeer schrijft evenwel: 'Ze was misschien wel de grootste liefde uit Hermans' leven.' Truusje zou ondermeer figureren in de roman 'Ik heb altijd gelijk' uit 1951, waar ze Ernie heet. Nog duidelijker komt de ongelukkige affaire voor in de kleine roman 'Madelon in de mist van het schimmenrijk', (1994) een uitgebreide versie van het Boekenweekgeschenk dat een jaar eerder verscheen. Daar heet ze Madelon. Op de achterflap staat een foto waarop een jonge Hermans zich tegen een meisje op een divan aanvlijdt. Bij de publicatie van het boek was Truusje al overleden. Later kwam ook uit dat Hermans zijn dichtbundel 'Kussen door een rag van woorden' (in eigen beheer in 1944 uitgegeven) aan haar had opgedragen ('Voor T.'). Veel van die gedichten gaan over een verloren liefde. Reden genoeg voor me om de bundel en die kleine roman van 131 bladzijden nog eens door te lezen. Terug naar boven

Viswedstrijd voor het raam in de haven

Woensdag 11-12-2013

Al eerder maakte ik gewag van het gerucht dat een groep patiënten/slachtoffers van Jansen Steur overwegen om van het OM te vergen ook de ex-bestuurders van MST te vervolgen. Vandaag meldt Tubantia dat ze kennelijk de knoop hebben doorgehakt en in een brief het OM hebben verzocht om zeven oud-bestuurders strafrechtelijk te vervolgen. Ze vinden dat ons 'medeplichtigheid' verweten kan worden, omdat we niets deden terwijl we - zeggen ze - ervan op de hoogte waren dat JS foute diagnoses stelde. Letselschadespecialist Yme Drost is ook weer betrokken, lees ik. Ze doen hun best maar. Hoe deerniswekkend het eigen lijden van de gedupeerden ook moge zijn, ze zijn bij mij aan het verkeerde adres. Ik heb JS eruit gewerkt en pas daarna kwamen de foute diagnoses aan het licht. Had ik dat eerder geweten, dan had ik hem er eerder uitgegooid, zo simpel is dat. Het OM heeft al in 2009 een vooronderzoek tegen de ex-bestuurders ingesteld, maar tot dusver nooit aanleiding gezien om vervolging in te stellen. Misschien wacht men de uitspraak van het tuchtcollege eerst maar eens af; dat zou ik ook doen, geloof ik. Mocht het OM overigens niet willen vervolgen, dan is er nog een andere mogelijkheid. De patiënten kunnen een bijzondere klachtenprocedure starten en de zaak rechtstreeks aan een gerechtshof voorleggen. Dat moet dan beslissen.

Wie zijn overigens die zeven oud-bestuurders? Ik vraag het aan Luciën Baard van Tubantia. Het zijn Kingma, interim-bestuurder Overkamp, Ramaker, Bijker, bestuurssecretaris Ten Vergert, Veltman (vz raad van toezicht) en ikzelf. Mijn voorganger Freek Linnebank ontspringt de dans, vanwege verjaring neem ik aan. Wat me nog het meest irriteert is dat ook nu weer niemand het over de collega-neurologen van JS heeft. Hoe is het mogelijk? Als die hun plicht hadden gedaan en tegen me hadden willen praten, dan was JS veel eerder aangepakt. Dan was een aantal patiënten veel ellende bespaard gebleven.

Wat begint de dag vandaag mooi! Een stralend heldere hemel overwelft stad en wallen. Voor de deur is een viswedstrijd aan de gang; de vissers zitten lekker in het zonnetje naar hun dobbers te turen (foto hierboven). We gaan om twaalf uur naar Ans' moeder in het verzorgingshuis. Ze zit warempel aangekleed aan haar tafel te eten en is in een goed humeur. Later loop ik naar huis, terwijl Ans wat langer blijft. In het Piazza Center zie ik bij de Bruna dat mijn boek (deel 2) zeer prominent op de tafel ligt, naast Mandela. Bien étonnés. Deel 1 staat eronder op een richel. Zie foto hier. Ik tel ze; er zijn alweer exemplaren verkocht.

Op de terugweg loop ik even bij Anja Kok langs in Boekhandel Cursief langs voor een gezellig praatje. Thuis verdiep ik me weer in W.F. Hermans. Zijn verhaal 'Madelon in het schimmenrijk' uit 1993/1994 begint me meer en meer te boeien. De impact van de ongelukkige liefdesgeschiedenis op de hoofdpersoon is inderdaad groot, groter en pregnanter dan ik uit de biografie opmaakte. De lugubere en desolate sfeer van de hongerwinter in Amsterdam draagt er veel aan bij. Uiteindelijk doodt hij, vervuld van liefdesverdriet, min of meer per ongeluk een Duitser en trekt zich met een onbehandelde schotwond terug in een kamertje met uitzicht op de achterkant van het Binnengasthuis om er te sterven. Dat geeft iets aan van hoe verslagen Hermans zich toen zelf voelde, zou je denken.

Buiten trekt dichte mist over de sluis en de huizen aan de overkant de haven in. Weg zon. Later, als Ans allang weer thuis, komt Barbara op de thee met Esri en Vajèn. Terug naar boven

In de nieuwe entreehal van het Beatrixziekenhuis

Donderdag 12-12-2013

Een stille dag, overgoten met zon. We moeten om tien uur in het ziekenhuis zijn voor mijn halfjaarlijkse contrôle bij de uroloog. De wachtruimtes van de urologie en de gynaecologie liggen naast elkaar en zijn goed vol. Ik meld me bij de balie en we nemen plaats. Nog steeds is het een vreemd gevoel weer in deze ruimtes te vertoeven, die ik gekend heb als mijn broekzak. Maar dat geldt niet overal; het ziekenhuis is in de afgelopen paar jaar ingrijpend verbouwd. Ik ben ondanks mezelf toch aardig gespannen. Natuurlijk heb ik sinds de diagnose al vier tamelijk onbekommerde jaren achter de rug en is de prognose van een behandeld prostaatcarcinoom in het algemeen goed, maar mijn tumor was een agressieve vorm. Zal mijn PSA sinds juni gestegen zijn? Na een half uur wachten zijn we aan de beurt. René Gilhuis roept ons binnen.

'Hoe gaat het?', vraagt hij.

'Prima. Geen klachten. Hoe zit het met mijn PSA?'

'Dat weet ik niet', zegt hij en wendt zich naar zijn computerscherm.

'Ah! Lager dan 0,1! Net als een halfjaar geleden.'

Ik voel me gigantisch opgelucht. Feestelijk haast.

'Dat voelt alsof ik zomaar een halfjaar vakantie krijg!'

'Dat is ook zo', zegt René. 'Kom over een halfjaar maar terug.'

Ik weet dat het eens een keer anders zal zijn. Maar nu niet. Met lichte tred verlaten we de polikliniek. In de nieuwe entreehal gaan we koffie drinken. We ontmoeten diverse bekenden van vroeger. Leuke gesprekjes. Verwonderd kijken we rond. Het ziet er allemaal mooi, ruim en nieuw uit. Ik herken de stijl van de architecten van EGM, zoals ik die eerder dit jaar ook in de ziekenhuishal van het Albert Schweitzer zag. Anders dan vroeger, maar zeker functioneel en rustgevend. Zie de foto hierboven.

Nog steeds vervuld van een lichtvoetig geluksgevoel lopen we rond. We treffen opeens Lammie Stel, de vrouwelijke dominee die ik eind jaren '80 als geestelijk verzorger aanstelde, zeer tegen de zin van de rechtzinnige vleugel in wat toen nog het ziekenhuisbestuur was. In een interview met een lokale krant zei ik toen: 'Ze is benoemd en ze blijft benoemd'. De oppositionele christenen legden zich erbij neer.

Lammie kijkt me grijnzend aan. 'Ik werk nog steeds in een fatsoenlijk ziekenhuis.'

Ik herinner me die uitdrukking. Vroeger vond ik dat een fatsoenlijk ziekenhuis ook oog moest hebben voor de existentiële noden van zijn patiënten en dat er daarom een afdeling met geestelijk verzorgers diende te zijn. Zowel van christelijke als humanistische signatuur. Evangelisatie was overigens uit den boze (om het zo te zeggen) Lammie zei toen ze was aangenomen: 'Mijn vrienden zijn gerustgesteld dat ik in een fatsoenlijk ziekenhuis ga werken.'

Iemand van de beveiliging laat ons de nieuwe ruimtes van de Spoedeisende Hulp zien. Wat me sterk opvalt zijn de ruimtes die nu worden ingericht voor de Huiartsenpost. Tot dusver zat die met de dienstapotheek in een apart gebouwtje naast het ziekenhuis. Dat is een belangrijke stap naar verdere integratie van 1e en 2e lijn! In mijn tijd was zoiets onbespreekbaar voor de huisartsen. Die waren bang voor inkapseling. Zo zie je maar. We lopen door het verpleeghuis naar het managentgebouw in de voormalige personeelsflat. Buiten, voor de ramen van het Grand Café, is men bezig met de aanleg van een kunstijsbaantje. Vroeger was ik bepaald geen voorstander van een apart gebouw voor de managers en de ondersteunende functies. Dat schept teveel afstand tot de werkvloer, vond ik. Tijden veranderen. We nemen de lift. Even zien of mijn opvolger Pieter er toevallig is. Helaas, dat is niet geval, zeggen de secretaresses. Maar achter de ramen van een vergaderzaaltje zie ik Kees Heijblom zitten, destijds directeur in Verpleeghuis Waerthove in Sliedrecht. Nu onderdeel van het Rivas Zorgconcern. Dat was in mijn tijd volledig onbespreekbaar bij Kees, nu is hij hier lid van de directie. Nu spreekt men over fusie met het Albert Schweitzer; dat was toen ook onbespreekbaar. Zeker bij mij. De hele Rivas-fusie was in de jaren '90 mede bedoeld om juist een beschermingswal op te richten tegen Dordrecht. Ooit zou dat ziekenhuis ons overvleugelen, dat stond vast. Gaat dat nu gebeuren? Ik weet het niet; het zijn andere tijden. Kleine ziekenhuizen kunnen tegenwoordig steeds minder gespecialiseerde behandelingen bieden. Ondertussen ziet Kees me en komt de kamer uit om me even de hand te schudden. Kort memoreren we hoe anders we vroeger tegenover elkaar stonden. Tijden vernaderen en wij met hen.

Weer thuis. De zon wordt vandaag niet door mist verborgen. Ik verdiep me weer in de biografie van Hermans en geniet van een nieuwe CD van het Amerikaanse Kronos Quartet met dromerige muziek voor strijkkwartet van Vladimir Martynov. Martynov is een nog levende Russische componist, geboren na WO II in Moskou. De werken op de CD zijn duidelijk beïnvloed door componisten als Glass en Reich. De zon zakt al lager, de schaduwen worden lang. Het zijn korte dagen en ze vliegen voorbij. Terug naar boven

Aan de Open Tafel in Hotel Gorinchem

Vrijdag 13-12-2013

Gisteravond naar een diner van een gezelschap, dat De Open Tafel heet. Het bestaat - als ik het goed begrepen heb - uit mensen die geen lid van serviceclubs als de Rotary zijn. Niet gevraagd of nooit toegetreden. 'Voor hen die Gorinchem een goed hart toedragen.' We ontvingen er een uitnodiging voor en dachten 'waarom niet?' Het diner vond plaats in Hotel Gorinchem, een locatie waar ik sinds mijn Rivas-periode niet meer geweest was. Vroeger belegden we hier wel eens beleidsconferenties. De bijeenkomst begon om kwart over zes en was eerlijk gezegd tamelijk belegen. Er werd traditiegetrouw een jaarlijkse onderscheiding uitgereikt, 'De Echte Bliek', aan een verdienstelijke Gorcummer. Dat was dit jaar een meneer die in de gemeente de curieuze functie bekleedde van 'stadsregisseur cultuur'. Hoe komen ze erop? In zijn dankwoord slaagde hij erin om in één zin driemaal het woord 'concept' te gebruiken. Hij wilde goed naar de mensen luisteren, zei hij. Nou, dat moet je juist niet doen, vind ik, dan weet je zeker dat je André Hazes krijgt. Wel ontmoetten we aan tafel een interessante historicus, die verschillende mooie studies over stad en streek op zijn naam heeft staan. Hierboven een foto van het diner.

Vandaag weer zo'n stille dag, die begint met mist en later veel zon. Boodschappen in de stad. Daarna verder lezen in de Hermans-biografie. Straks ga ik met mijn oude vriend Herman U. naar 'Heerlijk Heukelum!', een evenement van ondermeer het bekende wijnhuis en het winkeltje 'Achter De Linden'. In Heukelum hebben ze daar geen stadsregisseur voor nodig. Terug naar boven

J.F. Vogelaar (1944-2013) in het begin van de jaren '70 (knipsel uit De Volkskrant 08-02-1975)

Zaterdag 14-12-2013

Vanmorgen wordt bekend dat de schrijver Jacq Vogelaar enige dagen geleden overleden is. Hij werd 69. Velen noemden hem 'de meest onleesbare prozaschrijver van de hedendaagse Nederlandse literatuur'. In de jaren '70 deed ik wel eens een poging hem te lezen, maar ik kwam er niet door. Hij deed dat bewust. Hij streed tegen 'taalverloedering' en wilde 'het snelle verstaan verhinderen'. Dat is natuurlijk wel een doordenker. Daar maak ikzelf me in elk geval vaak schuldig aan. Aan (te) snel verstaan, bedoel ik. Door zo moeilijk leesbaar te schrijven spande hij misschien wel het paard achter de wagen. Hij werd nauwelijks gelezen. Lees hier een in memoriam. Vogelaar overleed in Utrecht; gek, ik associeerde hem altijd met de linkse scène in Nijmegen, maar ik heb hem sinds de zeventiger jaren niet meer gevolgd. Vroeger noemde hij zich Jacq Firmin Vogelaar. Iemand vertelde me in die tijd dat 'Firmin' de naam was van het meisje waar hij verliefd op was. Ik zoek in mijn bibliotheek en vind het boek 'Konfrontaties. Kritieken en kommentaren', in 1974 uitgegeven door - uiteraard - de SUN (Socialistiese Uitgeverij Nijmegen - Sunschrift 88) Het is samengesteld door Vogelaar en er zit een krantenknipsel in met een foto uit dezelfde periode. Baardig en links, je ziet het eraan af (zie hierboven). Ik lees in het kommentarenboek wat stukken van hemzelf. Soms lijkt hij kritisch op zichzelf, bijvoorbeeld als hij schrijft: 'Hoe meer de geavanceerde literatuur zich isoleert, uit vrije wil of niet, des te grotere massa's worden gegrepen door de lektuur, die allang het produkt van een gemonopoliseerde industrie geworden is' en 'Een tekst (...) verliest zijn kritiese tendens wanneer het chaotiese tot vormprincipe wordt.' Tja. Of dat gevolgen kreeg voor de begrijpelijkheid van zijn werk, weet ik niet, ik heb destijds afgehaakt. Op Internet zoek ik naar recent werk en vind een gedicht, waarin dit fragment staat:

Wat een zwerven ging voorbij
voordat deze afgeronde hartsteen
bij mij in de hand
sprong

(Uit: 'Inktvraat', 1998)

Het nieuws over Jansen Steur: pas een maand na het vonnis in zijn lopende strafzaak zal het OM bekend maken of de ex-bestuurders van MST vervolgd zullen worden. In maart dus. Voorlopig kan ik het dus nog niet van me af zetten. Het is vandaag opnieuw een fraaie dag vol zon. Het uitgebreide hogedrukgebied dat ervoor verantwoordelijk is brengt ook in Sicilië mooi weer.

Verder lezen in de Hermans-biografie. Op de website plaats ik het Gastenboek bovenaan in de linkerkolom; dan is het gemakkelijker te vinden. Ans is even naar haar moeder. Als ze terug is gaan we naar de verjaardagsborrel van buurvrouw Arina. Terug naar boven

Niels Bokhove bij de presentatie van het 8e nummer van 'De Utrechtse Boekhouder' Rechts op de kerkbank zit redacteur Hans Heesen

Zondag 15-12-2013

'De Utrechtse Boekhouder', het tijdschrift voor Utrechts literair erfgoed, presenteert vandaag het 8e nummer van het blad. Het blad wordt uitgegeven door Salon Saffier, 'een intiem literair theatertje' aan de Herenstraat in Utrecht. Vlakbij de Oude Kamp dus, waar in in mijn studententijd woonde (en Lucas, de hoofdpersoon uit mijn romancyclus ook). Het blad staat onder redactie van Hans Heesen en Niels Bokhove. Niels en ik leerden elkaar kennen in 1965 tijdens de groentijd bij de studentenvereniging Unitas, verloren elkaar uit het oog en vonden elkaar een jaar of wat geleden terug op Internet. Hij bleek een van de grootste Kafka-experts in ons land te zijn geworden. Onlangs nodigde hij me uit voor de presentatie van dat 8e nummer.

Met de Q-liner van Arriva laat ik me snel en comfortabel naar Utrecht CS brengen. Vandaar is het nog ruim een halfuur lopen naar de Hoogravenseweg, waar de presentatie is. Het is droog en fris weer. Fors doorstappend, ik wil niet te laat komen, loop ik de lange Croeselaan af en dompel me weer onder in het decor uit het begin van mijn studentenjaren, zoals het ook voorkomt in deel 1 van mijn trilogie. Op nummer 295^bis heb ik destijds gewoond. Er zit nu een supermarkt onder, die op zondag open is. Hiertegenover is het Brederoplein, waar een bakker was met een mooie dochter. Nu is het een cafetaria. Het café van Oom & Tante Bep op het hoekje van de Croeselaan en de Balijelaan, warme haven voor een eenzame student, heeft plaatsgemaakt voor een smoezelig hotel. Ik steek over naar de Croesestraat, waar vroeger de gebouwen stonden van de faculteit Scheikunde. Lucas liep er college. Nu staan er lage flats, het lijken studentenwoningen. De drie rijen lage huisjes met roodgroene luiken, Engels aandoend met hoge ligusterhagen ervoor, staan er nog wel. Keurig opgeknapt; een student zou daar vroeger graag in wonen. Waarschijnlijk nog wel. Over de Jutfaseweg bereik ik de brug over het kanaal en de Diamantweg. Even verder begint de Hoogravenseweg. De bijeenkomst is in een voormalig stadszendingskerkje, dat al vele jaren wordt gebruikt door een antiekzaak, Haffmans Kunst- & Antiekhandel. Een merkwaardig gebouwtje met een spits, vierkant torentje en wat smalle, hoge kerkramen.

Binnen loop ik meteen Niels tegen het lijf. Hij ontvangt de belangstellenden. 'Tom!' zegt hij, en ook ik herken hem meteen. Hartelijke begroeting. Ik loop verder. De ruimtes staan vol met antiquaria, meubels, beelden, tekeningen, een mooie plek om rond te snuffelen. Van een kerkruimte zie ik niets, ook niet in het geïmproviseerde zaaltje voor de presentatie. Het is snel vol, dat zaaltje. Eigenlijk alleen met oudere mensen. Voorin, bij een staande schemerlamp, rijgen korte voordrachten en presentaties zich aaneen (zie foto hierboven). Ik luister met een half oor, want naast me zit een korte, ietwat gezette man die ik meen te kennen. Dat blijkt te kloppen als we ons aan elkaar voorstellen; het is Paul Hogervorst, vroeger directeur van Broese Kemink, eens de vermaarde boekwinkel op de Stadhuisbrug. Hij zette in 1992 een dependance-boekwinkel op in de kunstmanifestatie BRAIN/Internal Affairs, die we organiseerden in de oudbouw van het Beatrixziekenhuis. Ruim twintig jaar geleden. Paul ging al in 2000 met pensioen. We bepalen ons weer tot luisteren naar verschillende de voordrachten. De voordrachtskunstenaar Boris van den Wijngaard draagt teksten en gedichten voor, die in de nieuwe aflevering staan. Ondermeer van Ida Gerhardt, die in Utrecht ooit klassieke talen studeerde.

Na afloop is een borrel, maar ik blijf niet lang. Iets staat met hier tegen, al weet ik niet wat. Wel schaf ik nummer 8 van het blad aan. Een tamelijk dikke aflevering met ondermeer een bijdrage over de dichteres Gertrude Starink, die in mijn boek voorkomt onder haar eigen naam Ruth en die een belangrijke tegenpool voor de hoofdpersoon Lucas vormt. Het verschijnen van deel 2 wordt overigens in het blad genoemd op pagina 31.

In het donker loop ik langs de verlichte ramen van de straten terug naar het station. Het doet me denken aan Lucas die eenzaam door de winterkoude straten van deze buurt zwerft. Zondagavond in december. In de huiskamers staan verlichte kerstbomen en kinderen doen met rode hoofden van opwinding spelletjes aan de huiskamertafel. Gezinstaferelen, ze bestaan nog. Op het busstation komt de bus naar Gorcum al na tien minuten. Even na zes uur ben ik thuis. Terug naar boven

Gedicht van Willem van Toorn op de Altenawal

Maandag 16-12-2013

Een gedicht van Willem van Toorn:

Je was hier kind geweest. ik wilde vragen

of daardoor in je hoofd één richting was

omdat het landschap eeuwig maar stroomaf-

waarts keek, de eindeloze dagen

en nachten van mijn lange kinderzomers.

Maar geen antwoord. Verhalen. De verhalen

over jouw oude zomers. Ouder en later

zie ik nu wel die richting in je ogen:

water dat niet kan ophouden te stromen

door het stilstaande landschap van je dagen.

Het gedicht is onlangs aangebracht op de Altenawal. Een nieuwe gedichtlocatie in de Poëzieroute Gorinchem. Het staat op een soort sokkel, een stenen tafel, wat opzij van het wandelpad langs de appartementen van het 7e Bastion, bij de monumentale wilg, met een weids, tegenstrooms uitzicht over de rivier (zie foto hierboven). Mooi gedicht, mooie plek. Vrucht van de onlangs toegekende (en uitbetaalde) subsidie van de gemeente.

Zacht en droog weer. Het hogedrukgebied handhaaft zich nog redelijk boven Europa. Verder gelezen in de Hermans-biografie. een hoofdstuk over zijn lectuur in de jaren '40. Interessant en imposant. Om half zes naar de tandarts voor contrôle. Gebit in orde, de sanering van oude vullingen heeft geen haast, op de voorlaatste dag van het jaar kan ik nog terecht bij de mondhygiëniste. Terug naar boven

Ernst Jansen Steur arriveert met zijn advokaat bij de rechtbank in Almelo

Dinsdag 17-12-2013

De laatste zittingsdag in de strafzaak Jansen Steur. Vanmorgen komt de ex-neuroloog zelf aan het woord. Ik volg het weer via de Twitter-feed #jansensteur. Hij leest van papier voor en zijn stem is rustig. Hij betuigt nogmaals zijn spijt en schaamte, maar ook dat hij altijd zijn uiterste best heeft gedaan. Geneeskunde is nu eenmaal geen vak zonder fouten. 'Competente neurologen stellen dagelijks foute diagnoses.' Hij spreekt over zijn persoonlijke crisis sinds het ongeval in 1990. 'Een ernstige persoonlijke crisis waardoor ik jarenlang de weg kwijt was.' Zegt dat hij hij manisch was en over-actief en dat hij thuis in zijn persoonlijk leven veel kapot maakte. Niemand om hem heen stuitte hem. Pas na zijn behandeling voor de verslaving besefte hij dat het met hem goed mis was. Achteraf was het niet handig om daarna in Duitsland te gaan werken, het toonde te weinig respect voor al wat in Nederland was gebeurd.

'Een klokkenluider had veel kunnen voorkomen', zegt hij, 'en de controlemechanismen ziekenhuis werkten niet.' Het lijkt alsof hij zijn ex-collega's en MST verwijt niet te hebben ingegrepen. 'Omdat de praktijk steeds goed werd beoordeeld, kon de status quo gehandhaafd blijven', zegt hij. Niemand van zijn collega's heeft ooit kritiek op hem geleverd.

Daarna beklaagt hij zich over de media. 'Als er in de media gesproken wordt over disfunctionerende artsen dan wordt daar mijn foto bij geplaatst. Ik werd de horrordokter genoemd, dokter Frankenstein, ik werd zelfs Mengele genoemd.' Ook zijn familie werd achtervolgd. 'We voelden ons geïsoleerd. Ik ben blij dat de persoonlijke crisis voorbij is, maar de tekening van onmens en misdadiger is voor mij zwaarder te dragen.' Hij richt zich tot zijn ex-patiënten. Even heeft hij een brok in de keel. Zegt dat hij zich diep schaamt, maar nooit bedoeling had om hen te schaden. Hij heeft in oktober zelfs geprobeerd met hen in contact te komen, samen met Yme Drost. Dat werd door Slachtofferhulp afgeraden. Hij besluit nogal merkwaardig: 'Het is voor alle partijen tijd om deze zaak achter ons te laten. We moeten met z'n allen verder.' Dat zou hij graag willen, denk ik, maar zijn slachtoffers denken daar vermoedelijk anders over. Voor de meesten is het nooit genoeg.

Dan is de zitting opeens voorbij. Twintig over elf. JS verdwijnt meteen. Het publiek blijft zitten. Voorzover ik weet is niemand van de slachtoffers demonstratief weggelopen toen JS het woord voerde. Het lijkt of men nu iets van verbazing toont dat het hiermee voorbij is. Dat is het natuurlijk niet. Het vonnis is op 11 februari; dan zal er altijd één partij in hoger beroep gaan. JS als hij wordt veroordeeld, het OM als dat niet gebeurt. Yme Drost twittert: 'JS ziet in zijn laatste woord de ernst van de feiten nog steeds niet in. Heeft het over onzinverhalen in de media. In- en intriest!'

(Pro memorie: uitspraak regionaal tuchtcollege inzake JS: 20 december; inzake ex-bestuurders MST: 10 januari; inzake de ex-inspecteurs is er nog geen nieuwe zittingsdatum)

Rest van de dag: koffie, boodschappen, lezen, thee, lezen. Later volg ik op Politiek24 live het debat in de 1e Kamer over het woonaccoord. Ik voel bewondering voor en instemming met de visie die Adri Duivesteijn uiteenzet. Zijn betoog is helder. Zal hij desondanks buigen voor partij- en coalitiedwang? Hoe het debat gaat aflopen, is nog niet bekend. Terug naar boven

In de nok van dit pand in Dordrecht zit de Academica Literatuurprijs

Woensdag 18-12-2013

Na een minieme concessie van minister Blok ging Adri Duivesteijn gisteravond door de knieën. Ik zag het met gemengde gevoelens aan. Hij had de grenzen opgezocht, zei hij. Alles wat hij binnenhaalde was een vrijwel non-existent bouwfonds en een iets eerdere evaluatie. Ik tel mijn zegeningen, zei hij ook nog. Sommigen beweren dat het kabinet was gevallen, als Duivesteijn zijn poot stijf had gehouden. Ik geloof daar niks van. Niemand wil immers verkiezingen, gelet op de beroerde peilingen voor de regeringspartijen. Ze hadden dus wel een oplossing gevonden. Duivesteijn zou zich volledig geïsoleerd hebben - en evenmin iets hebben bereikt. Ergo: zijn late buiging was logisch.

Het is een rustige dag met een temperatuur boven 10^o. Warmer dan het langjarig gemiddelde, maar dat zegt niet zoveel, zoals we weten. Ik lees veel, onder andere een uiterst curieus boekje waar ik dezer dagen nog op terug zal komen. Via Facebook ontdek ik bij toeval dat er een debutantenprijs bestaat, die de Academica Literatuurprijs heet. De inschrijving voor de editie 2014 is geopend en omdat deel 1 van mijn boek tussen 1 oktober 2012 en 30 september 2013 verscheen, kan ik meedingen. waarom niet? Niet geschoten is immers altijd mis. Snel neem ik contact op met mijn uitgever. Hij vindt het een goed idee. Dan bel ik op en krijg de bibliotheek van Dordrecht aan de lijn. De organisatie van de prijs ligt bij de Stichting DordtLiterair, maar daar is niemand van aanwezig. Dan maar een email. Maar nu word ik onrustig. Op de website van de prijs kan ik geen uiterste inzenddatum vinden, maar op de lijst van inzendingen 2014 staan al 61 boeken. Ik zal toch niet te laat zijn? Nog maar eens bellen. Nu wordt er wel opgenomen en ik kan nog meedoen. Omdat Dordrecht vlakbij ligt en ik geen risico wil nemen, breng ik ze 's middags zelf langs. Zeven exemplaren, zoals het reglement vermeldt. Gelukkig heb ik die nog. De Stichting zit ik in de nok van een middeleeuws pand op de Groenmarkt; op de begane grond zit de bibliotheek. Vier trappen op. Boven is een kamer, de deur staat open maar er is niemand. Wel zie ik stapeltjes boeken met gele briefjes erop met namen. Het zijn de juryleden, zie ik, dit is het goede adres. Ik plaats de doos met 7 boeken op een tafel in het midden, hopend dat het nu wel goed komt.

Terug naar Gorcum. Er is een bericht over de uitgestelde zitting van het regionaal tuchtcollege tegen de drie ex-inspecteurs van de volksgezondheid (Schoenmaker, Nugteren en Edgar). Die is nu op 18 april a.s. Helaas, dan zijn we naar alle waarschijnlijkheid alweer aan boord in Sicilië. Het zij zo. Ik ben niet van plan ervoor later te vertrekken. We moeten immers tijdig ons schip vaarklaar maken voor de afgesproken komst van onze gasten Wiger & Arina, begin mei. Terug naar boven

Drie zussen eind jaren '40. Vlnr. Engel (mijn moeder, toen cira 28), Hinke (toen circa 11) en Marie (toen circa 20)

Donderdag 19-12-2013

Op en neer naar Friesland vandaag. Naar Veenwouden, niet ver van Dokkum, om precies te zijn. Daar woont familie van me, Klaas & Hinke, in een mooi huisje aan de rand van het dorp. Prachtig uitzicht over weilanden tot aan de zoom van een bos. We rijden om tien uur, na de files, weg en drieëneenhalf uur later zijn we er. Eerst nog even verkeerd gereden. Klaas & Hinke ontvangen ons hartelijk en gastvrij met koffie en een uitgebreide lunch.

Hinke is eigenlijk een tante van mij, de jongste zus van mijn moeder. Ze was in het gezin van Pake & Beppe - die in Gaasterland woonden - een nakomertje en maar tien jaar ouder dan ikzelf. Dus zeiden mijn broertje en ik altijd Hinke en niet 'tante'. Het grootouderlijk gezin telde drie meisjes en een jongen (Oom Jan). Mijn moeder was de oudste, Hinke was liefst 17 jaar jonger. Hierboven een foto van de drie zussen, die ik bij Klaas & Hinke zag staan en fotografeerde. De opname is uit de tweede helft van de veertiger jaren. Je ziet links mijn moeder, die de door haar verafschuwde naam 'Engel' droeg. Ze werd zwaar dement en overleed in 2001, 81 jaar oud. Ten tijde van de foto was ze al getrouwd en was ik, haar eerste kind, al geboren (1947) Hinke zit in het midden, ze schat dat ze daar ongeveer elf of twaalf jaar was. Aan de rechterkant is Marie, toen waarschijnlijk 20. Ze overleed een paar jaar geleden, eveneens dement. Beide oudste zusters troffen het niet erg met hun mannen; mijn vader kwam in 1965 om, 44 jaar oud. De man van Marie stierf al eerder en veel jonger aan een hersentumor. Zij hertrouwde, mijn moeder niet.

Het is een genoeglijk bezoek. Klaas & Hinke zijn lieve, meelevende mensen. Ze hebben deel 1 van mijn boek gelezen en zijn benieuwd naar het vervolg. Ik heb deel 2 bij me voor ze. Ze willen ook alles weten over mijn wederwaren in de zaak Jansen Steur. Voor we er erg in hebben is het al half vier. Over de terugweg doen we maar twee uur, ondanks twee korte files bij Utrecht. Ans haalt een maaltijd uit de vriezer en daarmee strijken we neer op de bank voor de TV. Terug naar boven

De kunstijsbaan op de markt voor het oude stadhuis

Vrijdag 20-12-2013

Een fraaie dag, de zoveelste op rij. Het is opnieuw een stuk warmer dan gemiddeld, zonnig en rustig. De hemel is een groot deel van de dag strakblauw. Het is de dag van de uitspraak van het regionaal medisch tuchtcollege in de zaak van vijf slachtoffers tegen Jansen Steur. Maar eerst doen we 's ochtends boodschappen in de stad. Kerstsfeer in de winkelstraten en op de markt. Daar is de jaarlijkse kunstijsbaan weer opgebouwd (foto hierboven).

Direct na het middaguur is de uitspraak. JS was er niet bij aanwezig. Mijn advocate mailt de uitspraken in de loop van de middag. Ik lees ze snel door. Dit weekeinde zal ik de tijd nemen om ze grondig door te lezen. In alle vijf gevallen wordt JS 'doorgehaald', dat wil zeggen geschrapt uit het BIG-register. Merkwaardig, want hij staat er niet meer in. Een paar jaar geleden liet JS zichzelf al schrappen. Daarom ontzegt het tuchtcollege hem het recht om zich in de toekomst weer in te schrijven. In wezen is 'doorhaling' de zwaarste straf binnen het beschikbare areaal aan maatregelen van het medisch tuchtrecht, maar het blijft ook zo dat het voor JS in materiële zin geen enkele betekenis heeft. Hij merkt er verder geen moer van. Zoals diens advocaat al betoogde is het in feite een 'onnodige zaak'.

Ik vermoed wel dat Ernst al die jaren sinds hij in 2009 in Duitsland ontdekt werd, de ernst van de zaak onderschat heeft. Zijn luchtigheid tijdens de behandeling van de tuchtklachten was opvallend. Hij maakte zelfs grappen. Zijn werkelijkheid was een andere dan die van de rechtspraak en het publieke oordeel van deze tijd. Geldt zo'n misvatting ook voor mijzelf? Twijfel.

Voor alle vijf gevallen zijn er aparte uitspraken, omdat de ziektegeschiedenissen van de slachtoffers verschillend waren. Dus wordt er vijf maal de maatregel van 'doorhaling' uitgesproken voor grotendeels dezelfde feiten. Ik weet niet of dat juridisch wel kan ('ne bis in idem'), maar ik ben geen jurist. Of de zwaarte van de uitspraak betekenis voor mijn eigen zaak heeft, kan ik niet overzien. In elk geval denkt het tuchtcollege niet strikt over 'verjaring', omdat het in alle vijf gevallen om chronische patiënten gaat. Of dat voor mijn zaak van belang is, kan ik niet overzien. Het medisch tuchtcollege heeft in elk geval een strenge uitspraak gedaan, dus mogelijk is het ook streng in mijn zaak. Op 10 januari weet ik meer. Je moet het maar afwachten. Terug naar boven

Zaterdag 21-12-2013

Ik ben geen groot liefhebber van thrillers (uitgezonderd echt hele goede, zoals de Millennium-trilogie). Maar wie is het wel eens overkomen om het eigen levenseinde in een thriller te lezen? Dat komt vast uiterst zelden voor. Onlangs kreeg ik echter een curieus konterfeitsel in handen, waarin dat gebeurt. Bizar! Het is een thriller van een Twentse veelschrijver, waarin recente ex-bestuurders van MST en ex-inspecteurs van de volksgezondheid, die de neuroloog Jansen Steur 'jaren lieten doorwerken en schuldig zijn aan het lijden van vele patiënten', op uiterst gewelddadige manieren worden vermoord. Daar is wel een erg gekunstelde intrige voor nodig, want de auteur moet een paar andere verhaallijnen in elkaar vlechten om het lugubere scenario mogelijk te maken. Wat bezielt de man? Of is het niet meer dan een ordinaire poging zijn boek te laten meeliften op de publiciteitsgolf rond de ex-neuroloog? De affaire wordt er met de haren bijgesleept. De namen van MST en Jansen Steur zijn niet veranderd, wel die van de slachtoffers van een criminele seriemoordenaar. Ze zijn erg doorzichtig. Zo heet ik Toon Zwilstra en ik word vermoord op een zeiljacht in Costa Rica. Het is allemachtig kinderachtig, ware het niet dat de extreme martelingen en afslachting van de slachtoffers een nogal ziekelijke en kwaadaardige inborst bij de auteur verraden.

In een voorwoord schrijft hij dat 'een specialist in Twente' hem waarschuwde. "Kijk uit met namen, je hebt kans dat ze je voor de rechter slepen, ook al weten ze dat ze zullen verliezen." Daarom gaf hij ons ietwat andere namen. Nu lijkt het op kleine jongetjesgedrag: schelden en daarna gauw hard weglopen. Dapper hoor, Peter de Zwaan, wees maar niet bang.

De kortste dag van het jaar vangt aan met een grijze morgen. Een trein van achtereenvolgende lagedrukgebieden zorgt voor een bestendige aanvoer van warme lucht en ook voor harde wind. Ik drink een kopje koffie bij Rijk in de winkel. Als we de stad in gaan, op zoek naar kerstcadeautjes voor de kleinkinderen, voert de wind miezerige regen mee. Gebukt haasten de mensen zich door de winkelstraten. We slagen erin om voor alle 8 kleinkinderen geschenken te vinden. Morgen zien we Liam en Caelan waarschijnlijk in Amsterdam, Kate zou ze uit Tsjechië bij Derrick brengen. We lopen op de terugweg door de Tinnegietersteeg. Voor De Franse Winkel staat een kraam met verse oesters en muscadetwijn. Mmmm, lekker zeg! We kopen bij Martine een knoflookbrood, een potje met rillettes van rivierkreeftjes uit de Loire en een streng rose knoflook. Vanavond kaasfondue. Zo komen we het weekeinde wel door. Vanaf nu worden de dagen weer langer. Terug naar boven

Het duo Boom & Poldervaart. Links Izak Boom, rechts Chris Poldervaart

Zondag 22-12-2013

Gisteravond naar een kerstvoorstelling van het duo Boom en Poldervaart in De Nieuwe Doelen. Een kerstrevue, aangeprezen door Youp van 't Hek. 'De meest draaglijke manier om de kerst door te komen', zeggen ze zelf van hun show. Izak Boom en Chris Poldervaart komen uit Gorcum. Hun jaarlijkse kerstspektakels in Theater 't Pand werden legendarisch. Vandaag brengen ze hun nieuwe kerstshow op op het veel grotere podium van De Nieuwe Doelen. Een geestige show in een vlot tempo. Op zeker moment nemen ze het kerstverhaal door met de zaal. Bezoekers krijgen er een rol in (Jozef, Maria, de narrige herbergier, enz.). 'Wie speelt Maria?', vragen ze vanaf de bühne. Niemand reageert. Opeens (je voelt het al komen) roep ik met zware stem 'ja'. De zaal ligt plat. Gelukkig is het donker in de zaal. 'Maria heeft last van de hormonen', concludeert de voorman op het toneel. Maar ik mag inderdaad Maria spelen. 'De vliezen breken!', roep ik als de narrige herbergier ons de toegang weigert. Leuke avond. Na afloop drinken we een paar glazen wijn in de foyer. In de lokale online-krant Gorkums Nieuws staat een leuk verslag.

Vannacht bekomt de kaasfondue me niet zo goed. Veel te vette hap en teveel gegeten, natuurlijk. Desondanks goed geslapen. Mijn oudste zoon Rommert mailt: 'Pap, je staat in de schijnwerpers in het Universiteitsblad!' Meteen kijken en ja, zie hier een recensie van de delen 1 en 2. Je kunt ze zelfs winnen in een prijsvraag. Het gebrek aan samenhang, waar recensent Ries Agterberg van rept, zit me niet dwars. Veel van de samenhang van de verschillende elementen in het verhaal blijkt immers pas in de loop van deel 3. Maar ook: mijn stelling in het boek is juist dat er in het leven geen enkele samenhang zit. Dat is niet strijdig met samenhang in de constructie van een roman. Een roman is de (re)constructie van de werkelijkheid, de werkelijkheid ontrekt zich daar altijd aan. Waarvan acte.

Vanmorgen schijnt de zon, maar als we rond de middag naar Ans' moeder gaan, begint het weer te miezeren. De wind is hard en vlagerig. Straks gaan we naar Amsterdam. De hele Steerskant van de familie gaat op bezoek bij Derrick & Nicky. Als het goed is zien we daar eindelijk ook weer Ans' kleinkinderen Liam en Caelan. Terug naar boven

Ans met Liam bij de kerstboom in het huis van Derrick & Nicky

Maandag 23-12-2013

Gistermiddag dus naar Derrick & Nicky in Amsterdam-Noord. Een gezellige drukte heerst er, iedereen zit aan de lange tafel beneden terwijl de oudere kleinkinderen, een enkeling zelfs met aanhang, op de entresol games spelen op een enorm groot scherm aan de muur. Het weerzien van Liam en Caelan is emotievol. Zie de foto hierboven en hier nog twee. De moeder en de broer (met zijn zwangere vrouw) van Nicky zijn er ook. Derrick heeft twee smakelijke soepen gemaakt en de tafel staat vol met etenswaren. Tegen kwart voor acht tuitten ons de oren en nemen we afscheid.

Op de terugweg passeren we de Gerbrandytoren bij IJsselstein, je weet wel, die zendmast naast de A2 die jaarlijks in december wordt veranderd in een enorme kerstboom die je van tientallen kilometers afstand nog kunt zien. In de emailbus zit een kerstwens van Peter & Yvonne van de Ilja, die in Marina di Ragusa overwinteren en een oogje op ons scheepje houden. 'Met de Dulce gaat het uitstekend, ligt heerlijk rustig te genieten van het tot nu toe heerlijke weer', schrijven ze. 'Hier is het reuze gezellig, leuke club mensen en we genieten van het hier zijn.' Even een steek in het hart; ik had er ook wel even willen zijn. Maar goed, we zijn vrijwel op de helft van onze overwintering in Gorcum, medio april kunnen we ons weer inschepen.

Mijn zoon Rommert heeft weer een nieuwe song gemaakt. De titel is 'December Saturdays'. Klik hier voor muziek en tekst.

In Engeland richt een zware storm vanmiddag grote schade aan. Hier waait het ook flink, maar toch een stuk minder. Lekker de hele middag zitten rommelen en lezen in mijn kamer. Mooi artikel gelezen over Gertrude Starink in het literaire (digitale) blad 'De Utrechtse Boekhouder' nr. 8 (pp. 21 - 22) van Chrétien Breukers. Het gaat over het laatste gedicht van de vijf bundels tellende cyclus 'De weg naar Egypte'. Een mooi en zeker niet ontoegankelijk gedicht:

roerloos ligt de boot te wachten

als ik instap volgt een zachte

deining zonder een enkel geluid

dan bestrijkt de wind de zeilen

en de vogel op de steile

oever spreidt zijn vleugels uit

Breukers wijdt er een korte maar effectieve analyse aan. Het is onderhand welbekend dat Starink onder haar echte naam Ruth een tegenpool is van Lucas, de hoofdpersoon uit mijn romancyclus. Terug naar boven

De kerstboompjes op de 3e Waterkering

Dinsdag 24-12-2013

Zware storm vannacht. Het geraas van de monumentale es aan de andere kant van de sluis houdt de hele nacht aan. Aan de kust staat Bf 9 en even zelfs 10. Onder de bomen langs het Eind liggen veel afgewaaide takken. De kerstboompjes op de 3e Waterkering schudden heen en weer in de wind. Het wordt laat en langzaam licht. Grijze, flardige wolken jagen vanuit het zuiden over de haven. Pas in de loop van de dag zal de storm afnemen. De temperaturen zijn nog steeds bovengemiddeld; vandaag kan het wel 13^o worden.

Ans gaat met Tessa de stad in en later met Barbara, Kate, Nikita en Esri naar haar moeder. Ik doe wat laatste boodschappen in de stad. De planning van boodschappen voor de feestdagen is tegenwoordig niet meer zo ingewikkeld, veel supermarkten zijn op 2e Kerstdag alweer open. Fijne miezerregen sproeit door de straten. Daarna thuis verder lezen in de werkelijk zeer boeiende Hermans-biografie van Willem Otterspeer.

Twee zaken w.b. de boekpromotie gedaan. Allereerst had ik deel 1 ingezonden voor een debutantenprijs, de Academica Literatuurprijs. Herinner je je dat ik onlangs een doos met de vereiste 7 exemplaren op een tafel in de nok van de Dordtse bibliotheek had achtergelaten? Vandaag komt er gelukkig een ontvangstbevestiging. 'De nominatiejury is druk bezig met het lezen van alle inzendingen, uw boek wordt natuurlijk ook aan hen voorgelegd', schrijft men. In de tweede plaats zet ik de delen 1 en 2 op Woordstroom, een verkoopwebsite voor e-books. Eens proberen. Ze kosten er maar € 6,99 per stuk.

Als het na vier uur donker wordt is de storm gaan liggen. Barbara en Esri komen thee drinken. Daarna zitten Ans en ik knus samen op kerstavond. Er ligt iets moois onder de boom voor mijn geliefde. Morgen komt er 's middags een invasie van vier kinderen, drie partners (waaronder een ex, t.w. Kate) en vier kleinkinderen. Dat zullen we weten. Terug naar boven

Foto vanaf de toren van de Grote Kerk te Gorcum. Rechtsboven de kerstboom van de zendmast bij IJsselstein

Woensdag 25-12-2013, 1e Kerstdag

Eerder deze week reden we 's avonds langs de enorme lichtkerstboom langs de A2 bij IJsselstein, de Gerbrandytoren, een zendmast voor televisie en FM-signalen van 375,7 meter hoog. Je kunt hem vanuit het rivierengebied goed zien, op een afstand van tientallen kilometers. Dezer dagen kwam ik de fraaie foto hierboven ergens op Internet tegen. Hij werd vanuit de toren van de Grote Kerk in Gorcum gemaakt in noordelijke richting. Beneden zie je de Haarstraat met links de voormalige R.K. Kerk, thans een appartementencomplex. Helemaal in de rechterbovenhoek zie je de kerstverlichte Gerbrandytoren bij IJsselstein, op ruim 30 kilometer. Een mooie foto.

Vannacht laat naar bed, lang films gekeken. Eerst op DVD naar 'The Mother' (2003) van Roger Michell met Anne Reid in een mooie karakterrol en Daniel Craig als een klusser met overkokende hormonen. Daarna op KRO-TV nog een lange aflevering van (de Britse versie) van Wallander, 'Faceless Killers' (2010)

Na een aarzelend begin wordt het een dag met een lage zon, bleek door hoge sluierbewolking. We zetten de top 2000 van Radio 2 op en bereiden ons voor op de welkome invasie van het kinderen- en kleinkinderenleger, vanmiddag. Taarten bakken, soepen bereiden, Ans heeft de leiding en ik doe de ondersteuning, je kent dat wel.  Terug naar boven

De drie gitaristen, vlnr. Bas, Jordin en Rommert

Donderdag 26-12-2013, 2e Kerstdag

Alweer honderd dagen in Nederland. Over ongeveer nog eens honderd dagen zullen we ons weer inschepen.

De invasie van kinderen en kleinkinderen gistermiddag was een gezellige aangelegenheid. Alleen Floor en Derrick met hun aanhangen waren er niet. De gitaristen Rommert, Bas en Jordin wierpen zich met zijn drieën in een schroeiende jam-sessie. Later presenteerde Rommert zijn nieuwe song 'December Saturdays' en kleindochter Nikita zong een mooi nummer onder begeleiding van haar broer Jordin. De drie Zijlstra's zaten in hun karakteristieke kleermakerszit op de bank tegen elkaar te oreren. Iedereen genoot van de kipsalade en de beide soepen (groentensoep en goulashsoep) die dankzij Ans in ruime hoeveelheden beschikbaar waren. Kleindochter Vajèn was tuk op de ijstaart. Zulke bijeenkomsten duren ten ene male te kort. Mijn jongens moesten om kwart voor zeven alweer naar het station, het begin van een lange reis naar hun moeder in Duitsland. De anderen houden het nog lang vol. Als ze allemaal weg zijn, werken Ans en ik een mega-afwas weg. Dat hebben we er graag voor over. Zie hierboven en hier wat foto's.

Vanmorgen tot half negen uitgeslapen. Het is een droge, lichtgrijze dag. Bij het ontbijt de Top 2000 weer op het scherm. Ans gaat even langs bij haar moeder. Onderwijl ben ik bezig met computerhygiëne. Ik heb namelijk ontdekt dat ondanks Windows Update, dat automatisch updates installeert, het Service Pack 1 niet op mijn laptop staat. Het duurt liefst een uur om het down te loaden en te installeren. Daarna duiken er opeens 77 updates op, die ook nog geïnstalleerd moeten worden. Kost ook bijna een uur.

Vanmiddag naar Floor en haar gezin in Amsterdam. Dan hebben we ze allemaal weer gehad en kunnen we op weg naar de jaarwisseling. Het is nog steeds warmer dan gemiddeld in december. Voor morgen verwacht men de vierde storm sinds eind oktober. Vanaf 2002 waren er niet meer zoveel stormen in Nederland. Het zuiden van Engeland kampt met zware overstromingen en uitval van het electriciteitsnetwerk. De vorige storm houdt nu huis in Spanje,Tsjechië en Polen. Toeval? Of merken we de gevolgen van global warming in de vorm van - zoals voorspeld - vaker extreem weer?  Terug naar boven

Thijs en Lisa

Vrijdag 27-12-2013

Gistermiddag de kerstcadeautjes voor mijn kleinkinderen Thijs en Lisa naar Amsterdam gebracht. Het grote tekenbord (voor Thijs) en het keyboard (voor Lisa) vielen in de smaak. Later als ze naar bed zijn, smullen we van de authentieke kaasfondue die Floor gemaakt had. Lange gesprekken met haar en Pijke. Hierboven en hier wat foto's.

Vandaag komt iemand langs om onze gang van een nieuwe vloerbedekking te voorzien (foto hier). Planken, net als in de kamer en de keuken. In alle vroegte trekken we de oude vloerbedekking eruit. Bij de inrichting van ons appartementje, een paar jaar gelden, kozen we in een onbezonnen moment lichte vloerbedekking uit. Die werd snel vuil van de schoenen van mensen die op bezoek komen. Geen goed keus dus. Maar het werk gaat niet vlot. De afgeleverde eiken planken blijken krom te zijn getrokken, waardoor ze op een aantal plekken omhoog staan. De leverancier stelt voor dat er brede plinten worden geplaatst, die aan de muur bevestigd worden. Die drukken de planken plat. Het werk duurt echter daardoor flink langer en komt vandaag niet klaar.

Opnieuw wijd ik me aan de computerhygiëne. Gisteren installeerde ik SP1 voor Windows 7 plus 44 updates, vandaag zijn er nog 35 updates te installeren en er komen er nog 5 nieuwe bij. Daarna kan ik Windows Explorer 11 installeren; eerder kon dat niet omdat ik SP1 nog niet had. Een behoorlijke achterstand, dus. Vermoedelijk ontstaan doordat SP1 niet bij de automatische updates doorkwam, toen we in Griekenland en Italië aan boord slechte internetverbindingen hadden. Het te downloaden bestand heeft namelijk een omvang van 1,9 Gb. Dus gebruikte ik al die tijd nog Explorer 9, dat steeds meer haperingen ging vertonen. Nu was ik bevreesd dat de computer langzamer zou zijn, maar dat is niet zo, integendeel, Explorer werkt een stuk beter!

Buiten waait het flink, miezerregen parelt op de ramen. Toch bereikt de storm aan de kust nét niet Bf 9. In Engeland is dat anders, daar waait het Bf 10 en 11. De oorzaak is een lagedrukgebied boven Schotland. Men mat windstoten van 178 km/uur. Terug naar boven

Zaterdag 28-12-2013

Van de Japanse kunstenaar Shuzo Azuchi Gulliver ontving ik onlangs zijn jaarlijkse Kerst- en Neuwjaarskaart (zie hierboven). Wie wil weten waarom ik ieder jaar zo'n kaart krijg, leze hier het opstelletje 'Een bijzondere wijze van begraven' uit 2008.

Gisteravond veel gelezen in een nieuw fysica-boek, 'The Particle at the End of the Universe' (Oneworld, 2012) van de theorethisch kosmoloog Sean Carroll. Een goed boek. Dat laatste deeltje aan het eind van het heelal kun je op twee manieren opvatten: in de ruimte of in de tijd. Het is echter niet letterlijk bedoeld en typisch een uitgeverstitel. Zo kwam ook de benaming 'God particle' voor het Higgs-deeltje in de wereld. Dat was de titel van een boek dat de fysicus Leon Lederman met wetenschapsauteur Dick Teresi in 1993 schreef over het toen nog onbewezen Higgs-deeltje, dat alle materie massa geeft. 'If the Universe is the Answer, what is the Question?, luidt de fraaie ondertitel. Omdat het bestaan van het deeltje zo moeilijk te bewijzen was en zich aan ontdekking leek te onttrekken, hadden ze aanvankelijk de titel 'The Goddamn Particle' gekozen, maar hun uitgever vond dat geen goed idee en veranderde de titel in 'The God Particle'. Sindsdien heet het deeltje zo, terwijl het binnen het Standaardmodel van de deeltjesfysica die positie bepaald niet heeft. Zo helpen commercieel denkende uitgevers misverstanden bij het publiek in de wereld.

Wat me bij lezing ditmaal veel duidelijker wordt over deeltjes, dat is hoe massa werkt. Je denkt bijvoorbeeld dat grotere deeltjes ook meer ruimte in beslag nemen dan kleinere. Dus een proton beslaat meer ruimte dan het veel kleinere electron. Maar tot mijn stomme verbazing is het precies andersom! Is dat misschien omdat de lichtheid van elektronen ze meer beweeglijkheid toestaat? Het gevolg is in elk geval dat de electronen in atomen de materie soliditeit verleend. Merkwaardig. Een en ander draagt bij tot het fameuze Uitsluitingsbeginsel van Pauli, dat postuleert dat deze deeltjes nooit dezelfde plaats kunnen innemen, in tegenstelling tot krachtdragende deeltjes zoals fotonen. Door dat beginsel krijgt een atoom zijn schillenstruktuur van electronen, die maakt dat atomen met elkaar kunnen reageren en stabiele moleculen kunnen vormen. De uiterlijke vorm van de wereld zoals we die kennen, bestaat dus bij de gratie van dit uitsluitingsbeginsel. Het valt gemakkelijk in te zien dat, als materiedeeltjes net als krachtdeeltjes één en dezelfde plaats in beslag zouden kunnen nemen, er geen sprake van 'stapeling' kan zijn en dus niet van grotere materieverbanden als moleculen, stoelen en sterren. Wat zijn die elementaire deeltjes van het Standaardmodel eigenlijk? Dat is niet bekend. In elk geval niet submicroscopisch kleine punten of balletjes. Dan leveren de formules onzin op. 'Snaren' of 'vibraties in een veld' zeggen velen.

Vanmorgen schijnt de zon uitbundig. De vloerenlegger komt al vroeg om zijn klus in de gang af te maken. Tegen enen is hij klaar, het ziet er fraai uit (zie hier twee foto's).  Volgt het schoonmaken van de gang en het weer in elkaar zetten van het gangkastje. We zakken de rest van de middag op de bank neer. Terug naar boven

De Dalempoort en korenmolen De Hoop vanaf de Altenawal.

Zondag 29-12-2013

Opnieuw een stralende dag met zon en weinig wind. Het is zelfs ietwat warm. De temperatuur ligt over deze maand meer dan 2 graden boven het langjarig gemiddelde. De eerste hazelaars en uitheemse elzen komen namelijk al in bloei, enige weken te vroeg. Hooikoortspatiënten krijgen daar nu al last van. December 2013 komt daarmee op de zesde plaats van warmste decembermaanden sinds 1901, meldt het KNMI.

Terwijl Ans even bij haar moeder gaat kijken, loop ik over de Altenawal naar de Dalempoort. Er zijn veel Gorcummers op de been voor een zondagmiddagkuier. De rivier en de uiterwaard baden in het lage, schitterende licht. De wieken van korenmolen De Hoop op de Dalemwal draaien langzaam in het rond. Een oer-Hollands tafereel.

Ik sla de hoek om en loop naar het Dalems poortje. Binnen de poort is de hoogwaterkering aangebracht, een bak zand tussen zware bielzen met een trapje voor de wandelaars erover (foto hier). Direct links naast de poort is weer een sokkel van de Poëzieroute (foto hier). Er staat een tekst van Lans Stroeve op, een Gorcumse dichteres.

De rest van de middag lekker wat rommelen en lezen in mijn studeerkamer en Ans geholpen met de bereiding en het proeven van haar fameuze Oekraïense stoofschotel. Voor het overige niets te vertellen.  Terug naar boven

Plaatje uit Sean Carroll 'The Particle at the End of the Universe'.

Maandag 30-12-2013

Verder met het Higgs-deeltje. Niet zozeer dat deeltje alswel het ermee verbonden Higgs veld is belangrijk. Het penetreert alles in het universum; zelfs waar dat volledig leeg is, vind je nog het Higgsveld, dat beeldend ook wel de 'Higgs oceaan' wordt genoemd. Onwillekeurig denk je aan de tijd, waarin men alom meende dat het absolute vacuüm niet bestond en dat de ruimte was doortrokken door een medium dat 'ether' werd genoemd. Die opvatting bestond tot aan het begin van de vorige eeuw nog. Hoe kon anders licht zich voorplanten, als er niets was waarin het dat kon doen? Tot Einstein zijn relativiteitstheorieën formuleerde, toen was de ether niet meer nodig, licht en andere electromagnetische straling konden zich kennelijk ook in de absolute leegte voortbewegen. Is het Higgsveld dan de 'nieuwe ether'? In feite wel. Nu zijn alle elementaire deeltjes geassocieerd met een bijbehorend veld. Het vreemde is echter dat, anders dan al die andere velden, het Higgsveld een rustwaarde heeft die niet nul is. Zie het plaatje hierboven, dat uit het boek komt dat ik nu aan het lezen ben. Die vreemde eigenschap maakt dat de Higgs-oceaan de interacties van de zwakke kernkracht mogelijk maakt en dat de massadeeltjes metterdaad massa hebben. Was dat niet zo, dan kon het universum zoals we het kennen, niet bestaan. Hoe doet het Higgsveld dat? Ik snap er nog niet veel van.

Het is een grijze, oninteressante dag die bestaat uit boodschappen en veel lezen. Bij mijn kappertje op de Langendijk staan de allochtone jongens in een lange rij voor een knipbeurt. Groepjes jongelui lopen door de winkelstraten. Sporadisch klinken wat vuurwerkknallen op, verrassend weinig eigenlijk, in aanmerking nemend dat het landelijk meldpunt voor vuurwerkoverlast een record aantal klachten ontving. Aan het eind van de middag bezoek ik de mondhygiëniste. Morgen oudjaarsdag. Terug naar boven

Kerstversiering in onze serre op de sluis

Dinsdag 31-12-2013

Over oneindigheid en grenzen. Neem twee reeksen getallen:

                                 0,1,2,3,4,5,6,7....enz.

Dit zijn de natuurlijke getallen.

                                ...-7, -6,-5,-4,-3,-2,-1,0,1,2,3,4,5,6,7....enz.

Dit zijn de gehele getallen (natuurlijke + negatieve getallen).

Welke verzameling bevat de meeste getallen? Op het eerste gezicht zou je zeggen: de gehele getallen. Die hebben er twee keer zoveel. Ja, maar 2 x oneindig (2 x ω) = oneindig (ω), want er is niets buiten oneindigheid.

Je kunt het ook zo bewijzen: neem een natuurlijk getal. Als het even is, deel je het door 2. Dan heb je opnieuw een natuurlijk getal. Bijvoorbeeld 6 : 2 = 3.

Als het getal oneven is, tel je er 1 bij op en deelt het door -2. Bijvoorbeeld 7 + 1 = 8 : -2 = -4. Dan heb je een geheel getal.

Dan krijg je 2 reeksen: 1 + 1 : -2 = -1

                                  2 : 2         =  1

                                  3 + 1 : -2  = -2

                                  4 : 2         =   2

                                  5 + 1 : -2  = -3

                                  6 : 2         =   3

                                  7 + 1 : -2  = -4

                                  8 : 2         =   4

                                  9 + 1 : -2  = -5

                                 10 : 2         =  5

Je ziet dat elk getal van de verzameling van natuurlijke getallen gekoppeld kan worden aan een getal uit de verzameling van gehele getallen. Ergo: er zijn evenveel getallen in beide verzamelingen.

Als het universum volledig is doordrenkt met de Higgs-oceaan en als het universum oneindig is, dan is er buiten het universum niets. Er is geen buiten. Als het universum niet oneindig is en volledig doordrenkt met het Higgsveld, dan is er buiten het universum niets. Er is geen buiten want daar is geen Higgsveld.

Gisteravond onverwacht bezoek van onze buren Wiger & Arina. Plannen zitten maken voor ons gezamenlijk zeilreisje om Sicilië, begin mei. Vandaag een overwegend grijze dag, maar tot op dit moment (16.00 uur) wel droog. Ans gaat bij haar moeder en bij Barbara kijken. Ik haal wijn bij de Aldi in de Rosmolensteeg en loop even binnen bij Ro in Boekhandel De Mandarijn. Voor de winkel heeft hij een tafel gezet met 'boeken die uit de kast zijn gevallen'. Licht beschadigde boeken die de helft van de prijs kosten. Daar kan ik niet aan voorbij lopen, vooral niet als er Strindberg, Sjalamov en het Verzameld Werk van Patrizio Canaponi liggen. Tja, de schade is ook maar de helft, zou je zeggen. Vanavond, oudjaarsavond, zijn we samen thuis. We wensen iedereen en alle lezers een fijne jaarwisseling en een voorspoedig 2014! Terug naar boven

Lees vanaf hier verder in https://www.sailing-dulce.nl/home/27