Logboek 2024/4 Herfst, 2 oorlogen

Artists' impression in zichtbaar licht van een superzware zonnevlam op een zonachtige ster (beeld: MPS/Alexey Chizhik)

Vrijdag 20-12-2024

Vandaag verder over de kans op superzware electromagnetische stormen, afkomstig van de zon. Het is het vervolg op de blogpost van gisteren, waarin ik meldde dat een internationaal team van het Max Planck Institut für Sonnensystemförschung (MPS) deze maand een artikel in Science nr. 13 publiceerde over een onderzoek naar het zonnevlam-gedrag van 56.450 zonachtige sterren op basis van gegevens die tussen 2009 en 2013 werden vastgelegd door de NASA-ruimtetelescoop Kepler. Het waren allemaal sterren die qua aard en grootte op onze zon lijken. Daarvan voldeden 2.527 sterren aan de criteria, zoals oppervlaktetemperatuur en helderheid vergelijkbaar met de zon, en werden sterren met verstorende factoren buiten de selectie gelaten zoals kosmische straling en passerende planetoïden en kometen. Zo verkregen ze 2889 zonnevlammen bij de ruim 2500 zonachtige sterren, hetgeen ruwweg betekent dat zo'n ster gemiddeld ongeveer één keer per eeuw een supervlam produceert. Helaas is er nog geen manier om die te voorspellen. De laatste keer dat onze zon een dergelijke enorme supervlam produceerde was op 1 en 2 september 1859 en die staat bekend als de Carrington-gebeurtenis. Het was een van de hevigste zonnestormen van de afgelopen tweehonderd jaar, waarbij door de geomagnetische storm van intense electromagnetische straling het toenmalige telegraafnetwerk uitviel in grote delen van Noord-Europa en Noord-Amerika. Dat is nu 165 jaar geleden.

     Zonnestormen zijn niet zeldzaam. De meeste bundels van elecromagnetische energie treffen de aarde niet. Andere hevige geomagnetische stormen die gedeeltelijk onze planeet troffen vonden plaats in 1872, 1921, 1938, 1941, 1958, 1959, 1960, 1972, 1989, 2003, 2012 en heel recent in mei 2024, toen het poollicht ook op onze breedtes zichtbaar was. Ze zijn echter niet zo superzwaar als het Carrington-evenement in 1859 en ook de mate waarin de bundel de aarde treft speelt een rol. In 1859 trof namelijk slechts één procent van de energie van de supervlam de aarde. 'Inmiddels is onze planeet, met zijn wereldwijde communicatie-infrastructuur, vele malen kwetsbaarder voor dergelijke uitbarstingen dan 165 jaar geleden', schreef Astronieuws vorige week. Tja, als alles uitvalt kun je maar beter een noodpakket aan kaarsen, flessen water en blikken voedsel in huis hebben, maar dat moesten we toch al vanwege de grotere kans die we de komende jaren lopen op overbelasting van het electriciteitsnetwerk.

Techmiljardair en Trump's beste maat Elon Musk radicaliseert in hoog tempo. Gisteren ging het erom dat hij de ultrarechtse partij van Brexiteer Nigel Farage met tientallen miljoenen wil gaan steunen, vandaag schrijft hij op zijn eigen platform X 'Alleen de AfD kan Duitsland redden'. Op 23 februari mogen de Duitsers stemmen voor de Bondsdagverkiezingen.

Het is vandaag nieuws: na elf dagen somberte laat de zon zich weer zien in De Bilt. En ook bij ons. Voor het laatst gebeurde dat 34 jaar geleden, dus eind 1989. Het wordt ruim 7 graden. Vanmorgen schrijf ik de eerste versie van een reactie op het ongunstige oordeel van de tweede expert, degene die voor Unigarant de vervolgschadeclaim beoordeelde inzake de beschimmelde wandbekleding. Het ging om zijn reactie op mijn eerder commentaar op de afwijzing door de verzekeraar. Ik geef er eventjes geen informatie over. Anna is weer op de been. Vanmiddag gaat ze naar de mondhygiëniste en daarna doet ze wat boodschappen. Naar het begin van dit kwartaal