Logboek 2025/1 Winter, 2 oorlogen

Woensdag 05-03-2025

Gisteren ging Zelensky diep door het stof in een brief aan Trump. Hij zette hem ook op X. Niet gemakkelijk. Het is een stap waaruit zijn gevoel voor verantwoordelijkheid blijkt. Het gaat niet om hem, maar om zijn land en zijn volk. In feite bereikte Trump de kniebuiging met pure afpersing. Zelensky verklaart zich nu bereid de grondstoffendeal met de VS te tekenen - ook zonder veiligheidsgaranties, maar grootmoedigheid jegens een tegenstander die het hoofd buigt kent de etterbak niet. Het is trouwens de vraag wat die garanties eigenlijk voor waarde zouden hebben. Ook het Boedapestmemorandum van 1994 en de Minsk 1 en 2 akkoorden (2014 en 2015) bevatten destijds zulke garanties. Ze werden niet nagekomen door het Westen toen Poetin zijn oorlog begon in 2014 en escaleerde in 2022. De lange aanloop naar een ander tijdperk. Mijn oude maat Paul Brill concludeerde op X: 'De deconfiture van de westerse alliantie legt bloot in wat voor uniek tijdperk we de afgelopen 80 jaar hebben geleefd. Met speciale dank aan Truman, Eisenhower, Kennedy, Johnson, Nixon, Ford, Carter, Reagan, 2x Bush, Clinton, Obama, Biden'. 

In de toespraak die de Amerikaanse president vannacht hield voor beide huizen van het Congres sloeg hij twee uur lang zichzelf op de borst. 'Velen hebben verklaard dat de eerste maand van ons presidentschap de succesvolste is in de geschiedenis van onze natie', zei Trump. 'Erg indrukwekkend, gezien de nummer twee: George Washington'. Mag ik een teiltje. Het verhaal staat stijf van de leugens, lees het maar na. Het enige dat hij over de kniebuiging van Zelensky zei, was dat hij het een belangrijke brief vond waar hij waardering voor had. Hij zdei niet dat hij het grondstoffenakkoord nu wel zal ondertekenen en we moeten dus nog zien wat ervan komt. Veel van de beoogde kritieke grondstoffen zitten namelijk in de bodem van door de Russen bezet gebied in de Donbas. Volgens The New York Times is dit deel naar schatting goed voor 66 procent van de inkomsten. Het is eveneens niet duidelijk of de hulp aan Oekraïne na de knieval van Zelensky weer hervat wordt.

     Intussen blijven de Russische eisen voor vrede in Oekraïne sinds de grootschalige invasie in 2022 onveranderd, schrijft Geert Groot Koerkamp in De Volkskrant. 'Ze komen erop neer dat Oekraïne zich overgeeft. Met grote voldoening ziet het Kremlin hoe Trump die punten overneemt, én hoe Europa en de VS daardoor uit elkaar drijven'. Het betekent dus dat Rusland vast zal bijven houden aan de eisen die het sinds eind 2021 heeft geformuleerd (eerst in een ultimatum aan het Westen en vervolgens als rechtvaardiging voor de inval in Oekraïne in februari 2022): demilitarisering en ‘denazificatie’ van Oekraïne en terugbrengen van de militaire infrastructuur van de NAVO tot de situatie van de jaren negentig. Het toont onmiskenbaar de imperiale ambities van het Kremlin, want het betekent dat niet alleen de Baltische staten eruit moeten, maar alle voormalige Sovjet-satellietstaten zoals Polen en Roemenië. Daar kan Europa onmogelijk mee instemmen.

     Maar zeker is dat niet, denkt Arnout Brouwers vandaag somber, eveneens in De Volkskrant. We kunnen niet meer rekenen op de Amerikaanse veiligheidgaranties. Hij spreekt van een historische strategische ommekeer op ons continent. 'Rusland krijgt van de VS de facto ruimte voor expansie en een invloedssfeer terwijl Europa grotendeels zichzelf moet zien te verdedigen. Waarom zou Europa bijdragen aan zijn eigen ondergang door mee te werken aan een trumpiaanse, pro-Russische ‘vrede’ in Oekraïne? Het antwoord ligt in decennia van angst, luiheid en gewenning – condities die een leven na de Amerikaanse veiligheidsgarantie moeilijk voorstelbaar maken'. Vanwege de onbetrouwbaar gebleken veiligheidsgarantie durft Europa niet op te staan tegen de VS. De EU-landen denken in overgrote meerderheid: 'Gooi af en toe een land voor de wolven, en je kunt je eigen illusie van veiligheid nog wat langer koesteren'.

Een zeer zonnige dag. De temperatuur loopt weer iets hoger op dan gisteren; het werd 15,5 graden. Lentegevoel, maar vrolijk voel ik me niet, er staat teveel op het spel. We doen samen boodschappen bij de AH op Oost en belonen onszelf toch maar met een latte macchiato in de zon op het terrasje tegenover de supermarkt. 's Middags maak ik de lijst met inzendingen en NAW/email-gegevens af voor 'Poëzie in de sluis 2025'. Het zijn er uiteindelijk 83. De helft heeft zijn inzending in een apart bestand verstuurd; ieder keer moet je dat openen. Ik kan even geen kwatrijn meer zien. Steeds die angst dat je het bestand opeens verliest door het aanslaan van een verkeerde toets. Gelukkig gebeurt dat niet. Morgen de lijst anonimiseren voor de andere bestuursleden. Die moeten alles lezen en waarderen voor de vergadering van volgende week vrijdag. Naar het begin van dit kwartaal