Logboek 2025/2 Lente, 2 oorlogen + Trump

Vrijdag 25-04-2025

De dag begint grijs maar het zal later opknappen. Bij het opstaan is het al raak: een innige kus van Anna. Ze heeft de ontbijttafel al gedekt en er staan niet één, niet twee, niet drie, maar vier cadeautjes naast mijn bord. Dat is voor mijn verjaardag; ik ben vandaag 78 geworden. Dus eerst uitpakken: twee leuke polo-shirts, twee zakjes met whiskeybonbons van Jamin en een lange plank met handvat voor aan boord. Je kunt daar het borrelgarnituur op klaar zetten en zo ermee de steile kajuittrap op naar de kuip. Of er een inbreker mee knock-out slaan. Dat vermeldt een tekst op de plank. De hele dag stromen felicitaties binnen, per telefoon, WhattsApp, email, sociale media en het Gastenboek. Dat is hartverwarmend. Tussendoor bestel ik via de huisarts bij de apotheek een extra tranche van drie maanden pillen, zodat ik halverwege het vaarzeizoen niet zonder kom te zitten.

     On kwart voor elf breekt de zon door en de bewolking verdwijnt al snel. Nog blijft het met 13 graden vrij koud. Het is druk met passantenboten en toeristenrondleidingen. Het wordt een mooi weekeinde met talrijke festiviteiten. Vanavond gaan we samen lekker uit eten bij Restaurant 'Il Sole', de beste Italiaan in de wijde omtrek.

Dat komt wel even aan in Gorcum: de van origine Gorcumse scheepsbouwer Damen Shipyards wordt vervolgd door het Openbaar Ministerie voor omkoping, valsheid in geschrifte, witwassen en het overtreden van de sancties tegen Rusland. Ook een aantal directieleden en oud-directieleden wordt vervolgd, zoals de oprichter Kommer Damen (81) en zijn zoon. Bekende Gorcummers. Kommer is zelfs ereburger van onze stad. De overtredingen kwamen aan het licht in een onderzoek door de FIOD en de douane. Het was een structureel patroon want ze strekken zich uit over de jaren 2006 tot 2017, en het overtreden van de sancties tegen Rusland in de tweede helft van 2022, na de misdadige inval in Oekraïne. Het zijn zware verdenkingen. Damen zou de afgelopen drie jaar door zijn gegaan met het leveren van goederen en technologie aan Rusland. De scheepsbouwer zou Rusland met zijn leveranties militair hebben versterkt. Damen is de belangrijkste leverancier van de Nederlandse marine, maar als het wordt veroordeeld mag het bedrijf vier jaar lang in heel Europa geen overheidsorders uitvoeren.

     Verdenkingen van corruptie en wanbeleid bij Damen waren er al eerder. In 2017 noteerde ik al dat de FIOD bij het bedrijf binnenviel wegens het betalen van steekpenningen in het buitenland. Uit onderzoek van de NRC in 2018 en 2019 naar Damen bleek onder meer dat er sprake was van dubieuze verkooppraktijken in Sierra Leone, waar de Wereldbank toen ook onderzoek naar deed. Natuurlijk zeggen velen dat je in deze wereld, vergeven van omkoperij en corruptie, niet overleeft als je je aan de regels houdt. Het braafste jongetje van de klas? Geenszins. Want wat voor redelijkheid schuilt daarin? Het is een kortzichtige wijze van denken, een garantie om de markten alsmaar verder te verzieken. Zo stimuleer je oneerlijk gedrag en kom je nooit van maffiose praktijken af. De Europese regels zijn er niet uit braafheid gekomen en het is dom om die tot je eigen nadeel te schenden. Het overtreden van de sancties tegen het barbaarse Rusland is haast nog kwalijker. Overigens moet het allemaal nog wel bewezen worden door het OM.  Naar het begin van dit kwartaal