Logboek 2015/1 Winter in Gorcum
Gorinchem (165)
Zaterdag 21-03-2015
Gisteravond naar het Paasconcert van Gerben Budding op het Bätz-Witte orgel in de Grote Kerk. Om half acht haal ik Karin Kr. op in haar appartement in de Molenstraat. Ze is 87 jaar en nog nooit naar een orgelconcert geweest. Ze heeft een tas met twee kussentjes bij zich. Vooruitziende blik. In een van de kerkbanken, altijd mijn favoriete plaats, wil ze niet, dus we nemen plaats op de rieten stoelen van de voorste rij. 'Wat zijn er weinig mensen!', zegt ze. Dat klopt; ik zag ook wel eens meer bezoekers.
Na een korte inleiding klimt Budding naar het orgel. Even later ruisen de machtige accoorden van Bachs Praeludium in c BWV 546 door de hoge gewelven van de kerk. Karin zit klein en ineengedoken naast me. Musicologen weten niet zeker af dit praeludium wel bij het tweede deel van BWV 546, de fuga, hoort en of ze wel in dezelfde periode geschreven zijn. Misschien om het verschil te benadrukken speelt Budding tussen beide delen een van de Neumeister koralen: 'Herzliebster Jesu, was hast du verbrochen', BWV 1093. De Neumeister verzameling van koraalvoorspelen werd pas in de jaren '80 van de vorige eeuw ontdekt, in de bibliotheek van de Universiteit van Yale. Grappig, in de Nieuwe Wereld dus. Je vraagt je af hoe het daar terechtwam. Het zijn 82 koralen uit de vroege jaren van Bach. Wat een vondst moet dat zijn geweest!
Ik staar naar boven, naar de kerkgewelven terwijl Budding de ingetogen koraalmuziek speelt. Mijn gedachten dwalen af. Wat voor bouwstijl is dit eigenlijk? Sinds mijn Cursus Kunstgeschiedenis weet ik dat je op de bogen, de pilaren en de gewelven moet letten. Ronde bogen wijzen op een Romaanse stijl. Neo-Romaans/classicistisch in dit geval, want de kerk werd gebouwd rond 1850 (op de ruïnes van een eerdere - gothische - kerk, die uit 1263 stamde), Het fameuze Bätz-orgel dat ik nu hoor, werd in 1853 geplaatst.
De andere werken zijn gisteravond onder andere van de Nederlanders Bastiaans (1812 - 1875) en Jaap Zwart (1955). In zijn inleiding vertelde Budding dat Zwart weinig muziek publiceerde, maar veel schreef. De muziek in een envelop doen en opsturen naar een uitgever was hem teveel werk. Het Drieluik en de Koraal over Gezang 195 'Nu valt de nacht. Het is volbracht' werd in 2006 in het blad De Orgelvriend afgedrukt. Tussen twee delen in stopt Budding kort. Het carillon van de grote toren speelt juist en de organist hervat zijn spel pas verder als die ijle klanken wegsterven.
Na afloop schuifelen we de kerk uit. Karin genoot wel van het concert, geloof ik. Ze vindt het jammer dat er zo weinig mensen kwamen luisteren. Ik breng haar terug naar de Molenstraat. Of ik nog even een glaasje kom drinken? Nou even dan, leuk. Dat 'even' wordt twee uur en het glaasje zijn drie bellen whisky. Maar dan hebben we wel heel wat doorgenomen. Onder andere haar televisiejaren, haar mannen, haar bedrijf en de stad Gorcum. Karin leest momenteel mijn romantrilogie en daar is ze erg enthousiast over. ''Ik kan gewoon niet stoppen met lezen. Om half twaalf kom ik thuis met een verlaat cadeautje van Karin voor Ans haar verjaardag.
Vanmorgen miezert het. De eerste lentedag. Tegen de middag breekt af en toe de zon door. Bij Boekhandel Blz De Wingerd in de Arkelstraat tref ik de Werkendamse dichter Marcel Vaandrager. We ontmoetten elkaar een jaar of wat geleden. Marcel staat bij De Wingerd zijn nieuwe bundel 'Deze niet' (2015) te promoten. Hij gaf die zelf uit want hij heeft zijn eigen uitgeverij. Ook maakt hij sinds kort deel uit van het muzikaal-literaire trio De Troubabroers, die werk vertolken van mensen als de Vlaamse zanger Miel Cools en gedichten van anderen. Misschien iets voor het 1e Gorcums Boekenbal? Ik zal het aan de werkgroep voorleggen. Terug naar boven